Dit is een intermezzo van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

Kabinet-Rutte 3 is gevallen over het toeslagenschandaal, veroorzaakt door Kabinet-Rutte 2 van de 'VVD-boevenvangers' Opstelten en Teeven, dat met terugwerkende kracht 'Kabinet-Burgerhaat 1' zou moeten heten. Maar het bederf gaat veel verder terug. De rechtsstaat en rechtsstatelijkheid staan al veel langer onder druk en komen niet zomaar terug. De omgang met automatisering speelt daarbij een onderschatte rol.

De komende tijd kunnen we ons fijn boos maken. Mark Rutte blijft lijsttrekker annex kandidaat-MinPres. Verantwoordelijke ambtenaren worden niet vervolgd, de racistisch-criminele uitvoerenden evenmin, dus die kom je straks zomaar weer tegen. Doofpotexpert Donner, die ook in dit feuilleton rolvast is, blijft een CDA-prominent. Een belangrijke smoking gun, de queries op basis waarvan de 'fraudeerouders' werden geselecteerd, komen nooit boven water. Hetzelfde geldt voor de meest brisante mails, memo's en documenten.

Als er iemand persoonlijk verantwoordelijkheid draagt dan is het VVD'er Wiebes, een autistische (bewijsfilmpje!) brokkenpiloot. Bij Wiebes begint ook het liegen. Het narratief dat Wiebes het anti-vreemdelingen-fraudebeleid voortzette dat zijn VVD-voorganger Weekers als reactie op de Bulgarenfraude had ingesteld, is totale bullshit. Anders dan de fraude-Bulgaren zitten de geknevelde kinderopvangouders in alle systemen die de Belastingdienst bezit of waar ze toegang toe heeft, zoals de UWV-polisadministratie (een zeer krachtig controlemiddel). Zeker, de gelegenheid maakt de dief, maar er was geen gelegenheid en geen dief. Ondertussen neemt heel journalistiek Nederland de Haagse Bulgarenbullshit als waarheid over.

Het anti-fraude-verhaal van Rutte 2 ligt ook anders dan wordt voorgespiegeld. Een directe adviseur van Mark Rutte – sorry, geen naam – vertelde mijn collega Marjan Schnetz en mij dat de ministeries van SZW (UWV, SVB) en Financiën (Belastingdienst) alle pogingen torpedeerden om als overheidsorganisaties samen te werken. Dat is killing, want wie de ene overheid oplicht, doet dat vaak ook bij de andere – juist vanwege die verkokering en onwil tot samenwerken. En dat gebeurde dus allemaal onder directe leiding van premier Mark Rutte: Chefsache. Heeft u al ergens gelezen dat de MinPres werd gedold door zijn twee ministeries? Wat zegt zoiets over Marks managementkwaliteiten?

Dit is deel 63 van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

Vooraf: Door een gelukkig toeval – echt! – viel de vorige aflevering samen met een publicatie in Trouw over het datalek dat 'Sonar' heet. Vorige week beschreef ik al het open huis dat het UWV WERKbedrijf is. In Trouw gaf ik aan wat er gaat gebeuren: niets*.* Een Kamerlid tweet. Het UWV meldt dat het probleem over vier jaar is opgelost. En de Autoriteit Persoonsgegevens? Die laat weten al langer met UWV in gesprek te zijn. En dan zit het grootste UWV-datalek *niet eens bij het WERKbedrijf. *

2015 - heden

Het is gelukt. Na diverse mislukte pogingen door het UWV zelf staat er een systeem waarmee werkgevers 'mensen met een vlekje' kunnen vinden. Voor het kabinet en staatssecretaris Jetta Klijnsma is dat belangrijk, want werkgevers wordt verteld dat ze een boete krijgen als ze geen arbeidsgehandicapte mensen in dienst nemen. Het is dan niet handig als die werkgevers tegenwerpen dat UWV die niet kan vinden in hun Sonar-kaartenbak.

