Geenstijl

Anderhalve meter is volstrekt onvoldoende

Woensdagavond werd ieder kritisch geluid bij Op1 netjes kaltgestellt. We moeten netjes het RIVM volgen. Dat lijkt me een slim plan van de NPO. Maar zouden ze dan ook willen vertellen welke versie? Ik herinner me een paar uitspraken: “We zijn goed voorbereid”, “de kans op een besmetting in Nederland "nihil" is”, “Het is niet heel erg besmettelijk” en “als je niet ziek bent, kunt je het niet overdragen”.

Ik vraag me af of de groep die vorige weekend verketterd werd voor nonchalant buitenspelen, zich nog lieten misleiden door achterhaalde bagatelliserende adviezen. Het kabinet wilde de scholen niet sluiten, maar werd ingehaald door de werkelijkheid. Noorwegen vond vijf gevallen waar kinderen de ziekte mogelijk doorgaven, ons kabinet wil dinsdag besluiten wat er allemaal weer opengaat.

Deze zachte heelmeesters draaien laat, onduidelijk en behoedzaam aan knopjes. Gisteren werden de regels om thuis te blijven aangescherpt. Niet alleen bij koorts blijft het complete gezin thuis, maar ook als een gezinslid benauwdheid ontwikkeld. Het werd zo subtiel gebracht, dat het iedereen is ontgaan. De andere gezinsleden met of zonder waargenomen klachten vormen in de ogen van het RIVM nu wel een onaanvaardbaar risico.

De zoektocht naar een balans tussen pijnlijke maatregelen, de economie en volksgezondheid kost veel tijd, tijd die tientallen procenten slachtoffers per dag scheelt. Het effect is pas na een gemiddelde incubatieperiode van vijf dagen zichtbaar. Het lijkt alsof de groei iets is beperkt, maar de zorg wordt tot het uiterste belast, we hebben minstens een dag te laat gereageerd.

Stichting NICE, de stichting voor evaluatie van intensieve zorg, houdt bij hoeveel bewezen en verdachte Covid-19 patiënten op de speciaal geïsoleerde intensive care belanden. Het zijn al dagen rond de honderd per dag. Patiënten die overlijden doen dat gemiddeld in zeven dagen, patiënten die het overleven liggen er gemiddeld drie weken.

Honderd per dag die graag 21 dagen willen blijven. Dat vertaalt zich langzaam naar een behoefte van 2100. De huidige instroom is niet vol te houden. Vanmiddag waren er 894 IC-bedden bezet door bewezen & verdachte Covid-19 patiënten. Je zou bijna vergeten dat de intensive care lang voor corona al vol lag. Samen met reguliere vraag ontstaat een IC behoefte van duizenden bedden.

Rutte stond nog op de kansel dat we niet hoefden te hamsteren. Er was toiletpapier en voedsel genoeg. Nu luiden de intensivisten de noodklok over een medicijnentekort. Veel Covid-19 patiënten moeten zo geforceerd en diep beademd worden, dat ze bewusteloos moeten blijven. Anders gaat de patiënt ertegenin ademen, en vechten tegen de machine, die energie heeft de patiënt niet over.

Beademingsapparatuur die er ook niet is. Minister Martin van Rijn beloofde er meer dan tweeduizend te bestellen. Minister Hugo de Jonge beloofde schoorvoetend 1600 IC-bedden. Hoe nijpend het tekort is, blijkt uit de site voor zorgcapaciteit. Intensive care bedden bestaan in de categorieën wel of niet geschikt voor Covid-19 en in wel of niet voorzien van beademingsapparatuur.

Trump sommeerde GM tienduizenden beademingsapparaten te maken. Philips leverde vandaag de eerste honderd vanuit VS aan Nederland, we verwachten er nog 900, ze proberen in acht weken de productie te verdubbelen. Helaas blijven leveringen vanuit de VS onzeker. Technici proberen simpelere beademing te maken onder begeleiding van dokter Hugo Touw van het Radboud UMC.

Ondernemers die overgestapt zijn op de levering van mondkapjes, kregen die niet verkocht aan het ministerie voor volksgezondheid. Ze hebben op eigen initiatief de voorraden naar Nederland gevlogen en hebben zelf de distributie op zich genomen. Een risicovol verhaal door moeizame exportvergunningen en geconfisqueerde ladingen onderweg.

Het ministerie had vol ingezet op het kopen van partijen in Noordwest Europa, waarvan ze het bestaan fysiek konden controleren. Dan ben je met half Europa in dezelfde vijver aan het vissen, terwijl de vijver die altijd produceerde en leverde, in Azië ligt. Hier proberen ambtenaren met hun ellebogen iets te bemachtigen, wat je beter met je handen kan maken.

Het maakt niet uit naar welk tekort je kijkt, geld ertegenaan gooien is geen oplossing meer. We moeten deze uitbraak eerst met een hamer platslaan, voordat we kunnen dromen over een levensgevaarlijke dans met meer vrijheden. We kunnen pas nieuwe risico's nemen als de IC weer half leeg is en door veel gericht te testen de omvang van de ziekte scherp in beeld is.

Zuid-Korea laat al een maand geen exponentiële groei zien. 29 februari & 3 maart hadden ze ruim achthonderd nieuwe besmettingen, dat is al weken beheersbaar rond de honderd. Het kan wel, en hoe ze het deden wordt in dit interview rustig uitgelegd. Hoe snel en vaak we elkaar besmetten, is afhankelijk van ons gedrag, we kunnen dit alleen met elkaar oplossen.

Anderhalve meter is volstrekt onvoldoende, acht meter onhaalbaar.