2005 t/m 2019: Ongekend Onrecht, 2025: Kinderen nog niet terug

Honderden ouders kijken deze kerst wederom naar een lege stoel. Een stoel waarin ze hun kind zagen opgroeien. Tot het moment kwam dat ze volgens de autoriteiten niet meer konden voorzien in de basisbehoeften van hun kind. Er kwam geen waarschuwing, er was niet met ze gesproken, ze konden geen advocaat spreken of inschakelen, niet langs de rechter, dat is pech, kind weg.

Deze ouders liepen na hun werk naar de opvang of basisschool om hun kind op te halen, hun kind bleek aan het begin van de dag al weggenomen. Ze werden aan het lijntje gehouden. Uren werden dagen, dagen werden weken, weken maanden en inmiddels jaren. Oktober 2024 waren 505 kinderen nog niet thuis (PDF p4). Het automatische en de industriële schaal leveren ongekende wreedheid.

Wie zonder onderzoek of bewijs, fiscaal of strafproces, of überhaupt een diepgaande beoordeling van een ambtenaar het etiket Opzet/Grove Schuld cadeau kreeg, werd fiscaal en financieel geruïneerd. Jeugdzorg dacht dat je geen eten, warmte of huis kon betalen, dat was genoeg om te gokken dat niet werd voorzien in basisbehoeften van het kind, dus zonder huisbezoek of wederhoor kind weg.

Negentien jaar is beweerd dat kinderen niet louter op basis van geldgebrek uit huis zijn geplaatst. Dat is zelfs verboden. Drie verschillende documentaires laten nu zien dat het een hersenloos werkproces was. Elke ambtelijk stapje in de keten werd verteld dat eventuele fouten later in de keten, desnoods dankzij sociaal advocaten en rechtszaken, hersteld werden. Dat herstel is nooit gekomen.

Op een intern kanaal van de Belastingdienst klinkt harde kritiek op de tv-serie 'De Toeslagenaffaire'. Volgens de ondernemingsraad wordt een vals beeld geschetst, en herbeleven betrokken collega's 'alle pijn, het onrecht en de stress die ze tot op de dag van vandaag meedragen in hun dagelijkse bestaan'.

Verdomd. Het staat er echt. Wij verzinnen wel eens dingen. Maar zo bont, dat kunnen wij echt niet. Medewerkers Belastingdienst boos over tv-serie Toeslagenaffaire.... komt-ie... 'Ons wordt onrecht aangedaan' ONS WORDT ONRECHT AANGEDAAN. Djiezus. 1000+ kinderen stelen, jarenlang gezinnen kapodt maken, jarenlang levens verwoesten, jarenlang lachend pakjes afpakken. En dan gaan janken om een driedelige tv-serie. Godskolere, wat zijn jullie een stelletje WEGGOOIERS. Wij zijn niet zo van de NPO, maar voor deze keer maken we een uitzondering, en pluggen we zelfs dat verschrikkelijke BNNVARA. 

Wacht maar medewerkertjes belastingdienst. Er komt ook een Toeslagenaffaire The Musical, een Toeslagenaffaire Themapark, een Toeslagenaffaire Toneelstuk, een Toeslagenaffaire Bioscoopfilm, een Toeslagenaffaire Windmolenpark, een Toeslagenaffaire Stripboek, een Toeslagenaffaire Familiedag (voor jullie kantoor) en een speciaal Toeslagenaffaire ZeikDorp, waar helemaal niets is, en waar jullie moeten gaan wonen en er nooit meer mogen weggaan. Zeikers.