Samen met onze opdrachtgevers bij het WERKbedrijf hebben we een privacy-vriendelijke methode bedacht om werkgevers te helpen zoeken. Werkgevers kunnen globaal aangeven welke eisen ze stellen en krijgen dan de geanonimiseerde cv's te zien van de beste honderd kandidaten. Kandidaten die geschikt lijken kunnen worden geselecteerd, waarna het UWV binnen twee werkdagen met een reactie moet komen. Werkgevers kunnen nu zonder tussenkomst van het UWV arbeidsgehandicapte mensen selecteren en dan het UWV vragen om een gesprek. Zomaar 'nee' verkopen is er vanaf nu niet meer bij.

We hebben gewaarschuwd voor de ontbrekende en dubieuze Sonar-data die we hebben ingelezen in ons systeem. Werkgevers gaan straks geschikte mensen niet vinden of krijgen daarna vanuit het UWV 'nee' te horen. Onze opdrachtgevers weten dat de Sonar-dossiers niet kloppen, maar ze verwachten dat er nu eindelijk druk komt om die dossiers te verbeteren. De mensen op de werkgeverservicepunten die aanvragen moeten opvolgen gaan druk uitoefenen op de cliëntbegeleiders die de dossiers bijhouden. Ja, het zal wrijving geven, maar uiteindelijk gaat de wal het schip keren en zullen de Sonar-dossiers steeds beter worden.

Dit is deel 62 van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

2015

Het eclatante succes van de cv-kaart brengt ons weer in beeld bij de UWV-automatiseringsdivisie. De nieuw aangetreden automatiseringsbaas wil ons weg hebben, zo hoor ik. Normaliter is het argument dat alleen deze divisie automatiseerders mag inhuren, maar Aart van der Vlist vindt dat we onvoldoende loyaal aan het UWV zijn.

Begin 2015 verliezen we ook onze opdrachtgevers. Werk.nl-eindbaas Munneke en divisiedirecteur Timmermans vertrekken beiden. De nieuwe divisiedirecteur wordt GroenLinks-coryfee Tof Thissen, geen directeurstype maar een bestuurder en daarom bij voorbaat kansloos in de slangenkuil die UWV heet.

Maar weer gebeurt er iets bijzonders. De vertrekkende werk.nl-baas Munneke vraagt ons om hulp. Staatssecretaris Jetta Klijnsma heeft beloofd om 125.000 arbeidsgehandicapten aan een baan te helpen: de banenafspraak. De (meestal) jongere gehandicapten vallen onder de wet Wajong die het UWV uitvoert. Hun dossiers zitten in het systeem Sonar. Behalve dat Sonar oud en gammel is, is het ook het software-equivalent van een zwart gat: informatie kan er wel in, maar er bijna niet uit. Zo kunnen werkgevers geen mensen vinden.

Net als eerder bij de cv-kaart weet collega Marjan ook nu weer een geitenpaadje. Er is een systeem voor managementinformatie met een complete kopie van de Sonar-persoonsdossiers. Eigenhandig trekt ze een kopie van de UWV Wajong-populatie naar een spreadsheet. Marjan heeft geen speciale autorisatie. Iedereen die de weg weet, kan met alle cliëntdossiers de deur uitlopen.

Marjans spreadsheet laat zien dat Sonar geen databank is, maar een rommelige kaartenbak. De data in een fatsoenlijke databank – zoals de polisadministratie of werk.nl – voldoen aan allerlei strikte regels en daardoor kun je er slimme dingen mee doen. Sonar blijkt daarentegen een brij van vrije tekstvelden en nooit opgeschoonde codes. Bovendien blijkt een groot deel van de klantdossiers nauwelijks gevuld. De zwakste mensen op de arbeidsmarkt, de mensen voor wie de divisie WERKbedrijf bestaat, zijn aan de goden overgeleverd.

Dit is deel 61 van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

2013 - 2015

Vooraf: zoekt u werk of kent u mensen die werk zoeken (of juist niet), stuur ze dan deze aflevering op.

Eind 2013 zijn we op weg naar de uitgang. We merken dat onze opdrachtgevers dat niet willen, maar dat de druk vanuit de automatiseringsdivisie toeneemt. Het is triest om een werk.nl-systeem achter te laten met zoveel goed ingevulde cv's waar zo weinig mee gebeurt doordat de matchsoftware het gewoon niet doet.

