We zijn allemaal tegen asielzoekers – totdat we er een in levende lijve tegenkomen.

In  de trein, van Groningen naar ergens; de man spreekt geen Nederlands. En waar er zelden kaartjescontrole plaatsvindt, is het binnen tien minuten raak: “vervoersbewijzen aub”. Zonder aarzelen overhandigt de man zijn ov-kaart aan de conducteur. Die een mededeling heeft: “U bent  vergeten uit te checken, heeft ook niet ingecheckt dus dat is een boete van… waar moet U heen?”. De asielzoeker snapt er niet veel van maar zegt ‘Zwolle’. “Dat is dan een tientje boete.”

Van een kale kip kan de NS best plukken vooral als blijkt dat de man niet naar Zwolle moet maar naar Rotterdam. “Dan wordt het 75 euro”.

De man snapt er niets van – begrijpt er niets van want verstaat de taal niet – en haalt papieren tevoorschijn. En nog meer papieren. Een IRL asielzoeker. Geen idee waar ‘ie vandaan komt, wat ‘ie in Groningen doet of waarom ‘ie naar Rotterdam moet, het enige wat duidelijk is, is dat hij niet heeft uitgecheckt. Dat is, naast door rood licht rijden natuurlijk, de allergrootste overtreding die je in Nederland tegenwoordig nog kunt begaan. De mensen in de coupé kijken beschamend toe – niemand die iets zegt. Niemand die helpt, de conducteur doet ‘slechts haar werk’. 

Daar behoort het stellen van vragen bij die niet begrepen worden en waar een standaardopmerking op volgt: “U hoeft deze vragen niet te beantwoorden”. De papieren met zijn adres komen tevoorschijn en of de man begrepen heeft dat hij wordt aangeslagen voor zwartrijden, is maar zeer de vraag. De conducteur heeft haar werk gedaan en loopt door. De jonge man naast de asielzoeker schudt zijn hoofd: “Dit kan écht niet”. Om vervolgens zijn pinpas te trekken en te gebaren dat de asielzoeker zíjn pinpas moet pakken. “Ik ga jou nú 75€ overmaken,” zegt hij. “Ik kan dat beter missen dan jij.” 

Mijn moeder vertelt het verhaal met tranen in haar ogen. Ze schaamt zich dat ze niet heeft ingegrepen. “Die conducteur had ook  kunnen zeggen dat hij de volgende halte moest uitstappen om uit te  checken en weer in te checken. Ze had ook behulpzaam kunnen zijn. Alsof de NS  zoveel beter wordt van 75 euro.” 

Ze prijst de jongen. Het doet haar goed dat er zulke behulpzame mensen bestaan. En hij was niet ouder dan dertig, zegt ze erbij. “Alsof zo’n jongen zwemt in het geld, dat is toch enorm lief.” Hoe ouder, hoe  sentimenteler. Maar inderdaad: enorm lief. 

“En heb jij toen de helft van de boete aan die jongen betaald mama?”

Mijn moeder kijkt verschrikt op. Ook dát had ze kunnen doen ja.

Grappig. Lezen we eerst in de NRC dat 'treinen nog nooit zo vaak op tijd reden als in 2017'.

Maar die homogene club spierwitten van de NRC woont in z'n geheel binnen de ring van Amsterdam, en met je bakfiets vastzitten in een tramspoor en heel hard 'amai, tuut, tuut' roepen telt niet als treinreizen. Bovendien: die checkrubriek is echt zo suf als kont dus gaan we blind af op het AD alwaar staat 'Mega uitval treinen bij NS in 2017'. In totaal 117 'impactvolle storingen' waarbij 25 treinen uitvielen of opgeteld 25 uur vertraging was. Gevolg: de directie van de NS smeert wat slappe excuses tegen de wand omdat er vast nog wel ergens een bonus te halen valt, de reizigersorganisaties luiden de noodklok en zijn compleet over de zeik en de arme forens is weer eens het bokje. Nou mensen, grote verrassing hoor. De NS deed 73 jaar geleden voor het laatst extra hard z'n best voor de reiziger en sindsdien kunt u het allemaal lekker uitzoeken als u met uw bak lauwe stationskoffie bent gestrand op Utrecht-Overvecht, omdat er bij het CS een wandelende tak over het spoor kruipt. We zeggen altijd maar zo: de beste trein is een 7-serie. En als u toch via het spoor moet en u hoort iemand fatalistisch jammeren over de treurniswekkende middelmaatcultus van de gele rups, doe dan de groetjes aan Zentgraaff.

