Geenstijl

9000 dossiers kwijt, klinkt als een Willem Holleeder die het losgeld van Freddy Heineken niet kan vinden.

De landsadvocaat is vervangen door de advocaat van de duivel. Net zoals in de gelijknamige film zijn 9000 kinderopvangtoeslagdossiers bij de belastingdienst vernietigd. Hier hoort eigenlijk het historische filmfragment waar meerdere vadsige advocaten compleet bezweet meerdere shredders vol met papier aan het pompen zijn. Liever straf voor geen administratie, dan voor de feiten.

Bij 4468 zaken liet de belastingdienst het niet tot een zitting komen en schikte met de gedupeerde ouders. Het bezwaar wordt pas blind toegekend of inhoudelijk beoordeeld vlak voor zitting, als ouders en kinderen al jaren in de shit zitten en al maanden met een advocaat in de weer zijn. Het lijkt een noodgreep om onhandige jurisprudentie te voorkomen.

9000 dossiers kwijt, klinkt als een Willem Holleeder die het losgeld van Freddy Heineken niet kan vinden. Klinkt als Marc Dutroux die niet weet waar de kelder is. Sorry, in dit digitale tijdperk waar alles meerdere keren op meerdere plaatsen bewaard wordt, verdwijnt NIETS. Zeker niet aangezien iedere politicus en belastingambtenaar doordrongen is hoe gevoelig dit dossier ligt.

De staat gedraagt zich als een criminogene organisatie. Eerst etnisch profileren wie er gecontroleerd wordt, daarna die controlestap overslaan en zonder onderzoek of bewijs mensen tot fraudeur bestempelen en kaalscheren. Dat eerste is racisme, dat tweede is knevelarij. Het derde deel van het drieluik was al jaren het achterhouden van bewijs en nu “per ongeluk” weggooien.

De staat is hier een verdachte, nee dader, die op het moment dat deze op heterdaad duizenden keren betrapt is, niet netjes zoals beloofd de buit proactief teruggeeft, nee hier wordt even de administratie weggegooid. Als “oplossing” wordt gedachteloos de bewijslast teruggelegd bij ouders, die dat niet altijd hebben. Dat is pech, halve ton weg. Na fiscaal kopschoppen, volgt de kogel.

Of het nu artikel 68 van De Grondwet is - behoorlijke procesorde dat beide partijen over het bewijs beschikken of de wet openbaarheid van bestuur - het liedje met de staat is altijd hetzelfde. Bonnetje kan niet gevonden worden, de persoonlijke beleidsopvattingen van ambtenaren moet geheim blijven of we zijn het even kwijt. Het is te duur en arbeidsintensief om de schade te betalen.

Die ambtenaren voelen zich compleet onschendbaar. Ze negeren De Grondwet. Waarom hebben we wel massale protesten als een crimineel met een gewelddadig strafblad sterft in Amerika door een knie in zijn nek, maar niet wanneer een gezinnetje dertien hoog achter in de Bijlmer wordt verneukt door de fiscus omdat ze een exotische achternaam hebben?

Dat gedraai over dit kinderopvangdossier gaat nog tientallen jaren duren. Sinds 2005 is dit systeem een oase voor fraudeurs en een complexe ramp voor minima. Geen politieke partij wil met de verkiezingen in aantocht schuld bekennen voor hun aandeel in foutief ontwerp en uitvoering van het toeslagencircus. Al helemaal niet omdat niemand een structurele oplossing heeft.

Denk maar terug aan het fotorolletje uit Srebrenica. Te pijnlijk, te explosief, bij ontwikkelen overbelicht, foutje bedankt. Dutchbat kon zonder wapens en mandaat geen genocide voorkomen, maar de beeldvorming is gered. Bij De Punt werd een treinstel doorzeefd tot een vergiet, tot de dag van vandaag worden de commando's onder de bus gegooid dat er geen bevel zou zijn.

Een leger van campagnestrategen en voorlichters probeert een beeld neer te zetten dat zo intens surrealistisch is, dat het pijn in je ogen doet. Ze maken eerst van een nachtmerrie een jarenlang drama en op het moment dat het uitkomt steken ze de kop in het zand. Lange discussies over geslachten op paspoorten of orgaandonatie zijn een handige afleidingsmanoeuvre.

De gemiddelde kiezer kijkt zo een koe in de kont, heeft de tijd niet hier doorheen te prikken. Kijkt na een dag werken niet het nieuws of een paar actualiteitenrubrieken. Heeft de energie niet de macht te controleren of te protesteren. Dankzij dit gebrek aan transparantie en integriteit komt de kiezer niet meer toe aan haar democratische taak. Ach, het is maar een kleine groep.

Die gelaten reactie snap ik. De meeste mensen hebben geen loonbeslag, executieverkoop of huisuitzetting doorstaan. Gelukkig maar. Toch mochten ouders met kinderen dit meemaken, omdat de belastingdienst in een complex kutsysteem geen verschil meer zag tussen fraudeurs en werkende minima. Onder politieke druk ging de botte bijl erin, dan maar sorteren op kleur.

Ik kruip nog liever door het riool dan ik door de stad loop en kinderen zie die niet door hun ouders worden verwaarloosd, maar door de staat. Dit zijn de kinderen die met een lege lunchtrommel op school verschijnen, met een briefje erin van mama aan de juf: sorry, het is niet gelukt, hopelijk heeft u wat. Dat is de wereld die tienduizenden kinderen van Rutte 1 tot en met 3 cadeau kregen.

Mark zwamt over lastenverlichting, nou dit is een last die vandaag verlicht mag worden.