Dag mag dus niet

De rechtsstaat staat onder druk, kent u die uitdrukking? Gisteren bijvoorbeeld, zei Thom de Graaf (van de Raad van State) dat de rechtsstaat onder druk staat. En weet u waar die druk door komt? Bijvoorbeeld door medewerkers van de Belastingdienst die keihard liegen tegen rechters omdat ze weten dat de meeste rechters in Nederland de overheid toch wel geloven, en zeker de meeste bestuursrechters in Nederland die uiteindelijk moeten doen wat HET GAJES VAN DE RAAD VAN STATE zegt. Maar gelukkig is daar nu: het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Dat heeft uitspraak gedaan in een zaak van een ondernemer tegen de Belastingdienst waarin de inspecteur "zeer lichtvaardig met de waarheid is omgesprongen". Dat is rechtbankiaans voor: LIEGEN. Liegen mag niet en al helemaal niet als je bij een machtige dienst werkt die mensen kapot kan maken, dus de daders zullen wel... Oh nee wacht.

Reageert ook niet op aanmaningen

Het is zwarte woensdag 1 maart. Honderduizenden Nederlanders proberen hun aangifte inkomstenbelasting in te dienen via DigiD. Overheid en ICT is nooit een winnende combinatie geweest dus het hele systeem gaat uiteraard plat, de telefonische helpdesks ook nog eens onbereikbaar. Vier maanden later is de oorzaak bekend en die zal u niet onbekend in de oren klinken: 'de storing ontstond door een combinatie van factoren, waaraan menselijke fouten ten grondslag lagen'. Een technische instelling stond verkeerd waardoor de verbindingen met DigiD onbedoeld werden 'gelimiteerd'. Dus iedereen en z'n oude moeder ging naar de DigiD-app waar helaas óók wat schortte aan de configuratie. Logius - de immer falende club van het ministerie van Binnenlandse Zaken verantwoordelijk voor zaken als DigiD - belooft beterschap, schrijft staatssecretaris Digitalisering Alexandra van Huffelen (D66) deze week aan de Tweede Kamer. Maar verderop in die brief staat nog iets anders: Van Huffelen betaalt haar rekeningen niet, wat de onbereikbaarheid van de helpdesks verklaart.

OM niet bepaald bloeddorstig

Maar natuurlijk. Dit soort excuses hadden die duizenden ouders die, zonder dat ze iets kwaads hadden gedaan, jarenlang kapot zijn gemaakt, moeten gebruiken. Jaap Uijlenbroek wordt niet vervolgd voor het misleiden van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag, omdat hij zelf heus niet wist dat hij de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag heeft misleid, en dan is het geen meineed. "Bij de POK heeft hij verklaard dat hij pas via de media kennis heeft kunnen nemen van het memo en dat die hem niet op andere wijze bereikt heeft. Uit onderzoek is gebleken dat de memo wel ter sprake is gekomen in overleggen waaraan hij deelnam en dat er in mails wel naar de memo is verwezen, maar niet onder de titel 'Palmen' en dat deze memo niet door hem is ontvangen. Tegenover de Rijksrecherche heeft de voormalig directeur-generaal verklaard dat hij met zijn verklaring bij de POK over 'kennisnemen' en 'bereiken' bedoelde dat hij de memo nooit eerder zelf heeft ontvangen, gelezen of bestudeerd." En dat smoesje is voor het OM voldoende om niet tot vervolging over te gaan. Klap op de vuurpijl, zout in de wonde, kers op de taart vol poep en pis, in dit persbericht is "het feit dat de memo volgens meerdere getuigen in de betreffende periode niet de betekenis had die het later kreeg". De tering hee OM. Dat was precies het probleem, en daar waren mensen zoals Jaap Uijlenbroek voor verantwoordelijk. Ook de twee andere verdachten gaan vrijuit, en zo is het aantal vervolgde ambtenaren (de echte slachtoffers in dit bloeddorstige klimaat) nog steeds NUL.