Één persoon laat het er niet bij zitten. Mijn collega Marjan komt met een plan om werk.nl wel te laten werken – en dat zonder aan de programmatuur te komen en zelfs buiten de verstikkende greep van de divisie automatisering te blijven. Zoals zoveel briljante ideeën is het in wezen super eenvoudig. Het begint ermee dat we alle data van werk.nl elke week op onze kantoorserver krijgen. Het is een overblijfsel van onze eerste actie midden 2012 om uit te zoeken waarom werk.nl na overnieuw te zijn gebouwd zulke krankzinnige matches opleverde. Bij het UWV kan er in beginsel niets tot ergens de pleuris uitbreekt, maar dan kan opeens alles (en ze zijn er nog trots op ook). Dus kregen we wekelijks een complete dump alle werk.nl data over de lijn, natuurlijk zonder Burgerservicenummers en andere persoonsinformatie als namen, precieze (mail)adressen, telefoonnummers en dergelijke. Maar het is met mensen aan werk helpen net als met relatiedating: de persoonsgegevens heb je niet nodig – liever niet zelfs.

Na de alarmfase werken diezelfde starheid en onvermogen in ons voordeel. Onze opdrachtgevers vinden het stiekem uitstekend dat wij de data krijgen. Ze weten dat de regel dat UWV-data op IBM servers moeten staan alleen maar leidt tot slechtere dienstverlening en veel hogere kosten.

Dit is deel 60 van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

2013

Eind 2012 zijn we eigenlijk klaar met werk.nl en UWV WERKbedrijf. We hebben vastgesteld dat de slechte matches niet werden veroorzaakt door slechte data maar door idiote programmatuur van huisleverancier CGI. De honderdduizenden cv's die in werk.nl zitten blijken overwegend puik ingevuld door mensen die graag werk willen of ten onrechte bang zijn voor hun uitkering. We laten het management achter met een dashboard waarop ze kunnen zien wat er in werk.nl zit en wat er nog mis is. Het meeste is in orde, en dat is maar goed ook, want het lukt niet om de automatiseerders in beweging te krijgen om fouten op te lossen.

Het wordt gaandeweg duidelijk dat de fusie overname in 2009 van het zelfstandige werkbedrijf, het CWI, door het uitkeringen-UWV op een totale ramp is uitgelopen. Voor die overname kende ik de automatiseringsafdeling van dat CWI als heel zwak, maar wel echt betrokken bij de missie om mensen aan werk te helpen. Na de fusie ligt de automatisering bij de centrale UWV-divisie die het hele bedrijf bedient. Het op afstand zetten van de automatisering pakt dramatisch uit. Van onbekwaam maar betrokken gaat het naar onbekwaam en totaal clueless.

De ramp wordt compleet doordat wat het WERKbedrijf doet totaal verschilt van het werk van het uitkeringen-UWV. Als een uitkering niet klopt of de polisadministratie niet werkt en er geen toeslagen worden uitgekeerd, dan vloeit er bloed. Werkt de software van werk.nl niet of kunnen 3.000 mensen bij het WERKbedrijf niet werken omdat het interne systeem Sonar weer eens plat ligt, dan hoor je niemand. Het oude CWI was een zwak maar goedwillend bedrijf; het nieuwe WERKbedrijf lijkt de ultieme verspilling van belastinggeld.

Dit is deel 59 van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

2013 - heden

In 2012 weet ik nog niet dat mijn beginnende inspanningen voor de publieke zaak als adviseur van de commissie Elias op niets zullen uitlopen. Het voelt goed om bij te dragen aan beter bestuur zonder dat het gericht is tegen het UWV. In plaats daarvan hebben we lijntjes naar de nieuwe UWV-topman Bruins en automatiseringsbaas Haverkamp. We gaan gewoon ons werk doen.

