Geenstijl

De laatste keer dat ik Jan Cremer tegenkwam, was op het Boekenbal.

“Neuken jullie wel genoeg, jongens?” vroeg hij aan mij en Pieter Waterdrinker. Jan liep tegen de tachtig, maar had nog steeds de bravoure van een nozem van twintig. Rijk de Gooijer had dat ook, dat eeuwige jongensachtige. Hoe heerlijk vond ik het om op mijn veertiende Ik Jan Cremer te lezen onder de dekens om vervolgens lekker te fappen op de erotische avonturen van ome Jan, in het schijnsel van de zaklantaarn. Vroeger had je nog romantiek.

In die tijd kocht ik - de bronstige puber met een kop vol pukkels - het singletje De Flipstand van Jan Cremer. Ik had geen idee wat die flipstand precies was, en eigenlijk wist niemand dat en al helemaal niet op de Veluwe, maar dat donderde niet.

Juli 2021, Jan Cremer en partner Babette Cremer tijdens de inloop op de rode loper van de premiere van de Rocky Horror Show (ANP)

De teksten zijn zeer des Jan Cremers:

‘Hé, ik was laatst in Parijs bij De Gaulle / Hij zei tegen mij: Jan, La France, c’est moi/ Ik zeg: Charles, nou moet je effe goed luisteren jongen/ Le Flipstand, c’est moi!’

En:

‘Ik zag Jayne Mansfield aan het strand / Ze lag zich te vervelen / Ik leerde haar mijn nieuwste stand / Nu loopt ze aan één stuk te kwelen / Ik ben dol, stapeldol op de flipstand’.

Max Pam schreef een mooi verhaal over De Flipstand:

Cremer had de flipstand benoemd als een seksuele lusthandeling, maar hoe die precies in zijn werk ging had hij er niet bij vermeld. Of de vrouw haar benen in de nek van de man moet leggen en ter afknelling knipmesachtige bewegingen dient te maken – wij weten niet. Of het een gymnastisch plompzakken is dan wel dat het meer lijkt op een soort soixante-neuf, waarbij de vrouw door de man aan haar voeten wordt vastgehouden – dus met haar hoofd naar beneden – het bleef gissen.

Het verbaast mij dat Cremer tot op de dag van vandaag nooit gecanceld is, kennelijk durfden zelfs de woke mandarijnen van de literaire circle jerk des vaderlands dat niet aan. Zelfs de poging van een volslagen onbekende en onbeduidende hotemetoot om Jan Wolkers, nog zo’n jeugdheld van mij, te cancellen, strandde hopeloos. ‘Jan Wolkers is gewoon een seksist’, zei docent moderne Nederlandse letterkunde Bram Ieven tegen Mare, het Leidse universiteitsblad: ‘Die moet uit de Nederlandse literaire canon worden gehaald.’

Kijk dat hoofd nou (het is de rechter, want de linker is volidioot Aafke Romeijn)!

De literair criticus van het christelijke dagblad Trouw, J. van Doorne – noemde Jan Cremer destijds een ‘viespeuk en een misdadiger’ en zette de niet onaardig gevonden kop De Smerige Bij Bezig boven zijn bespreking:

“Het is een gedeeltelijk gefantaseerde biografie van een schoft. Waarom de uitgeverij het boek heeft uitgegeven, weet ik niet. Vermoedelijk omdat de directie er brood in heeft gezien. Laat ons hopen, dat dit vermoeden onjuist is, want als het juist is, is De Bezige Bij een stinkuitgeverij. Iets smerigs uitgeven, omdat de verwachting gewettigd is, dat het geld zal opbrengen, is onzedelijk.”

Nick Muller interviewde Jan Cremer ooit over diens vermeende seksisme.

Onlangs was er een nieuwe toneelbewerking van Turks fruit van Jan Wolkers. De makers vonden het boek achterhaald en hebben er een vrouwvriendelijker versie van gemaakt. Hoe kijk jij daarnaar?
“Dat kan toch helemaal niet? Ik doe niet mee aan die hysterie. Ik schrijf wat ik schrijven wil. Ik vind dat ik in de maat blijf, maar ik schrijf wel waar het op staat. Een lekker wijf is een lekker wijf. Ik schrijf gewoon wat het is en dat blijf ik doen. Turks fruit vond ik bij verschijning trouwens al achterhaald. Alles wat erin staat, staat al in Ik Jan Cremer.”

Herken je in deze tijd iets van de preutsheid van de jaren zestig?
“Er was helemaal geen preutsheid in de jaren zestig. Ik emigreerde in 1964 naar Amerika. Hier kwamen in die tijd de eerste pornoblaadjes op de markt en werd de vrije seks gepropageerd, maar daar was het moeilijk om een meid te vinden die niet meteen haar benen spreidde. Ik beschrijf in Ik Jan Cremer 3 hoe wild het daar toen was, vooral op seksgebied. Van hoog tot laag – iedereen was ermee bezig. Er waren meiden uit de beste families die in die tijd in pornofilms optraden. In de jaren zeventig is dat weer teruggedrongen. Mensen van die generatie gingen zichzelf profileren in de zakenwereld en wilden niet meer herinnerd worden aan hun verleden. Die nieuwe preutsheid zal tijdelijk zijn. Die hele #MeToo-beweging is te gek voor woorden. Kijk, uitwassen moet je bestrijden, met harde hand, voor de rest moet je niet te kleinzerig doen. Je moet schrijvers ook geen taboes opleggen, want dan maak je juist de taboedoorbrekers wakker. Als ik iets niet mag dan ga ik het juist doen. Dat zit in onze volksaard. Holland is ontstaan uit anarchisten. In 9 n. Chr. had je de Slag bij het Teutoburgerwoud. De mensen die we nu deserteurs noemen, degenen op vaandelvlucht, vluchtten westwaarts de moerassen in. Holland bestaat uit hels land. Daar komt de naam ook vandaan. De Germanen zeiden: laat die deserteurs maar creperen, die verdrinken toch wel in het moeras. Dat zijn de Hollanders. Wij zijn dus eigenlijk een volk van deserteurs. Die anarchie lijkt nu helemaal verdoofd.”