Informatiechoas is compleet

Honderdtien extra medewerkers (110 (!)) had de Belastingdienst afgelopen jaar nodig om in de eigen archieven te graven naar de informatie die in het kader van de Parlementaire Enquete Fraudebestrijding en Dienstverlening was opgevraagd en dat zegt eigenlijk alles over de informatieverwerking aldaar. Het is een puinzooi alsook een chaos. Of zoals het onderzoek naar het ministerie van Financiën concludeert: "De informatiehuishouding is versnipperd vormgegeven. Het ministerie van Financiën heeft daardoor geen centrale grip op de informatiehuishouding en het is onbekend waar specifiek welke relevante informatie wordt bewaard en beheerd. (...) Het verzamelen van informatie rondom een thema of dossier is daardoor zeer ingewikkeld en erg arbeidsintensief. Daarbij is er geen zekerheid te geven over de compleetheid van de informatie." Een onderzoeksrapport dat overigens al een maandje online staat, maar nog steeds niet naar de Tweede Kamer is gestuurd. Door dit belabberde archief verloopt het werk inefficiënt, traag en voldoet het ministerie niet aan de archiefwet (bekend van de sms'jes van Rutte, red.). Naar aanleiding van de toeslagenaffaire werd beterschap beloofd, maar dat bleek niets meer dan een loze verkiezingsblofte. De diensten willen alles van u weten, maar hebben vervolgens geen idee waar ze die informatie laten. Data staat her en der opgeslagen en als antwoorden nodig zijn is een mkb-bedrijf aan extra personeel nodig om deze speld in de informatiehooiberg te vinden. Hoogste tijd dat Kaag haar bezem eens door haar ministerie haalt en als dat niet lukt, is het misschien tijd voor een grotere politieke schoonmaak.

Problemen houden niet op, niet vanzelf...

In een volledig donker boek is het soms moeilijk om de duisterste pagina te kiezen, maar we kunnen wel stellen dat de toeslagenaffaire één van de zwartste bladzijden van Rutte's premiergeschiedenis is. Een affaire die nog niet is afgehandeld en waar nog steeds Kamervragen over binnendruppelen. En dat mede dankzij een toeslagensysteem dat dusdanig moeilijk in elkaar steekt dat ieder jaar zo'n 150.000 huishoudens de fout ingaan met alle financiële gevolgen en ambtelijke lasten van dien. De problemen liggen volgens Bart Snels - door het kabinet aangesteld als inspecteur-generaal belastingen, toeslagen en douane, dus met enige zeggenschap hier - niet bij de gebruikers of de ambtenaren. "Het probleem zit in het toeslagenstelsel zelf. We vragen het onmogelijke van mensen, en hebben alle financiële risico’s bij de burgers neergelegd." Ah ja, het bekende Rutte-beleid waarbij we vooral naar elkaar moeten omkijken, maar de overheid de eigen burgers zelden een blik waardig gunt. Het advies van Snels is simpel: afschaffen dat toeslagensysteem. "We kunnen wel blijven uitbreiden in betere dienstverlening, maar dat lost het probleem niet op." Hij staat overigens niet alleen in het afschafadvies: de Kamer wil van het toeslagenstelsel af en zelfs de coalitie is het systeem zat, maar ondanks deze ambitieuze woorden zitten we nog steeds met deze bureaucratische hel opgescheept. Toeslagenstas Aukje de Vries belooft voor de zomervakantie een plan voor een nieuw systeem naar de Kamer te sturen, maar dergelijke woorden geloven we pas als het voorstel in de digitale inbox verschijnt. In de tussentijd suddert het probleem door, zoals zoveel crisissen die door deze regering wel worden benoemd, maar niet opgelost.

Nou ja!? In Nederland!?

Schokkende conclusie van RTL Nieuws voor iedereen die nog nooit van de Toeslagenaffaire heeft gehoord. "De Belastingdienst houdt soms informatie achter voor de rechter, terwijl de wet voorschrijft dat alle relevante stukken in een zaak moeten worden overlegd." Dat mag dus niet en is ook nogal vervelend als je als argeloze burger door het machtigste apparaat van de overheid wordt aangepakt. Maar! Volgens staatssecretaris Van Rij gaat het echter om 'incidenten', en iedereen gelooft de staatssecretaris natuurlijk meteen want als we de afgelopen jaren iets hebben geleerd, dan is het wel dat de staatssecretaris van Financiën altijd uit-ste-kend geïnformeerd wordt over de problemen die er spelen bij de Belastingdienst. Van Rij vindt dat we het "niet groter moeten maken dan het is." Maar natuurlijk, en daarna lekker Kamerleden die hier lastige vragen over gaan stellen sensibiliseren.