Dat we een werk.nl-systeem aantreffen dat na herbouw door amateurs in de vernieling is geholpen is een domper. Toch zijn er mogelijkheden om het UWV te helpen. Aan de software kunnen we niet komen (we zouden niet durven), maar daarvoor zijn we ook niet ingehuurd. Het UWV-management wil greep op de data in werk.nl en wij zijn data-experts.

Werk.nl bevat drie soorten gegevens: cv's van werkzoekenden, vacatures van werkgevers en stuurdata waarmee die cv's en vacatures worden gematcht. Het is crisis en het aantal cv's gaat richting de half miljoen. En mede omdat mensen ten onrechte bang zijn om op hun WW-uitkering te worden gekort, zijn die cv's vaak van goede kwaliteit.

Met de vacatures in werk.nl ligt het bepaald anders. Een vacature in werk.nl krijgen lukt nog wel, maar een grote werkgever met veel vacatures moet technisch van goeden huize komen om die in werk.nl te krijgen. En dus gebeurt dat niet. Slechts een handvol gespecialiseerde partijen zoals Randstad neemt de moeite. Typerend is dat de overheid, zelf een grote werkgever, vrijwel geen vacatures op werk.nl plaatst. De Telegraaf schrijft er in 2014 over, maar de politiek is niet geïnteresseerd en het UWV is gewend om ophef te laten overwaaien. Er verandert niets.

Om toch aan vacatures te komen laat het UWV die van het internet plukken door een gespecialiseerd bedrijf, Textkernel. Textkernel speurt het internet af op vacatures en verkoopt de data aan het UWV. Dat werkt alleen als de software van Textkernel erin slaagt om zowel de werklocatie als het beroep dat moet worden uitgeoefend te achterhalen. In bijna een op de drie gevallen gaat dat niet goed. Ook voor het UWV is dat een onacceptabel percentage.

Als oplossing voor het probleem van brakke vacatures stellen wij voor om de gebruikers van werk.nl de mogelijkheid te geven om verkeerd ingedeelde vacatures te disliken. Zo werken alle moderne sociale media. Hoe moeilijk kan het zijn? Het idee wordt sterk ontraden omdat het pas herbouwde werk.nl-systeem instabiel zou kunnen worden. Om het vacatureprobleem toch op te lossen wordt besloten om de vacatures van Textkernel door een team van vijf deskundigen te laten beoordelen. Het is een effectieve maar dure oplossing. Zodra de werkloosheid afneemt en de budgetten vanuit Den Haag worden gekort, wordt het team opgedoekt en zijn brakke vacatures weer oké.

Dit is een intermezzo van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

Voor de tweede maal een korte onderbreking van dit feuilleton, nu vanwege de dwarsverbanden met de actualiteit bij de Belastingdienst.

Het Toeslagendrama beleeft deze weken een (laatste?) dieptepunt. De politiek onderzoekt de politiek en de hogere ambtenarij en hoopt er iets van te leren. Lezers van dit feuilleton zijn de Belastingdienst – zowel die van de belastinginning als die van de toeslagen – veelvuldig tegengekomen. Veel van wat ik van de zijlijn heb gezien is, denk ik, nuttig om te delen. In dit intermezzo stip ik enkele zaken kort aan, in de hoop dat er iets van landt bij de politiek.

1. De Bulgarenfraude als aanleiding is dubieus

De aanleiding voor de uit de hand gelopen jacht op frauderende ouders en gastouderbureaus is volgens iedereen de spectaculaire Bulgarenfraude. Politiek is dat vast waar, maar inhoudelijk is het bullshit. De Bulgarenfraudeurs waren vreemdelingen, armoedzaaiers die in een bus naar Nederland werden gestopt, zich inschreven in het bevolkingsregister, huur- en zorgsubsidie scoorden en weer foetsie waren. De kinderopvang-"fraudeurs" zijn mensen die hier wonen, wit werken (anders geen kinderopvangtoeslag), belasting betalen en veelal op social media te vinden zijn. De fraude-Bulgaren hadden niets in en met Nederland en daarom niets te verliezen. Ze waren ook meteen herkenbaar: hoeveel huishoudens komen rond van alleen toeslagen? De "fraudeouders" zijn daarentegen volledig opgenomen in het fijnmazige administratieve net waarmee onze overheid ons uitmelkt en bedient. De Belastingdienst weet alles van ze (net als van u) en ze hebben anders dan een pauper uit Plovdiv alles te verliezen (QED). 

