Twintig jaar geleden viel Srebrenica, en in een gebied waar mensen eeuwenlang naast elkaar gewoond hadden, slachtten buren elkaar grijnzend af – want moslim. De wereld, onder leiding van Thom Karremans, stond erbij en keek ernaar. En uiteraard wil de man nu een ‘sorry’ horen. Sorry omdat de wereld hem niet hielp zijn werk uit te voeren. Wie de verhalen hoort en de beelden ziet, kan maar een ding denken: if you can’t stand the heat, get out of the kitchen. Het ge-ja-maar duurt tot op de dag van vandaag. Dutchbat en Karremans kunnen prima uitleggen waarom ze goed gehandeld hebben. Er kwam geen luchtsteun, ze moesten zichzelf redden. De roze olifant in de kamer is simpel: ben je militair of niet? Besef je dat je vak inhoudt dat je jouw leven voor dat van een ander moet offeren of niet? Word je betaald om – inderdaad met gevaar voor eigen leven – anderen te redden of word je betaald om de poort open te zetten, een oorlogsmisdadiger binnen te laten, met hem te zuipen, de andere kant uit te kijken terwijl mensen afgevoerd worden en daarna nog kadootjes voor je vrouw aan te nemen? Met dank voor de prettige samenwerking? Ja, de beste stuurlui staan aan wal, maar dat je er geweest moet zijn om erover te oordelen, is natuurlijk bullshit. Een militair zet zich in om levens te redden, zoals een schooljuf kindertjes leert lezen en schrijven, een arts operaties uitvoert, een agent boeven vangt, en een columnist stukken tikt zonder bang te zijn op andermans tenen te staan. Maar als militair janken omdat je “want to go home, this is not our war” of je verschuilen achter “we had to keep peace but not enforce it”, en nadat duizenden mannen de dood in zijn gejaagd, de polonaise lopen? Serieus?

Het is een zegen om in Nederland als allochtoon geboren te worden. Ergens in de Nederlander zit een gen dat Duitsers haat en ter compensatie daarvan – haten mag niet hé? – allochtonen lief vindt. Hoewel er een gradering in die liefde zit. Een ranking. Top Dog allochtonen zijn diegenen die zo zwakzinnig zijn dat ze in een willekeurig ander land niet serieus genomen zouden worden, maar bij ons wél. Waarbij ‘bij ons’ gelijk staat aan de grachtengordel en ‘allochtoon’ aan Marokkaan of Turk, bij voorkeur met een criminele staat van verdienste. Zo iemand kun je tenminste goed weg zetten. Marketen. Je trek de aap een pak aan en verkoopt ‘m als auteur. Rapper. Columnist voor mijn part – dat dat een vak is, boeit niet. Allochtoon zijn is namelijk het echte vak. Allochtoon zijn sells.

Er is een Nederlands woord wat je niet mag gebruiken. Een woord waarmee je je ‘buiten de discussie’ plaats. Een emotie waardoor je gesprekspartner af bent. In Nederland zijn we dol op woorden waarmee je ‘af’ bent. Want woorden, mensen, woorden zijn het helemaal. Als ik dat woord zou mogen gebruiken zou ik gewoon opschrijven dat ik de PvdA en haar onwaarschijnlijke talent om talentloze allochtonen te rekruteren háát. Herstel: ik zou opschrijven dat ik de PvdA en haar onwaarschijnlijke talent om talentloze allochtonen te rekruteren, vanuit mijn tenen met alles wat ik in me heb, háát. En de ideologie van waaruit een medium als de Volkskrant dit soort mensen dan ook nog eens een zieligheidspodium geeft, íntens haat. Maar niets van dat alles. Integendeel. Als de Volkskrant voor de tweede keer in amper een week tijd in een column van PvdA–meisje Münire Manisa een ‘gefingeerde’ Jasmine opvoert, kan ik niet anders dan me afvragen of het nooit ophoudt. En waar ze die jankturkjes, jankmarokjes, jankallesjes toch vandaan halen die continue ‘gefingeerd’ janken over discriminatie. Terwijl juist als het om discriminatie gaat, échte discriminatie, je zou zeggen dat je met naam, toenaam, initialen, geboortedatum en de hele rimram in de krant wilt. Discriminatie is erg; het is zelfs verboden. Als het je overkomt, waarom zou je je dan verschuilen achter een ‘gefingeerde’ naam?