Helaas, hardwerkend Nederland. Die piepers om zes uur gaat u niet redden. De NS zegt dat er voorlopig nog geen treinverkeer mogelijk is, en dat u maar alternatief vervoer moet zoeken. Dat wil zeggen de benenwagen. Of anders meerijden met zo'n klimaathufter met een auto. Daten kan via de hashtag #stormpoolen. Of u blijft lekker op kantoor slapen. Dat mag natuurlijk ook. Later meer.

De dames en heren treinreizigers worden zomaar ongevraagd gefilmd op de perrons. En NS heeft niet echt een sluitend antwoord op de waarom-vraag.

Als je met een camera een station binnen loopt, staat er in no time een servicemedewerker of iemand van de beveiliging voor je neus om de Wat Moet Dat vraag te stellen. Stations zijn geen openbare ruimte, dus moet je toestemming hebben om te filmen. Dikke prima. Maar NS laat wél toe dat commerciële adverteerders stiekeme spionnencamera's in abri's monteren om argeloze reizigers te filmen. Op twitter zijn mensen vragen aan het stellen aan de ^ van dienst, maar die hebben niet echt lekkere antwoorden. De camera's zijn van @Exterion Media, die trots zijn op hun exclusieve samenwerking met NS (en dus een soort abri-monopolie hebben op 300 stations). Op Twitter gaat NS er voetstoots van uit dat het bedrijf zich aan de regels voor privacy houdt, wat wel een erg luie omgang met reizigersprivacy is. Sowieso lijken ze geen idee te hebben wat er in die abri's zit, want eerst is het wel een camera, dan weer geen camera en dan weer toch wel een camera. Maar wees gerust, hij telt alleen passanten en slaat geen beelden op. Zeggen ze. En dat moeten we dan maar gewoon geloven, kennelijk. Ook al is het bij wet verboden om mensen te filmen zonder ze daar op te wijzen. Maar nu weet u het dus. Op NS-stations wordt het gender van alle dames en heren geregistreerd door stiekeme abri-camera's. En NS kijkt de andere kant op.

NS: "Dames en heren Beste reizigers, ga maar niet met de trein. We doen echt wel ons best, maar er zijn niet genoeg zitplekken dus de reis wordt sowieso kut."

Ajax: "Hoi voetbalfans, kom maar niet naar Ajax. We doen echt wel ons best, maar er staat door een mislukte transferperiode alleen maar rommel op het veld dus het bezoek aan de wedstrijd wordt sowieso kut."

Bioscoop: "Dag filmliefhebbers, kom maar niet naar de bioscoop. We doen echt wel ons best, maar er draaien in september alleen maar zaadfilms dus het wordt toch niks aan."

Rijksmuseum: "Geachte museumbezoekers, kom naar niet naar het museum. We doen echt wel ons best, maar het lukte ons niet een toffe expositie in te kopen dus het museumbezoek wordt sowieso kut."

OLVG: "Beste patiënten, kom maar niet naar het ziekenhuis. We doen echt wel ons best, maar we hebben momenteel niet genoeg bedden dus uw bezoek wordt sowieso vervelend."

VARA: "Beste televisiekijkers, kijk maar niet naar de VARA. We doen echt wel ons best, maar we hebben een stomme programmering dus probeer het in oktober nog maar een keer."

Gerard Joling: "Beste muziekliefhebbers, kom maar niet naar mijn optredens. Ik doe echt wel mijn best, maar mijn laatste album is ruk dus wacht maar even op mijn volgende plaat."

AD: "Beste kwantiteitskrantlezers, laat de krant tussen augustus en juni maar liggen. We doen echt wel ons best, maar Hans Nijenhuis is terug van vakantie dus het niveau is niet per se hoog."

Oké NS, dát je er een zooi van maakt, wisten we heus wel. Maar dat je als Openbaar Vervoer doodleuk een negatief reisadvies voor september afgeeft is wel wat. "Het lukt ons niet. We kunnen het niet. Regel maar ander vervoer, pak maar de auto." Stel je toch eens voor dat iedereen dat zou doen, zeg.

In navolging van het volledig spoor bijster zijnde Amsterdam gaat ook de NS het gebruik van 'dames en heren' afschaffen. Want er zou zomaar iemand met een bipolaire kutlul in zijn broekje op het perron kunnen rondlopen die zich gekwetst voelt door zulke volstrekte idiote omgangsvormen als 'dames en heren'. Nu maar hopen dat stationsstem Tuffie Vos niet de hele LGBTQPQORSTUWQWERTY-gemeenschap afzonderlijk gaat aanspreken, want dan rijdt er geen trein meer op tijd. Naar het oosten.