2005 t/m 2019: Ongekend Onrecht, 2025: Kinderen nog niet terug

Honderden ouders kijken deze kerst wederom naar een lege stoel. Een stoel waarin ze hun kind zagen opgroeien. Tot het moment kwam dat ze volgens de autoriteiten niet meer konden voorzien in de basisbehoeften van hun kind. Er kwam geen waarschuwing, er was niet met ze gesproken, ze konden geen advocaat spreken of inschakelen, niet langs de rechter, dat is pech, kind weg.

Deze ouders liepen na hun werk naar de opvang of basisschool om hun kind op te halen, hun kind bleek aan het begin van de dag al weggenomen. Ze werden aan het lijntje gehouden. Uren werden dagen, dagen werden weken, weken maanden en inmiddels jaren. Oktober 2024 waren 505 kinderen nog niet thuis (PDF p4). Het automatische en de industriële schaal leveren ongekende wreedheid.

Wie zonder onderzoek of bewijs, fiscaal of strafproces, of überhaupt een diepgaande beoordeling van een ambtenaar het etiket Opzet/Grove Schuld cadeau kreeg, werd fiscaal en financieel geruïneerd. Jeugdzorg dacht dat je geen eten, warmte of huis kon betalen, dat was genoeg om te gokken dat niet werd voorzien in basisbehoeften van het kind, dus zonder huisbezoek of wederhoor kind weg.

Negentien jaar is beweerd dat kinderen niet louter op basis van geldgebrek uit huis zijn geplaatst. Dat is zelfs verboden. Drie verschillende documentaires laten nu zien dat het een hersenloos werkproces was. Elke ambtelijk stapje in de keten werd verteld dat eventuele fouten later in de keten, desnoods dankzij sociaal advocaten en rechtszaken, hersteld werden. Dat herstel is nooit gekomen.

Prinsessengedrag

Na de kerkelijke inzegening van haar huwelijk op zaterdag 19 mei 2001 stapte prinses Laurentien na het verlaten van de Grote Kerk in Den Haag als eerste in de gereedstaande koets. Voor het oog van de natie (minuut 3:20 via Frank Buis vzmh) sloeg de bruid de handen ineen en hield ze naast haar hoofd. Er kon geen twijfel meer over bestaan: Petra Brinkhorst was nu Hare Koninklijke Hoogheid Laurentien, Prinses der Nederlanden. Het was het overwinningsgebaar van een burgermeisje dat hoopte ooit koningin te worden, concludeerde prinses Margarita later in een interview.

Het is dan ook niet verbazingwekkend dat De T. op gezag van kabinetsbronnen weet te melden dat Laurentien zich tegenwoordig door de telefoon identificeert middels een luid en duidelijk ‘MET DE PRINSES!' wat zelfs bij Oranjegezinden tot opgetrokken wenkbrauwen leidt. Dergelijk gedrag was nog wel geinig met prins Bernhard – kostelijk voorbeeld uit 2004; de prins is woedend op zijn motorescorte en ontbiedt het zooitje op Soestdijk – maar van andere tijden.

Nou nou zielige ambtenaren

Och nou wat ont-zet-tend verschrikkelijk zeg. Bij het AD (Jan Hoedeman, bekend van de martelhoax) zijn er ambtenaren van het ministerie van Financiën die hebben geklaagd over grensoverschrijdend gedrag van prinses Laurentien. "Prinses Laurentien zou ambtenaren onbehoorlijk hebben bejegend. Dat blijkt uit onderzoek van deze site. Naar verluidt gaat het om zeker acht meldingen."

"Ingewijden een patroon van intimidatie, dat leidde tot een angstcultuur. Volgens hen was er sprake van emotioneel reageren, mensen uitschelden, geen tegenspraak dulden." Oei! Wat erg! Wat afschuwelijk! Nou zullen al die toeslagenouders die jarenlang helemaal kapot zijn gemaakt wel opeens allemaal medelijden hebben met die ambtenaren. Én emotioneel reageren, én mensen uitschelden én geen tegenspraak dulden.

Dat gezegd hebbende...

Het kabinet-Rutte had natuurlijk nooit moeten toestaan dat prinses Laurentien zich met de toeslagenaffaire ging bemoeien. Dat was een recept voor een clusterfuck. Maar ja. Het kabinet-Rutte had nog veel meer dingen nooit moeten doen in de toeslagenaffaire. En nu zit iedereen met de gebakken prinsesselijke peren.