Als je twee keer in één week tijd ruzie krijgt met Schipholmedewerkers, ben je geneigd om te denken dat het aan jou ligt. Het ligt namelijk altijd aan mij. Maar soms ook niet. Want sinds wanneer worden service verlenende mensen betaald om klanten af te snauwen? Dat is niet mijn Schiphol vriend, en al helemaal niet mijn leven. Inmiddels kan iedereen een vliegvakantie betalen – de trein of bus naar Frankrijk zijn duurder dan een retourtje KLM – en kan Schiphol het aantal passagiers niet meer aan. Tel daarbij op dat winsten gemaximaliseerd moeten worden zodat Jos Nijhuis wél fatsoenlijk betaald kan worden, en het mag niemand verbazen dat er bezuinigd wordt op het personeel. Uitknijpen is één ding, externe partijen inhuren een ander, en het nieuwste ding heet automatisering. Om de lange rijen bij de nieuwe security gates te verminderen is iets bedacht wat er prachtig uitziet en snel lijkt te werken: de ronde balie. Met daarachter één medewerker in een kek pakje met strepen die je toeblaft je spullen in het bakje te doen. Schreeuw niet zo, wil je zeggen maar je houdt je in. ‘Pick your battles’ zeggen de Britten; ‘Ich kann nichts, ich bin nichts, bitte gib mir ein Uniform’ is de Duitse variant. Heus, Ik snap dat je je spullen in een bakje moet doen, ik vlieg pas een jaar of veertig maar waar o genädige Frau Obersturmbahnführer zijn die bakjes dan? Onder de ronde bar blijken openingen te zijn waar de bakken in verschijnen. Oké dan. “Ik heb er meer dan één nodig”, waag ik te zeggen. “Ze zijn gratis hoor,” bitst de blonde doos me toe. Het is half negen. Ademhalen: “En waar is de tweede bak?” Die blijkt vanzelf te verschijnen in diezelfde opening onder de ronde bar. Ook voor mij is het half negen en daarbij doe ik dit voor het eerst. Mijn MacBook haalt blondie nijdig uit de laptoptas, ze smijt ‘m over de balie naar me toe zodat ik ‘m, nadat ik net op tijd voorkom dat de laptop van de balie afvliegt, in een bak kan stoppen. En dan is het tijd om de aap in pak toe te spreken. Te dresseren zo je wilt: “Mevrouw! U kunt ook netjes met mijn spullen omgaan. U smijt met mijn laptop.” Een seconde of wat neigt ze ernaar om mij van repliek te dienen maar ook zij kiest haar battles. Er komt een sorry uit. Ik koop niets voor sorry. De enige reden waarom mijn laptop het nog doet is omdat ik ‘m heb opgevangen. Met je sorry. De passagier voor me kijkt me aan, fluistert “Wat een vreselijk mens, wat goed dat je er wat van zegt.” Opeens heb ik het idee écht in een strafkamp te zitten. Bang om hardop te spreken? Bang om vragen te stellen? Bang om iemand terecht te wijzen? Halló Schiphol!?

#Turkey's #Kurds who were injured during bombing of the #HDP rally yesterday,cast their votes. http://t.co/zOPJSVCm1E pic.twitter.com/zc4qPDbcmg

