Geenstijl

Soep van de Week

Een van mijn charmantste verslavingen is koffie. Voor de reaguurders die mij maar een truttige kastnicht vinden: ik maak mijn espresso met een Sage the Oracle Touch, en dan weten de coffeeholics en de queerspotters genoeg. Wat de bonen betreft ben ik nog volop aan het experimenteren. Normaliter rooster ik blanke bonen gewoon in de koekenpan en maal ik ze handmatig, maar dat staat mijn bomvolle agenda niet langer toe. Nu betrek ik mijn bonen van het schattige familiebedrijf A Flor da Selva in Lissabon. Ik drink mijn koffie gewoon uit een glas van IKEA, dus zo’n trut ben ik nou ook weer niet. Bovendien heb ik altijd last van trillende handjes, dus een duur koffieservies sneuvelt onmiddellijk in de afwas. Van mijn ma erfde ik een dozijn koffiekoppen (voor de kenner: Wedgwood Shagreen Jade), maar die zooi brak al toen ik de serviesdoos opende. Het liefst drink ik koffie vanwege mijn bibberitis uit een onverwoestbare tuimelbeker, maar het plastic combineert niet zo lekker met mijn goddelijke brouwsel.

Overigens kocht ik ooit in de koffiedriehoek van Colombia voor een habbekrats een vintage Victoria Arduino Venus en heb die zorgvuldig ingepakt en naar het postkantoor in Armenia gebracht. Het juweel is helaas nooit aangekomen (vermoedelijk zijn de snuffelhondjes er niet in gestonken of heeft een iemand van de douane in Colombia of in Portugal het kunstwerk gejat).

Ik sta altijd voor het krieken van de dag op en binge dan 6 koppen koffie om aan mijn cafeïnetax te komen. Zulks is goed voor de stoelgang en ik bak dan ook meteen een joekel van een dampende bolus. Aan obstipatie zal ik niet doodgaan, dat is een van de weinige zekerheden in mijn leven.

Tegen twaalven stop ik met tikken en dan heb ik zo’n 12 bakkies pleur op. Ik fiets vervolgens opgewekt naar de sportschool en in de stad drink ik dan nog een paar espresso's. Gemiddeld kost zo’n geweldige koffie in Olhão rond een euro en de kwaliteit is vrijwel altijd perfect. In een “hip” tentje in 020 betaalde ik recentelijk 7 euro voor een dubbele espresso, koud geserveerd, en bovendien werd ik voor fascist en boomer uitgescholden - in het Engels, maar dat spreekt voor zich - door een pokdalig, non-binair broedsel met blauw haar, omdat ik haar/hem/hullie er op wees dat ik een half uur op de koffie had gewacht en dat die koud was.

Mijn laatste espresso op een doordeweekse werkdag in Olhao is de afsluiter van de lunch en die bica wordt vergezeld door een fijn inheems pikketanussie. Een enorme bel met die godendrank kost gemiddeld 2 euro.

De lezer denkt: waar gaat dit ouwewijvengezeur heen, Van Amerongen? Welnu, ik was laatste bij mijn geneesheer Remco, die immers het kankergezwel uit mijn rechterschouder had weg gehakt. Er was twee weken later goed nieuws van de patholoog:de tumor bleek niet kwaadaardig. Bovendien was mijn bloeddruk tijdens het laatste onderzoek wederom perfect, zo complimenteerde mijn lijfarts mij.

Nu lees ik vrijwel dagelijks in de krantjes van de Belgen dat koffie zeer ongezond is en zo mogelijk nog gevaarlijker dan alcohol. Bovendien zijn alle oogsten wereldwijd mislukt, aldus de inktkoelies van baron Van Thillo c.s. en daarom is het heel normaal en redelijk dat een bakje koffie 4 of 5 euro kost in de negorij van de Lage Landen.

Ik vraag me af wie of wat er achter die hetze tegen koffie zit. Sinds een paar weken zie ik nu overal de waarschuwing dat vooral espresso dodelijk is en dat men daarom filterkoffie moet drinken.