Dat is: morele ambitie

Kijk: dit is omdenken. Voetballen in Saoedi-Arabië is helemaal prima, volgens Georginio Wijnaldum, die in Saoedi-Arabië voetbalt, omdat je in Nederland ook een toeslagenaffaire had. Eigenlijk laat Wijnaldum daarmee zien hoe bekrompen wij in Nederland zijn. Iedere pass die Wijnaldum geeft, iedere sprint die hij trekt, ieder doelpunt dat hij maakt, is in feite een soort maatschappelijk statement tegen de toeslagenaffaire. Want die had je dus niet in Saoedi-Arabië, het land waar het altijd goed gaat met de toeslagen. In Saoedi-Arabië bellen ze eerst heel erg aardig op als je je kinderopvangtoeslagformulier verkeerd hebt ingevuld, als je er dan niet uitkomt komt er ook nog iemand even langs om je te helpen en als het allemaal te ingewikkeld blijkt schelden ze zonder problemen je toeslagenschuld kwijt. Saoedi-Arabië wordt door ontvangers van kinderopvangtoeslag dan ook wel bestempeld als het paradijs op aarde. Iedere maand staat de toeslag op de rekening. Zo werkt dat in Saoedi-Arabië. Dat hebben wij zelf gelezen in NRC Handelsblad!

Nieuw rapport, zelfde conclusies

Waren we maar Nationale Ombudsman geworden. Dan konden we niet alleen een ton aan reiskosten declareren, maar tevens ieder jaar dezelfde kritiek op de overheid telkens in nieuwe rapporten gieten en daarna heerlijk met die voetjes op het bureau ploffen, want de overheid leert toch niet. Dan krijgt u rapporten zoals die van vandaag waar uit een uitgebreide analyse van tien grote hersteloperaties blijkt dat de overheid te weinig luistert naar burgers, niet leert van eerder gemaakte fouten en te veel gevangen zit in het eigen bureaucratisch proces waardoor de focus vooral ligt op voortgangsrapportages en beleidsprotocollen en te weinig op de slachtoffers zelf. Belangrijke conclusies die we herkennen uit eerdere schrijfsels van de Ombudsman. Zoals hier bij de afhandeling van de watersnood in Limburg waar hij al opmerkte dat "er onvoldoende werd gekeken naar persoonlijke situaties". Of hier bij hersteloperatie van de toeslagenaffaire die wordt omschreven als traag en ingewikkeld. En hier in 2018 waar hij al opriep om te leren van de hersteloperatie in Groningen. Keer op keer start de politiek met ambitieuze hersteloperaties en keer op keer moet de Ombudsman concluderen dat dezelfde bekende fouten blijven terugkeren. Kom op overheid, dat kan beter. Laat die man eens werken voor zijn geld!

Iedere keer weer

Toch nog even over het politieke onkruid dat nooit vergaat: Henk Kamp. Met de Haagse chaos zouden we bijna vergeten dat de Parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening op de achtergrond doorsuddert. Gisteren zonder vvd-marionet Henk, maar met twee topambtenaren die met de toenmalige minister Kamp in Rutte I werkten aan de strenge fraudebestrijding die uiteindelijk leidde tot de bureaucratische hel die we nu kennen als de toeslagenaffaire. Daar werd Kamp beschreven zoals we hem inmiddels kennen: een nare zak. Eentje die de cijfers van het aantal fraudeurs weigerde te geloven en op basis van zijn eigen onderbuik bepaalde dat het er minstens twee keer zoveel moesten zijn. Die niet de afname van het aantal fraudeurs als KPI had meegekregen, maar een ****bezuiniging van 180 miljoen euro aan uitkeringen moest realiseren. En die vervolgens niet een paar maatregelen uitkoos, maar ze allemaal wilde invoeren, waarmee de rode loper voor een catastrofaal systeem werd uitgelegd. De vvd'er mag zich vandaag verdedigen (live), maar het gaat nog niet zo soepel. Of het nu de toeslagen- of de Groningse gascrisis is: iedere keer vinden we Henk Kamp aan de wieg van het probleem. Als de maatschappij wordt bedolven onder een bureaucratische lawine, gooide dit vvd-erelid de eerste sneeuwbal. Als Henk Kamp in een rivier plast, loopt stroomafwaarts een stad onder water. Als hij in Nederland in zijn handen klapt, trekt een paar maanden later in Amerika een orkaan over het land. Hij verliet de politiek weliswaar al een tijd geleden (die rare invalbeurt bij Defensie niet meegerekend), maar zijn beleid voelen we nog steeds. Henk Kamp, u komt er niet van af.

Van de duizenden uithuisgeplaatste kinderen zijn er pas zeventien terug naar huis

Drie jaar na het vorige aftreden van Mark Rutte weet de overheid wie de duizenden kinderen zijn, die ze uit huis hebben geplaatst. We hebben een gigantisch internetknooppunt, maar koppelen van gegevens binnen de overheid blijft drama. Er zijn pas zeventien kinderen thuisgebracht, dat is EEN PROCENT per kabinetsperiode. Tientallen andere kinderen hebben weer een beetje contact met hun ouders.

Ik heb nul vertrouwen in deze koppelingen. De eerste keer keek de overheid alleen naar kinderen die uit huis waren geplaatst dankzij een uitspraak van de jeugdrechter, die nog steeds verbleven in een internaat gefinancierd door het rijk EN dan alleen over de periode na 2015. Alleen kinderen die nog aan alle drie deze criteria voldeden, werden meegeteld. Dat was bot bureaucratisch bagatelliseren.