— Tarek Fatah (@TarekFatah) June 7, 2015

Je wilt niet weten wat zich in het 1150 kamers tellende monstrueuze paleis van de Turkse President Erdogan allemaal afspeelt, maar dat het vanavond niet the place to party is, lijkt na de Turkse verkiezingsuitslag wel duidelijk. De AK-Partij, zeg de fundamentalistische islamieten die Erdogan tot hoofd van hun kaliphaat wilde kronen, is genaaid door de Koerden. Eens de natuurlijke vijand van elke Turk binnen en buiten Europa, is het de Koerdische Volkspartij HDP die de fundo’s terug hun hok heeft gestuurd, door de kiesdrempel van 10% te halen. Mijn Turkse Facebookvrienden juichen dat de macht van Erdogan en zijn rovers afbrokkelt. Hun optimisme deel ik niet. De islamieten zijn meester in redeneren – daar kan de VVD nog een puntje aan zuigen. Premier Ahmet Davutoglu beweerde af te zullen treden als zijn AK Partij geen absolute meerderheid zou behalen. Het wachten is op de woorden waarmee hij daarop terug zal komen. Waarschijnlijk iets met ‘nog steeds de grootste partij’. Wat kan het ons schelen wat ze in Turkije doen? Zolang een week all inclusive goedkoper is dan een week Center Parcs zal het de gemiddelde Nederlander/ Europeaan koud laten wie in Turkije de macht heeft. En dat in badplaatsen hoofddoeken, burka’s en zwemburka’s geen bezienswaardigheid meer zijn, is ook een gegeven waar de gemiddelde Turk én Europeaan omheen kan leven. Zolang je maar niet in het land van Erdogan hoeft te functioneren, is er weinig aan de hand. Maar er is maar één ding gevaarlijker dan een fundamentalistische Turk en dat is een boze fundo Turk. Het schijnt dat zo’n 80.000 Nederturken gestemd hebben, van wie 60% op Erdogans AK Partij. Omdat ze zien dat tegenwoordig in Turkije de wegen, ziekenhuizen, scholen en enorme shopping malls niet onder doen voor Europese varianten. Allemaal dankzij Erdogan - absoluut waar. Maar dat Erdogan in dat proces de rechten voor meer dan de helft van de Turkse bevolking beperkt, ontelbare journalisten, acteurs, auteurs, juristen en eigenlijk iedereen die kritisch over hem is, op laat pakken, weigeren ze als probleem te zien. Want tja, vrijheid maakt meer kapot dan je lief is. En nee, ik heb niet gestemd. Maar als ik mensen zie, die bij een politieke bijeenkomst een bomaanslag overleefd hebben, zoals op de foto hierboven, schaam ik me toch wel een beetje. Ja, de Koerden vieren ongetwijfeld feest vanavond. Het is te hopen dat Erdogan het houdt op 1150 deuren heel hard dichtslaan. Húp Turkije! Húp Koerden! P.S. Zou Erdogan ook zo’n T-shirt (made in Turkey) hebben?

Het zal wel weer niet de juiste reactie geweest zijn maar het bericht dat zwarte scholen op zoek zijn naar witte leerlingen, was toch wel een grap. Zeker als later dezelfde week het bericht de wereld in werd geslingerd dat op islamitische scholen (variant op zwarte scholen) een stijging van het aantal leerlingen wordt geconstateerd. De problemen van een kinderloze zijn totaal anders dan die van ouders die ‘het beste’ voor hun kinderen willen. Subjectiever dan ‘het beste’ wordt het niet – of het moet om Apple speelgoed gaan, de prioriteiten van de kinderloze. Maar dat zowel die zwarte, witte als islamitische ouder ‘het beste’ wil, kun je gerust van uitgaan. Soort zoekt soort, het verklaart waarom wijken blank, zwart, rijk, arm of tokkie zijn. Elke niet-blanke die het wat verder schopt dan de soortgenoten, weet dat daar naast intellect en geluk nog iets anders een rol gespeeld heeft: omarmen van de heersende cultuur. Waar je in Nederland heel helder over kunt zijn: omarmen van blank Nederland. De enige vraag die je je moet stellen is waarom daar zo mysterieus over wordt gedaan. Als je ziet hoe gastarbeiders die uiteindelijk geen gasten bleken te zijn, werden weggestopt bij elkaar, hoe gewillig de Nederlandse overheid moskeeën, islamitische scholen en haatpredikers toestaat, zou je bijna denken dat we in Nederland van overheidswege niet omarmd willen worden.

Ja, verbieden is de Satan - behalve als het over vrouwenonderdrukking gaat. En aangezien je mannen die vrouwen mishandelen onverdoofd zou moeten castreren, maar het nagenoeg onmogelijk is om dát wetsvoorstel er doorheen te krijgen bij ons in Den Haag, moet je het anders aanpakken. In andere landen zou dat onverdoofd castreren trouwens appeltje eitje zijn, mits je van de mannen vrouwen maakt en het over genitale verminking ihkv Allah de almachtige hebt. Dan mag alles. In Nederland zijn we inmiddels zo ver dat we praten over het verbieden van de burka. Natuurlijk: er zijn belangrijkere dingen om je druk over te maken. En natuurlijk is verbieden niet liberaal. Nee. Maar intolerante middeleeuwse 'denkers' de ruimte geven om een deel van onze Nederlandse bevolking van jongs af aan te hersenspoelen, mishandelen en onderdrukken dient - al het liberalisme ten spijt - verboden te zijn. Mijn waarde collega Annabel Nanninga betoogt in een column dat het er "maar" een paar honderd zijn. True that. Maar meer dan tien jaar geleden, Theo leefde nog, waren het er nog enkelen. Meer dan tien jaar geleden, werden fotograaf Thomas Schlijper en ik uitgelachen toen we zeiden te gaan burka-spotten. Meer dan tien jaar geleden stonden mensen stil op straat als er burka's voorbijzoefden; mensen keken ze na. Twee dagen waren Thomas en ik bezig om ze te vinden. We spraken ze zelfs aan, Thomas schoot plaatjes. Nu zouden we dat niet meer durven. Amsterdam 2003. Ebru Umar vraagt aan de dames: mevrouw, wat doet u nu? Fotos: © Thomas Schlijper.