Nou vind ik filterkoffie ronduit smerig en dat heeft ongetwijfeld met mijn verschrikkelijke jeugd te maken. Mijn moeder had het bombardement op Rotterdam overleefd en fietste in de hongerwinter op een fiets met tuinslangen in plaats van banden naar boerderijen om suikerbieten te stelen. Daar maakte ze koekjes van en dat deed ze tot haar dood. Later werden die koekjes heel hip in macrobiotische kringen in Ede, maar ik kan de lezer verzekeren dat ze intens smerig waren. Nog smeriger was de surrogaatkoffie van mama: een mix van gerst, erwten, cichorei, eikels en tulpenbollen. Midden jaren zeventig vond mijn pa - de liefste man van de wereld - het wel welletjes en smeekte om echte koffie, desnoods van Kanis & Gunnink. Mijn moeder ging overstag, maar vond de filterkoffie van K & G niet zo pittig als haar oorlogskoffie en deed daarom altijd een schepje Buisman in het bruine bocht. Buisman bestaat uit gebrande, gekaramelliseerde glucosestroop en melasse. Ma deed er dan nog melkpoeder van Completa bij en drie scheppen suiker en zo ontstond mijn koffietrauma. Toen ik midden jaren zeventig met mijn Interrailkaart en mijn eerste officiële vriendin Astrid via Italië naar Griekenland reisde, ging er een wereld voor mij open. Ik was meteen verslaafd aan de espresso, die je destijds met enig geluk alleen in Nederland alleen in een Italiaanse ijssalon kon scoren.

Tegenwoordig kan je in Nederland overal goede koffie krijgen, al zie je diep in de negorij nog wel eens een bord bij een uitspanning staan met de uitnodigende tekst: de koffie staat klaar, of nog erger: de koffie is altijd vers. En dat is dus precies de pleur die volgens de krantjes van het Vlaamse mediakartel gezonder is dan espresso. Neem deze kop uit het Algemeen Dagblad: Drinken alsof je aan de Middellandse Zee woont: hoe ongezond zijn espresso en rode wijn?

De AD huiscardioloog: “Rond de Middellandse Zee houdt men van koffie: ze drinken er veel espresso, en Griekse en Turkse koffie. Maar koffie die op deze manieren is bereid bevat weliswaar het antioxidant, maar verhoogt ook je gehalte slecht cholesterol. De boosdoeners zijn de zogeheten diterpenen in koffiebonen. Filters en coffeepads houden deze cholesterolverhogende stofjes grotendeels tegen. Drink daarom vooral filterkoffie.”

En dat dit “bericht” op Omroep Zeeland. Omroep Zeeland wordt overigens, als onderdeel van het publieke omroepbestel, hoofdzakelijk door het Rijk bekostigd, met een klein deel financiering uit reclame-inkomsten en co-financiering van sommige programma’s door andere publieke instellingen. Dus echt onafhankelijk is deze kwaliteitszender niet en ik vertrouw hun berichtgeving over koffie dan ook voor geen cent. En dat terwijl André Vis, de stokoude oud-hoofdredacteur van Tubantia in D66-vehikel Tubantia (Mager Mannetje Daan Bonenkamp zwaait nu de scepter bij het Twentse sufferdje) recentelijk mocht brullen dat alleen staatsmedia als DPG en Omroep Zeeland betrouwbaar zijn in de berichtgeving over koffie en dat vooral het fascistische Twitter liegt over het zwarte goud.

En wat lees ik bij Omroep Zeeland:

Na vandaag zet je nooit meer dezelfde filterkoffie. Arnold Mathijssen komt uit Terneuzen, maar woont sinds tien jaar in Pennsylvania in de Verenigde Staten. Daar doet hij op de universiteit onderzoek hoe je met minder bonen, meer koffie kunt maken. "Ik doe het iedere dag, het is erg leuk en ook lekker,” zegt hij in radioprogramma Zeeland wordt Wakker.

Omroep Zeeland vervolgt: "Door het slechte weer zijn een aantal koffieoogsten mislukt en daardoor gaan de koffieprijzen omhoog", legt Mathijsen uit. Dat is de reden dat hij wilde uitzoeken hoe je met dezelfde hoeveelheid gemalen bonen, meer koffie kunt maken. Wat blijkt: met de nieuwe manier van Mathijssen kun je 10 procent koffiebonen besparen. "Op wereldniveau scheelt dat gigantisch en helemaal als je bedenkt hoeveel koffie we wel niet drinken."

Nou weet iedereen dat Zeeuwen de gierigheid hebben uitgevonden, en deze Arnold bevestigt dat maar weer eens.

Hier trouwens nog zo’n schraperige Zeeuw (Rutger Bregman):

Maar hoe zit het eigenlijk met het verhaal van de mislukte koffieoogsten, dat ik overal tegenkom in de krantjes van de Belgen (naast de waarschuwing dat je dood gaat aan koffie)?