Cremer was de absolute held van mijn puberteit en al helemaal toen ik zijn voorwoord las in Rik Zaals cultboek Gratis en toch voor niks: Een handleiding voor uitvreters.

Cremer gaf daarin de volgende tips: ‘Door honger gedreven naar een duur restaurant gaan. Zondagse pak aan. Volvreten. Soep, biefstukken, pesj-melba en cognac. Bij voorkeur in de buurt gaan zitten van nette oude dametjes achter koffie met slagroomtaart. Tijdens toetje lul uit je broek laten hangen. Duidelijk zichtbaar voor oude dametjes. Die blozend en verschrikt de ober roepen die blozend en verschrikt de gerant roept die sist: 'Heren, dit kunnen we in onze zaak niet hebben. Wilt u onmiddellijk maken dat u wegkomt. Voor ik de politie roep! Nee, u hoeft niet op de rekening te wachten. Maak dat U wegkomt.’

En hij gaf ook nog de opbeltruc: ‘In een telefoonboek adellijke naam prikken. Opbellen en checken dat niemand thuis is. Uitzendrestaurant van Indische maaltijden bellen. De baas spreken. Met verdraaide adellijke stem: “Mat Baronesse Van Knaek tot Daelder uit Wassenaer. Wilt u zoveul meugelijk etan brangen naer die jonge konstschilder wiens veurtraffelijke tanteunstalling ik heb gezien. En stuurt U mij de rekaning en dank erom: mondje dicht want hat is een anonieme schanking.” Een uurtje later staat de chauffeur met een toren lekker ruikende pannetjes aan de deur.’

Wat een geweldige gast! Ik was dan ook woedend toen de Volkskrant een stelletje onbeduidende krabbelaars optrommelde om Cremer een laatste eerbetoon te geven. De goede man lag nog niet in zijn graf, want anders had hij zich tien keer omgedraaid. 

Ik twiette dit:

Een jaar of wat geleden organiseerde uitgever Oscar van Gelderen een Charles Bukowski-avond in Amsterdam. Arie Boomsma, Stella Bergsma, Asha ten Broeke, Arthur Japin, Aaf Brandt Corstius, Sunny Bergman, Sylvana Simons, Tijs van den Brink, Jeroen Snel en Jeroen van de Boom lazen voor uit het werk van de oude meester. In het programmaboekje stond nadrukkelijk vermeld dat ik - notabene door oom Bert Vuijsje (p/a Rosa Spier Huis, Hector Treublaan 97, 1251 CG Laren) gekroond tot de Bukowski van de Algarve - niet was uitgenodigd, als een soort aanbeveling van het evenement. Omdat er ook een mij onbekende Marokkaanse schrijfster – the token muslim – optrad, werd er uit respect voor de islam geen alcohol geschonken en zaten de mannen voor in de zaal en de vrouwen achterin. Kenmerkend voor de algehele toestand der letteren anno nu: een dooie, politiek-correcte bende pamflettisten die hun bloedeloze mantra’s over genderneutraliteit, slavernij, racisme, islamofobie, de Palestijnse kwestie, vluchtelingen en wat dies meer zij, vernist met een flinterdun laagje driestuiverromannederlands. Geneukt wordt er niet meer, want dat is natuurlijk ook weer vernederend en onderdrukkend, behalve als Anja Meulenbelt een piepjonge pokdalige Hamas-activiste bestijgt met een voorbinddildo met de kleur van een meloen.

Het is te hopen dat er geen Jan Cremer-avond wordt georganiseerd, die wordt afgesloten met een voordracht van Abdelkader Benali die in de geest van de grote schrijver erotisch werk voordraagt. Bijvoorbeeld deze schitterende passage uit ‘Feldman en ik’:

"Vastpakken," zei de jongen en hij stak me zijn vleesknuppel toe, alsof hij me een rol behang aanreikte. Ik hield hem mechanisch in mijn hand vast. Hij was hard en in dat vlees voelde ik het kloppen, het verlangen. "Stop 'm in je mond en begin er eerst op te likken. Ik hoef je niet alles te zeggen."

Creme tenslotte in het interview met Nick Muller:

Volg je de nieuwe lichting schrijvers?

“Nee. In Holland wordt de bestsellerlijst momenteel aangevoerd door literaire kwakzalvers. Daar ga ik mijn tijd niet aan besteden. Ik heb niets aan iemand die mooi kan schrijven, dat kan ik zelf ook wel, en dan nog beter ook. De schrijvers van tegenwoordig schrijven allemaal prachtige zinnen, maar ze hebben geen seconde in hun leven honger geleden, ze weten niet wat armoede is. Dan kun je ook niet goed schrijven. Ik moest altijd mijn eigen brood verdienen. Ik heb in de haven moeten werken, ik heb moeten varen, ik heb in een slachterij gewerkt. Dat is het doornige pad van de kunst. Ik schrijf alles op met hart en ziel, over wat ik heb meegemaakt en gevoeld. Zo simpel is dat.”

Ik sluit passend af met een vrolijke carnavalskraker van ons aller Jan

Oh Nederland