De kiezer gelooft niet meer in de linkse kerk

Het verstandshuwelijk tussen PvdA en GroenLinks raakte eergisteren een kwart van haar kiezers kwijt. Frans Timmermans kelderde van 29,9% naar 21,6% of 21,9%. Een schril contrast met Geert Wilders, die steeg van 1 naar 7 zetels. Hij is de absolute eindbaas in deze verkiezingen. Dat terwijl partijen die niet met een Europese lijsttrekker kwamen, structureel werden buitengesloten van Europees debat.

Jesse Klaver probeerde zich krampachtig te profileren als de winnaar, de grootste partij. Dat het verstandshuwelijk tussen GroenLinks en PvdA een zetel is verloren ondanks de nuttige effecten van samenwerking en er vijf extra zetels dankzij Brexit en bevolkingsgroei voor Nederland te verdelen waren, vergeten ze maar even. Al dit gespin maakt een karikatuur van deze vernietigende uitslag.

Deze verkiezingen worden historisch genoemd, maar beslissingen worden helemaal niet door het Europese parlement genomen. Dit is voorlopig nog een peperduur vergaderclubje, de echte beslissingen worden genomen door de Raad van Ministers. Boterzachte beslissingen, want voor handhaving van begrotingstekorten, overheidsschulden of Dublin-criteria hoef je de EU niet te bellen.

De EU is langzamerhand een bureaucratische moloch waar de regelgeving dermate veel pagina`s beslaat dat deze voor niemand meer leesbaar is. Het is een politiek spel waar sommige regels strak gehandhaafd worden, en sommige een dode letter. Soms zeggen wij braaf “het moet van Brussel,” doen het onmogelijke, terwijl andere landen niet eens beginnen zich aan die regels te conformeren.

Zo voldoet het water in de Maas, Rijn en IJssel alleen aan alle Europese regels in België en Duitsland. Zodra het over de grens stroomt, voldoet exact hetzelfde water volgens ons niet meer aan dezelfde Europese regels. Zonder Nederlandse stikstofuitstoot voldoet 97% van ons grondgebied al niet meer (PDF p4). Dit zijn geen problemen veroorzaakt door onze boeren, maar door bureaucraten.

Wilders hoefde niet veel te doen voor deze landverschuiving. Een arbeiderspartij zonder arbeiderswoningen trekt geen arbeiders naar de stembus. Kiezers houden van mens en milieu, direct nadat ze betaalbaar eten, drinken, huisvesting, warmte en vervoer hebben geregeld. Dit is niet meer een angst voor vreemdelingen, dit is een angst zelf achter het net te vissen.

DNB kopte dat huizen duurder worden door hogere lonen. Dit terwijl loonstijgingen al decennialang achterblijven bij hogere arbeidsproductiviteit of woonlasten. Hogere lonen en lagere hypotheekrente zijn geen oorzaken, er is een totaal gebrek aan aanbod. Starters kunnen kiezen tussen Hotel Papa & Mama, eindeloze wachtlijsten of een tophypotheek. Slaaf van de bank of vogelvrij en dakloos.

Er wordt niet genoeg gebouwd voor noodzakelijke vervanging, bevolkingsgroei dankzij migratie of om de energietransitie bij te houden. Er worden al niet genoeg technici opgeleid om normaal onderhoud te doen, laat staan nieuwbouw, renovatie of verduurzaming. Dit maakt de complete “Green Deal” van Frans Timmermans afhankelijk van arbeidsmigratie. Dat geeft weer woningnood en kost geld.

Langzamerhand komt een nieuwe generatie in een uitzichtloze positie. Ze zien oorlogen in Oekraïne, Gaza, steekpartijen en aanslagen op straat, zeer agressieve intimiderende en gewelddadige demonstraties, bezettingen en blokkades. Samen met spanningen rond de rest van de zandbak, Taiwan en Noord-Korea. Waar kan je nog ongedwongen studeren, recreëren of een avondje uit?

Ze herkennen de eindigheid van fossiele brandstoffen in stijgende prijzen. Ze zien een disfunctionele energietransitie met gebreken in het elektriciteitsnet, ontbrekende opslag van duurzame energie en onbetaalbare elektrische auto's. Ze horen continu dat ze hun gedrag moeten aanpassen om de wereld te redden, maar hebben het geld niet om te investeren. Het moet allemaal, maar het kan niet.

Terwijl we op weg zijn naar hoogconjunctuur, gekenmerkt door personeelstekorten, inflatie en een verkeersinfarct wist Rutte4 de begrotingstekorten op te laten lopen. Van 0% in 2022, naar 1,6% in 2023 en 2,9% in 2024. Deze gaten in de schatkist zijn nog zonder lijken uit de kast zoals de niet meer af te wikkelen kinderopvangtoeslagenaffaire, falende belasting op bezit en onbeheersbare migratie.

Dat woningen een tastbaar bezit zijn dat de centrale banken niet kunnen bijdrukken op de computer, maakt het een vluchtplaats voor kapitaal. Het zijn niet alleen huizen die in prijs stijgen, het is ook de euro in vrije val. Volop bijdrukken en rücksichtslos uitdelen tijdens corona, gaf geldontwaarding. Het is de enige route die veel eurolanden hebben om hun staatsschulden te verwateren.

De kiezer kon in al die linkse Europese dromen niet meer wonen.