Op deze website staat dat de prijzen voor arabica koffie naar verwachting met 30% dalen tegen eind 2025. “Arabica koffiefutures zullen tegen het einde van 2025 naar verwachting met ongeveer 30% dalen, omdat de recente recordhoge prijzen de vraag zullen afremmen en de eerste tekenen wijzen op een recordoogst in Brazilië volgend jaar, zo bleek donderdag uit een peiling van Reuters.”

In Nederland zal de koffieslurper niks merken van dit goede nieuws, want het Nederlandse volk, met de Zeeuwen op kop, zijn de naarste schrapers van de aardkloot. De meeste horecaffers verhogen bij het minste of geringste de prijzen voor hun voer en voor hun drankjes. Of nou de overgang van de gulden naar de euro was, de corona, de oorlog in Oekraïne, mislukte oogsten van hop, zonnebloem, cacao of koffie, de dure stroom, het dure gas, het te dure personeel: ieder moment wordt aangegrepen om de prijzen omhoog te knallen. In Zuid-Europese landen is de prijs van een espresso nagenoeg hetzelfde gebleven de afgelopen tijd. Niks geen gezeur over mislukte oogsten. Portugezen en Italianen drinken hun ochtendbakkie altijd buiten de deur en als een inhalige eigenaar de koffie ook maar een duppie duurder maakt, verkassen de klanten naar een goedkopere tent.

Overigens is de haatzaaierij tegen koffie door de systeemmedia niet nieuws, want ik vond bij HP/De Tijd een verhaal (12 jaar oud!) dat al de bangmakerij en angstzaaierij in de media mooi samenvat. De kop is duidelijk: Waarom je dood gaat van koffie. Een ‘wetenschappelijke’ top 5.

1. Als je jonger bent dan 55, stijgt je overlijdensrisico met 56 procent als je vier kopjes koffie of meer per dag drinkt. Dit blijkt uit onlangs gepubliceerde studieresultaten waarvoor 45.000 volwassenen 31 jaar lang zijn gevolgd. 2. Er bestaat een verband tussen koffie en stress. Wat leidt tot depressies, wat leidt tot zelfmoord. De vertraging van bloedtoevoer naar de hersenen, door koffie veroorzaakt, zorgt voor angsten, somberheid en gebrek aan concentratie. Koffie-addicts zijn snel geïrriteerd, voelen zich opgejaagd, en hun denkvermogen is niet om over naar huis te schrijven. Biocompare. 3. Koffie is niet goed voor je hart. Volgens het Voedingscentrum veroorzaakt een bakkie pleur hartkloppingen. Je schijnt als verstokte koffiedrinker zelfs een hartaanval te kunnen uitlokken: “Coffee, (..) can all trigger heart attack, study finds.” 4. Koffie bevat acrylamide, een stof die mogelijk de kans op baarmoederkanker, eierstokkanker en nierkanker vergroot. Omdat dierproeven laten zien dat acrylamide kankerverwekkend kan zijn, gaan onderzoekers ervan uit dat de stof ook bij mensen de kans op kanker vergroot. Dat zegt KWF Kankerbestrijding. 5. Cafeïne is niet alleen schadelijk voor jezelf, maar ook voor je ongeboren baby – mits je in verwachting bent. Volgens het Voedingscentrum bestaat een relatie tussen zwangere koffiedrinksters en foetale sterfte.

Na het lezen van deze dodelijke opsomming dacht ik: ik stop gewoon iedere ochtend een mengsel van fentanyl en crystal meth in mijn Sage the Oracle Touch, want dat is een stuk minder gevaarlijk dan koffie.

De koffiemafia roert inmiddels ook de staart want in Spanje gaan de jongelui tijdens raves niet langer uit hun bol met pillen en rum, maar met café con leche. Leest en huivert: Deze trend naar koffie-raves in plaats van traditionele nachtelijke feesten met alcohol past binnen een bredere maatschappelijke beweging. Steeds meer jongeren willen op een bewustere, gezondere manier genieten van muziek en gezelschap. Het biedt een nieuwe invulling van het uitgaansleven, met de nadruk op energie, verbinding en welzijn, zonder de kater achteraf.

Ik heb over deze zorgelijke ontwikkeling maar één reactie: La reputa madre que te recontra mil parió, ¡hijo de una gran puta y la concha puta de tu madre!