Geenstijl

Een terugblik op het laatste hoofdstuk van ons democratische verval

Vijftien uur lang werden de notulisten en de sprekers onder de bus gegooid. Vrij snel werd de strategie duidelijk: Alle schuld leggen bij (top)ambtenaren die niet aanwezig waren. Het straatje werd schoongeveegd in een choreografie die zes dagen gerepeteerd is. Het theater duurde zo lang dat de gemiddelde kiezer de tijd niet heeft het te ontrafelen. 

Deze dans ontvouwde zich voor de ogen van parlementsleden die de stukken pas twee dagen hadden, en deze nieuwe techniek uit de Rutte Doctrine nog nooit hadden gezien. Naast de notulen die zwart op wit stonden, werd verbaal een pseudowerkelijkheid opgeroepen en het parlement liet zich verleiden om daarmee in debat te gaan. Rutte riep hier zijn patronus op om zich zoals Harry Potter tegen dementors te verdedigen. Zijn fictie versloeg de feiten uit de notulen. 

Nu het debat bij mij bezonken is, besef ik me pas hoe bizar deze houding is geweest. Alsof binnen de top van onze uitvoerende macht ambtelijke verschillende notulisten werken die van meerdere ministerraden verslagen opstellen en vervolgens in alle gevallen dat het toeslagencircus voorbijkomt de context en de sfeer compleet verkeerd wordt vastgelegd. Gedoogt Rutte zulke incompetentie!?

Notulisten die alle goede intenties, bedoelingen en aangedragen oplossingen waarop de ministers zich donderdag beriepen per ongeluk allemaal als irrelevant betitelen en nergens opschreven. Oplossingen die overigens twee jaar later nog niet succesvol zijn aangekondigd of volledig uitgevoerd, wat voor mij het bestaan verder ontkracht. 

Filmen met meerdere camerastandpunten
Nog genialer is de vinding om een topambtenaar aan te halen als “de spreker”. Alsof de ministerraad zich laat leiden door een hogere macht die hen opdraagt foute dingen te doen. Alsof ze stemmen horen… die hen mededeelt dat echte oplossingen niet bestaan en de grootste nettobetaler van de EU failliet gaat zodra de belastingdienst zich aan de Nederlandse wet gaat houden. 

Ik stel voor dat we de demissionaire ministerraad met meerdere camerastandpunten gaan filmen, zodat we de volgende keer we ons niet kunnen verlagen tot dit kleuterachtige welles nietes niveau. Vijftien jaar ongekend onrecht kan alleen als er keihard gewerkt wordt om tienduizenden werkende ouders volledig kapot te maken. Als er een wil is, is er een weg. 

96% van de opzet, grove schuld veroordelingen door de belastingdienst bleken zonder enig bewijs, zonder enig onderzoek en ook nog eens volledig onterecht. Bij dit soort verhoudingen zou de onschuldpresumptie moeten prevaleren, iedereen zijn geld terug en daarna de recherche inzetten om die laatste paar procent te identificeren en eindelijk eens strafrechtelijk te vervolgen.

Op fraude ter waarde van tienduizenden euro's hoort celstraf. Echte fraudeurs vormen bij fiscale straffen zoals terugvorderingen of loonbeslag een kale kip. 90% van hun bijstandsuitkering mogen ze toch wel houden en samen met zwart werk en de geroofde buit leven ze als god in Frankrijk. Dat geld staat niet op de bank, waardoor ze totaal niet gestraft worden. Het kabinet laat ze ongemoeid. 

De helft van de slachtoffers die zich had gemeld, hebben nog geen compensatiebeslissing. Een te kleine groep ambtenaren moet in noodtempo door zeer complexe dossiers heen. Toch begint vandaag de invordering weer, de pauzeknop is verlopen. Dat was het kabinet en parlement even vergeten: de slachtoffers hadden eergister nog geen duidelijkheid over vandaag.

Werken voor minder dan een euro per uur
Het kabinet zegt donderdag dat ze er in 2019 al alles aan deden op het op te lossen, en gaan in 2021 vrolijk verder gezinnen met werkende ouders kapot te maken. Ouders waar ik diep respect voor heb, aangezien die voor een laag loon meestal zwaar werk doen. Als je het doorrekent, gaan ze ten opzichte van een leven in de bijstand soms minder dan een euro per gewerkt uur op vooruit. 

Hun inkomen werd via toeslagen aangevuld tot een sociaal minimum, zodra dat wegviel zakten ze daaronder, zodra de terugvorderingen en loonbeslagen kwamen zakten ze onder de armoedegrens. Dat hoef je niet na te rekenen, zo zit het systeem fundamenteel in elkaar. Dit is bij tienduizenden ouders gebeurd, waarmee ruim een half miljard is verduisterd via knevelarij. 

Dat in dit dossier de ministerraad heeft besloten een feitenrelaas niet te verstrekken is op zichzelf al strafbaar en dat besluit heeft een ander strafbaar feit jarenlang verhuld. Niet alleen blokkeerde dit ieder debat en iedere oplossing, hierdoor en alleen hierdoor zaten deze gezinnen nog jaren extra in al deze ellende. Wat vroeger een politieke doodzonde was, leidde deze week tot Rutte IV.

Het kabinet is verplicht uit eigen beweging het parlement te informeren, maar weigerde dat. Het kabinet is verplicht Kamervragen te beantwoorden, weigert dat en speelt daarmee smerige spelletjes. De SP vroeg bijvoorbeeld om een memo die “op tafel” lag en kreeg dat memo niet omdat deze niet op tafel had geleden, maar in de hand was gedrukt. Kamerleden mochten zich doodwerken om dit dossier openbaar te krijgen.

Ik hoop dat de notulisten en sprekers opstaan om met ons delen wat er echt gebeurd is. Het spijt me dat ik aan jullie vraag jullie carrière onder de Rutte Doctrine in te leveren, maar deze bestuurscultuur gaan we alleen doorbreken als we terugkeren naar de werkelijkheid. “You can't change what you don't acknowledge”. Pieter Omtzigt wens ik van harte beterschap.

De burger heeft geen kans tegen deze belastingdienst. Zonder rechtstaat is iedereen vogelvrij.