Geenstijl

Onze roman in stukjes gaat verder! Vorige week las u deel 30, vandaag deel 31. Het complete verhaal leest u van onder naar boven in ons Fictie Feuilleton dossier*. *

Maandag 20 juni 2016  

Als ik de gemeente bezoek neem ik bij voorkeur plaats op een klein lichtblauw bankje dat links achter in de grote lobby staat. Vanuit die positie heb ik goed zicht op iedereen die de ruimte binnen loopt en kan ik op twee monitoren doorlopend het nieuws en de weersvoorspelling volgen. Meestal loopt het nieuws een dag achter en is de weersvoorspelling onjuist. Dan staat er dat de zon gaat schijnen terwijl het buiten regent. Of andersom. Desondanks is het prima vermaak.  

Al vrij snel verschijnt mijn nummer op de monitoren. Ik loop naar de receptie waar ik word ontvangen door een grote, slanke man met halflang grijs haar dat precies in het midden gescheiden is. “Hartog,” zegt hij.  

“Eren Yilmaz,” antwoord ik terwijl ik zijn hand schud.  

“Fijn dat u er bent, loopt u met mij mee?”  

“Natuurlijk,” zeg ik, waarna Hartog mij voor gaat.

Via enkele gangen en een trap belanden we in een ruime bespreekkamer waar koffie, thee en koekjes midden op tafel klaar staan. “Neemt u plaats,” gebiedt Hartog terwijl hij wijst naar een plek aan de tafel. Ik volg gedwee zijn aanwijzing op. Hartog wacht totdat ik zit en neemt dan plaats tegenover mij. “Koffie?” vraagt hij.

“Nee hoor, dank.” De ramadan.

Hij kijkt me kort maar indringend aan en zegt dan: “Prima, zoals u wilt.”

Ik kijk hoe Hartog zijn kopje met heet water vult. Althans, wanneer hij begint te schenken, blijkt de kan niet heet water, maar voorgetrokken thee te bevatten. Terwijl er een houten doosje met allerlei smaken thee op tafel staat. Waar is dat dan voor, vraag ik me af. Om nog een beetje extra smaak toe te voegen aan de toch al smerige drab?

“Koekje?” vraagt Hartog. Hij knikt in de richting van het schaaltje waarop roomboterkoekjes in allerlei vormen liggen.

“Nee dank,” zeg ik. En dan leg ik uit waarom. Geen reden om me te schamen voor mijn geloof en bijbehorende tradities: “Ik zit midden in de ramadan, vandaar.”

“Ramadan?” Hartog haalt zijn wenkbrauwen op. “Je zit in de ramadan?”

“Ben vandaag precies op de helft.”

“Heb je dan geen honger?” vraagt hij terwijl hij het schaaltje naar zich toe trekt.

Natuurlijk heb ik honger. Ik zeg: “Valt mee. Je went eraan.”

Hartog kiest een koekje uit en neemt opzichtig een eerste hap. “Maar voel je je dan wel in staat om te solliciteren?” informeert hij.  

“Ja hoor,” zeg ik snel. “Dat gaat echt prima. Ik eet en drink voldoende op de momenten dat het mag.”  

Hartog trekt zijn onderlip op en mompelt iets onverstaanbaars. Dan zegt hij: “Hoe dan ook, ik verwacht mevrouw Nasubariam elk ogenblik. Ze zit vandaag de hele dag in bespreking met mensen die zijn uitgenodigd voor de voorselectie. Heeft u de brief die we u hebben toegestuurd goed gelezen?”

“Zeker,” antwoord ik.  

“En was alles duidelijk?”

“Ja. Helder. Alles.”

Op dat moment gaat de deur open. Een kleine, enigszins mollige vrouw met uiterst donker haar dat nat oogt loopt haastig de ruimte binnen. Nog voordat ze heeft plaatsgenomen zegt ze: “Goedemorgen, mijn naam is Nasubariam, ik ben wethouder Werk & Inkomen hier.” Pas als ze heeft plaatsgenomen naast Hartog steekt ze haar hand uit. Ik stel me voor, maar in mijn naam heeft de wethouder weinig interesse. Ze gooit een stapel dossiers op tafel en pakt er één tussenuit. “Goed,” zegt ze. “Laten we snel ter zake komen. Wij gaan een experiment doen bij deze gemeente. Dat experiment wordt ook in Den Haag met grote interesse gevolgd. Ik wil er een succes van maken. Daarom doen we een voorselectie. We willen alleen mensen die echt gemotiveerd zijn om mee te doen.” Ze bladert door de papieren in het dossier en haalt er dan een blad uit. “Meneer Yilmaz, toch?”

Ik knik. Volgens mij heb ik net mijn naam gezegd, maar klaarblijkelijk is er nog een dubbelcheck noodzakelijk. “Dat ben ik,” zeg ik voor de zekerheid.

“Mooi, mag ik je zeggen?”

“Natuurlijk.”

“Goed. Jij bent geselecteerd omdat we verwachten dat jij ons gaat helpen om te bewijzen dat de theorie die aan de basis van het experiment ligt correct is. Weet jij wat die theorie inhoudt?”

Ik zeg: “Ik geloof van wel.”

“Vertel eens dan.” Ze leunt iets naar voren en knijpt haar ogen bijna dicht.

Ik weet precies waar het om gaat. Een proef met het basisinkomen. Maar ik besluit me van de domme te houden. “Als ik het goed heb,” begin ik, “houdt de theorie in dat mensen met een uitkering sneller gaan werken indien het inkomen dat ze genereren niet langer wordt afgetrokken van de uitkering, maar juist erbij opgeteld, waarbij de basisuitkering ook nog eens een stukje hoger ligt dat de huidige bijstandsuitkering.”

Nasubariam knikt. “Zo is het. Althans, in de basis. En als ik jou nou vraag of dat iets voor jou is, wat is jouw reactie daarop?”

“Lijkt mij een goed plan,” zeg ik terwijl ik mijn handen spreidt. “Wie wil dat nou niet? Toch?”

Hartog en Nasubariam kijken me wantrouwend aan. De wethouder zegt: “Hoe snel denkt u weer werk te hebben, mochten we u toelaten tot dit onderzoek?”

“Binnen één à twee maanden?” probeer ik

“Dat belooft u?”

Ik knik. En ik weet dat ik lieg. Ik lieg omdat ik per se wil toegelaten worden tot het onderzoek.  

Nasubariam maakt enkele notities op de papieren die voor haar liggen. Dan zegt ze: “Over enkele weken maken we bekend wie er mee mogen doen. Tot dan wil ik u verzoeken om met niemand te spreken over dit experiment. Ook niet met de pers of met collega uitkeringsgerechtigden. Ik geef u zo een verklaring tot geheimhouding. Als u zo vriendelijk wilt zijn om die te ondertekenen en in te leveren bij uw klantmanager, dan wordt u officieel toegelaten tot de groep waaruit we deelnemers voor het onderzoek selecteren.”