En wéér ging het over vrijheid van meningsuiting. Prima, maar saaier wordt het niet. Voorspelbaarder ook niet. Maar als Leefbaar Rotterdam vraagt of je wilt komen naar hun eerste #leefbaarcafe dan doe je dat. Al was het alleen omdat je dan naar Rotterdam mag. Maar ja en dan? Francisco van Jole was de andere debater - zijn grootste bijdrage was het publiek erop wijzen dat alleen inwoners van Rotterdam Rotterdammers zijn. Geloof niet dat het bleef hangen. Ergens heerst in Nederland de overtuiging dat je niet meer mag zeggen wat je denkt. Tja. Wake up call: dat *mocht* al nooit. Janmaat is een oud voorbeeld en werd consequent genegeerd, maar vraag een PVV'er of er wat veranderd is en het antwoord zal luiden van niet. Ja, je mag alles zeggen. Maar of er wordt geluisterd is een tweede. Feit is wel dat je, als je serieus genomen wilt worden, vooral niet mag zeggen wat iedereen denkt. De bende die RTV bezit, met Van Jole's VARA voorop, zal er voor zorgen dat je buiten beeld blijft, niet gehoord of gezien wordt en vooral dat je nooit serieus genomen wordt. En als je het over vrijheid van meningsuiting hebt is het tegenwoordig bon ton om te zeggen dat het er niet meer is. Aan de hand van stellingen als "De imam mag zeggen dat homo's en vrouwen minderwaardig zijn", "Islam en vrijheid van meningsuiting gaan niet samen" en "Artikel 1 moet afgeschaft worden omdat je niet mag discrimineren" mochten Van Jole en ik onze tolerantie bewijzen.

Het moet ergens in oktober 2005 geweest zijn, dat Jan Dijkgraaf, destijds hoofdredacteur van METRO, belde dat-ie koffie met me wilde drinken. Prima. Redelijk onbevangen ging ik er heen. Om vervolgens tot mijn verbazing de vraag te horen of ik columnist wilde worden. Een jaar lang was de plek van Theo van Gogh vrijgehouden. Of ik er wilde schrijven. Dat zijn van die vragen waar je niet over na hoeft te denken. Een volmondiger "ja" kun je niet krijgen. Karel Gabler, de webmaster van de Gezonde Roker en de man die altijd voor mij en mijn columns had gezorgd, was ontroerd. Ik ook. De afspraak die ik maakte, was redelijk simpel: de krant is een product, Jan D was eindbaas van het product. Als hij het niet eens was met m'n columns, dan wilde ik dat hij het zei. "Dan zitten we op een lijn", was zijn commentaar. Om er vervolgens nooit op terug te komen.

Gesprek van de avond. Een worsteling met het geweten: hoe asociaal ben je als je je afwendt van het leed in de wereld? Als je immuun wordt voor de Giro 555-oproepen? Heb je er weer een: tsunami of aardbeving, vul het land in, zet er een camera op, het knalt via de tv en zelfs laptopscherm je geheugen in. Zelfs als je niet op de linkjes klikt, krijg je via Twitter of Facebook de beelden voorgeschoteld door hen die het hart nadrukkelijk op de juiste plaats hebben. Er is geen ontkomen aan. Zie mij goed zijn, schreeuwen de tweets. Zie mij medeleven – in your face. Het is een variant op oorlogsleed waar trouwens veel minder medeleven voor is dan natuurrampendrama’s. Heeft ongetwijfeld een politieke reden, variant op 'you’re either with us or against us'. Totdat er een aardbeving plaatsvindt, dan zijn we opeens allemaal wél voor de Syriërs. Of Palestijnen. De hypocrisie van de mens is uniek. Maar wee je gebeente als je dat hardop uitspreekt.