Wat een aanfluiting

Welkom bij onze terugkerende rubriek 'goh' waarin we al lang niet meer verbaasd zijn over chronisch falen. Met deze keer de computersystemen van de Belastingdienst die blijkbaar niet de zoekopdrachten van medewerkers opslaan, waardoor het onmogelijk is om te zien welke informatie corrupte arbeiders opvragen. Best lastig als één van je werknemers een waterpijpbuddy van Taghi blijkt die waarschijnlijk informatie verkocht aan de maffiakoning. Het meest schokkende getal uit de onthulling van het NRC is 900. "Het blijkt technisch onmogelijk om voor iedereen die bij de Belastingdienst werkt bij te houden welke informatie ze opzoeken. Dat komt mede omdat de dienst met zo’n 900 verschillende systemen werkt, die meestal niet aan elkaar zijn gekoppeld." Negenhonderd (900!) veelal ongekoppelde systemen. [Zouden ambtenaren voor ieder systeem een nieuw wachtwoord moeten verzinnen?, red.] Het is wonder dat ze überhaupt ooit voldoende informatie bij elkaar kregen voor die illegale zwarte lijsten van ze. De computersystemen van de belastingdienst waren, zijn en blijven een met noodgrepen in leven gehouden clusterfuck en zijn dus extreem gevoelig voor misbruik door criminelen. Want leuker kunnen ze het niet maken, maar beter ook niet. 
UPDATE: Database doctor René Veldwijk: bullshit!

Allemaal groepsimmuniteit

BAM. Op de dag dat voor de zoveelste keer bekend werd dat de rot bij de Belastingdienst nog dieper zat dan we al dachten, doet het Gerechtshof in Den Haag er nog een schepje bovenop. '(Leidinggevenden en  medewerkers van) de Belastingdienst, afdeling Toeslagen, waaronder het MT Fraude, het Combiteam Aanpak Facilitators (CAF-team) en de Directie Toeslagen (hierna ook: de Belastingdienst)' worden NIET VERVOLGD voor de toeslagenaffaire. Volgens de hoeders van de rechtsstaat zijn er te weinig aanwijzingen voor knevelarij, zijn duizenden slachtoffers niet kapotgemaakt door 'dwang door misbruik van gezag', is het geen laster als de ene overheidsdienst tegen de andere ten onrechte zegt dat een burger een fraudeur is en blijkt beroepsmatige discriminatie in de meeste gevallen verjaard. En oh ja: medewerkers van de Belastingdienst zijn sowieso immuun tegen strafrechtelijke vervolging, want het zijn medewerkers van de Belastingdienst en niet, we noemen maar wat, onschuldige ouders die jarenlang kapot gemaakt konden worden door de overheid.

Nou zal de uitspraak van het hof, dat het eens is met de afwegingen die het Openbaar Ministerie en de advocaat-generaal (ook het Openbaar Ministerie, maar wel iemand anders), juridisch misschien best in orde zijn (er staat drie keer 'legaliteitsbeginsel' in), het ongemak druipt ervan af. Niet zo gek. Je kunt in Nederland dus jarenlang in georganiseerd verband onschuldige mensen kapotmaken, en dan blijk je achteraf geen enkele strafwet te hebben overtreden. Hier de top 5 gekste dingen die wij in de uitspraak (hele tekst: DAARRRR) zagen.

Dat hebben ze dus gewoon echt geprobeerd. Terwijl staatssecretaris Van Rij in de Kamer de hele dag doet alsof ze het bij de Belastingdienst zo verschrikkelijk vinden dat ze jarenlang mensen hebben gediscrimineerd, stelt de landsadvocaat in de artikel 12-procedure doodleuk dat 'nationaliteit geen ras' is. Daar kwam Wilders niet mee weg, en de Belastingdienst in dit geval ook niet.