Als het Bulgaren-narratief onweersproken blijft dan maakt de politiek dezelfde fout als in 2013. Natuurlijk zijn oorzaken belangrijker dan aanleidingen, maar aanleidingen zijn doorgaans evident. Zo niet hier dus.

Dit is deel 58 van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

2015 – 20??

Het parlementair onderzoek naar falende automatiseringsprojecten bij de overheid is uitgelopen op een deceptie. Als automatisering bij de overheid een patiënt met hoge koorts is, dan is Elias' remedie om hem in een bad ijswater te kieperen. Dat is het niveau. Het enige ingrijpende advies, een tijdelijke [!] toezichthouder op automatiseringsprojecten, is een gênante schaamlap.

De braller Elias laat naderhand door een bevriende journalist optekenen dat Kamerlid Elias de belastingbetaler 980 miljoen euro heeft bespaard. Hij noemt daarbij automatiseringsprojecten bij Defensie en bij het ministerie van VWS. Het zijn twee aperte onwaarheden. Bij Defensie gaat het om het beruchte project SPEER waarin een miljard aan belastinggeld is verdwenen en dat daarna "afgerond" is verklaard, waarna de overige kosten "beheerkosten" zijn. Net als werk.nl bij het UWV en het toeslagensysteem bij de Belastingdienst wordt SPEER toegevoegd aan de groeiende verzameling geldverslindende zombiesystemen van onze overheid: geen project, geen toezicht. En het rampproject voor de persoonsgebonden budgetten (PGB) is zelfs nooit gestopt. 

Ondertussen komt er vanaf 2015 een toezichthouder, het Bureau ICT Toetsing. Als econoom heb ik geleerd dat toezicht een zwaktebod is. Toezichthouders belanden steevast in bed met degenen op wie zij toezicht houden. (Tip: kijk The Big Short of tenminste deze scene 1 en scene 2.) En dat gebeurt ook met het BIT. Elias' rapport heeft twee nog lopende projecten onderzocht en er keihard over geoordeeld. Maar het is slechts geblaf. Het UWV mag gewoon doormodderen met werk.nl. Met het andere horrorproject in Elias' rapport toont de politiek haar lelijkste gezicht.

De modernisering van de bevolkingsadministratie (mGBA) is volgens Elias ernstig ontspoord. In 2013 was het budget op, zonder dat er iets werkte. PvdA-minister Plasterk besluit dan om tientallen miljoenen in het project te pompen en de leiding te geven aan een zware programmamanager... ex-ketenmanager Cor Franke. Finale ontsporing is nu zeker. Maar ik ken de weg in Den Haag en via een VVD-Kamerlid weet ik de toezegging aan Plasterk te ontlokken dat de programmatuur mag worden bekeken door bezorgde, eigenwijze deskundigen. In 2015 gaat de deur op een kier en zie ik software die nooit zal werken. De Kamer wordt nerveus en Plasterk schakelt het BIT in.

Dit is deel 57 van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

2013 - 2015

Bij Kamerlid Ton Elias, de voorzitter van de onderzoekscommissie die zes mislukte overheidsprojecten doorlicht, staat het onderwerp 'corruptie' op de agenda. Al bij de eerste vergadering in januari 2013 kaart hij het aan. Één lid van de klankbordgroep van experts geeft tegengas. Dat lid ben ik.