Kinderen die dankzij goed overleg met de zachte hand uit huis waren geplaatst, tellen niet mee. Kinderen die uit huis zijn geplaatst en inmiddels wonen bij familie, pleegouders of elders tellen niet mee. Kinderen die inmiddels meerderjarig zijn, en bijvoorbeeld op straat zijn gegooid, maar nog geen contact met hun ouders hebben, tellen niet mee. We missen rustig meer dan de helft.

Huize Avondrood pakt de sloophamer

Ah. Dit is kennelijk de tactiek. Alle partijen die zeven kleuren paars schijten omdat Pieter Omtzigt misschien meedoet aan de verkiezingen laten hun mastodonten aanschuiven bij die lichtgewicht-versie van Sven Kockelmann om dan te vertellen dat Pieter Omtzigt geen land kan besturen, omdat hij dat nog nooit gedaan heeft. Terwijl het probleem juist is dat we van de mensen die de afgelopen jaren in onze regering zaten juist al zeker weten dat ze het land niet kunnen besturen, juist omdat ze dat wel gedaan hebben. Vraag maar aan iedereen die op Pieter Omtzigt wil stemmen. Maar goed, na Kamp nu dus Alexander Pechtold (leuke man) bij Radio 1 voor een potje Omtzigt-bashen, met als extra ranzig sausje een bijdrage aan de aperte misleiding dat de hele toeslagenfraude eigenlijk de schuld is van Pieter Omtzigt. Alsof het veelvuldig overtreden van de wet dóór de overheid het directe resultaat was van de ophef over de Bulgarenfraude en alsof het niet het juist Omtzigt was die in november 2013 al pleitte tegen maatregelen waardoor de goeden onder de kwaden zouden lijden. In 2013 zat het CDA, net als D66 toen, trouwens gewoon in de oppositie. Hoog tijd dat we terugkeren naar die situatie. Iemand enig idee hoe laat het excuustweetje van Rob Jetten komt?

Superkut

Deze week twee jaar geleden vond er een debat in de Tweede Kamer plaats - op maandag 5 juli 2021 in de Thorbeckezaal om precies te zijn - met demissionair minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) over ministeriële verantwoordelijkheid en hoe het kabinet omgaat met Kamerleden en journalisten. In de bijdrage van SP Kamerlid Renske Leijten komen die ochtend aan bod: Gekonkel rondom de hersteloperatie in Groningen, gekonkel rondom het Toeslagenschandaal en het memo-Palmen, gekonkel rondom de documentaire van D66-leider Sigrid Kaag, gekonkel rondom 'Pieter Omtzigt, functie elders' en gekonkel rondom de oekazes Kok en -Rutte over het contact tussen Kamerleden en ambtenaren. U moet haar inbreng maar even terugkijken:

Advocaten kappen massaal wegens totale moedeloosheid

Het herstel van de toeslagenaffaire zit vast. Herstel: het herstel van de toeslagenaffaire zit muur- en muurvast. Omdat de hersteloperatie nooit is ontworpen om kapotgemaakte ouders te helpen, maar om een kapotmakend kabinet te redden (niet gelukt, red.) gaat alles fout wat er fout kan gaan en zijn de afgelopen tijd maar liefst twaalf advocaten van slachtoffers er helemaal mee gekapt en is het periodieke overleg tussen de uitvoeringsorganisatie en de Orde van Advocaten opgeschort. Het is allemaal weer van "lappendeken van regelingen”, "spaghetti van besluiten", van "ze hebben de boel gewon helemaal laten vastlopen" en van "nooit geluisterd". Misschien wordt het tijd om het jaar 2030 los te laten voor het afronden van de hersteloperatie. Saillantste passage uit het NRC-artikel waar we dit allemaal in lezen is toch wel deze, over staatssecretaris Aukje de Vries van Schone Lei, We Gaan De Mensen Echt Helpen, Ik Wil Het Gewoon Goed Doen, Beste Intenties en andere zaken. 

"Opvallend is dat staatssecretaris De Vries vorige week maandag in een Kamerbrief schreef „in overleg met de NOvA” te bekijken hoe de inzet van onafhankelijke experts de positie van ouders in de schadeprocedure zou kunnen versterken. „Deze passage kan de indruk wekken dat wij gezamenlijk het voornemen hebben om een pool van deskundigen op te zetten. Die indruk is onjuist”, zegt de NOvA-woordvoerder. „De NOvA en de Raad voor Rechtsbijstand zijn over dit voornemen van de staatssecretaris niet van tevoren geraadpleegd.”"

"Die indruk is onjuist", dat is ordevanadvocatiaans, dat zullen wij even voor u vertalen, dat betekent: STAATSSECRETARIS AUKJE DE VRIES LIEGT DAT ZE BARST. Gek hè. Dat bestuurders keer op keer op keer op keer de indruk willen wekken dat het allemaal zo slecht nog niet gaat, en dat dat dan keer op keer op keer op keer niet blijkt te kloppen. Hoe zou dat nou komen? Een vos, die al 12 jaar premier is, verliest wel zijn staatssecretarissen, maar niet zijn streken.