Natuurlijk is er corruptie en ik weet uit mijn UWV-ervaringen dat het geen randverschijnsel is. Maar ik vrees voor oppervlakkigheid. Ik zie corruptie als schuim op de golven van permanent falen. Corruptie is geen oorzaak maar een gevolg van wantoestanden bij de overheid: ontbrekende transparantie, krankzinnige Europese aanbestedingsregels, harde data waarop wetten ingaan die de Capgemini's en IBM's in staat stellen om de overheid te gijzelen. Misschien wel de grootste faalfactor is de constructie waarbij Den Haag geld voor een project uitdeelt aan overheidsorganisaties en wanneer het misgaat nog meer geld. Bijna alle faalprojecten die de commissie doorlicht zijn  dergelijke 'suikeroomprojecten'. Gratis Haags geld is de grootste voorspeller voor falen van een automatiseringsproject. Dít soort zaken moet worden gerapporteerd en aangepakt. Corruptie en zelfverrijking worden dan en passant tegengegaan.

Het laatste conceptrapport dat krijg is geen analytisch hoogstandje, maar zeker niet het gênante oppervlakkige werkstuk waarvoor ik vooraf was gewaarschuwd. Ik constateer tevreden dat ik mijn input voldoende terugzie. Voordat Elias en co. met hun eindrapport komen, staat er nog één ding op de agenda: hoorzittingen. Die hoorzittingen zijn inhoudelijk nauwelijks van belang, maar ze genereren publiciteit en bieden de collega-Kamerleden van Ton Elias de enige kans om te shinen.

Dit is een goed moment om alsnog de corruptiegevallen die ik ken in beeld te brengen. Op 13 september 2013 schrijf ik Elias persoonlijk een memorandum waarin ik mijn waarnemingen en ervaringen met hem deel. Elias belt, zegt dat hij de informatie zeer serieus neemt en vraagt om discretie.

Dit is deel 56 van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

2012 - 2013

Het besluit van de Kamer om onderzoek te doen naar mislukte automatiseringsprojecten is een enorme opsteker. Dat ik daaraan als expert mag bijdragen is een eer. Ik merk dat ik voor de pers talking head nummer 1 ben geworden, ook over andere faaldossiers dan die van het UWV. De door mij gewaardeerde faalexpert professor Verhoef is tot mijn verbazing opeens nergens meer te bekennen. Juist nu er eindelijk belangstelling is voor massale geldverspilling hoop ik op meer mensen die zich uitspreken. Dat gebeurt niet.

De 'tijdelijke commissie ICT' krijgt als voorzitter VVD-kamerlid Ton Elias en bestaat verder uit backbenchers van CDA, PvdA, D66, SP en PVV. In de voorbereiding heb ik op verzoek een 'zienswijze' opgesteld. Ik schrijf een uitgebreide analyse en vat het slagveld samen in een rampenmatrix. Het is belangrijk dat de commissie een representatieve set faalprojecten selecteert.

In de aanloop naar de aftrap van het commissiewerk in januari 2013 krijg ik diverse demotiverende boodschappen. De eerste komt van een bevriende topambtenaar van Algemene Zaken ('Ruttes ministerie'). Tijdens een lunch hoor ik dat het niveau van parlementaire onderzoeksrapporten doorgaans beroerd is. De implicatie is dat ik mijn tijd verspil en dat het komende onderzoek geen verschil gaat maken. De tweede domper komt van Kamerlid Pieter Omtzigt, die ik ken van mijn succesvolle lobbywerk. Als ik hem in de Kamer tegenkom zegt hij bijna in het voorbijgaan dat met een voorzitter als Ton Elias het komende onderzoek weinig zal gaan opleveren.

Ik spreek ook een topman van de Belastingdienst. Hans Blokpoel kan haarfijn en uit eigen waarneming uitleggen hoe, zoals hij dat uitdrukt, de overheid en de grote softwarebedrijven elkaar gijzelen. Het is precies wat ik bij het UWV en elders zie: de grote softwarebedrijven schudden de overheid uit, maar de meeste (IBM is een uitzondering) houden er onderaan de streep weinig aan over. Iedereen verliest. Als er maar één ambtenaar bereid is om dit uit te leggen! Helaas is die bereidheid er niet en ik begrijp wat niet wordt gezegd: discretie is onderdeel van die wederzijdse gijzeling. Het is even begrijpelijk als triest, maar ik besluit om de Kamercommissie extra goed te informeren, desnoods in mijn eentje. Ik ben niet gegijzeld, financieel onafhankelijk, niet chantabel en voldoende insider.