Geenstijl

H/t Kustaw Bessems

(Persoonlijke noot: de voormalige Chef Digitaal van de Volkskrant lijkt hier de internetuitdrukking 'ht' verkeerd te gebruiken, aangezien hij waarschijnlijk HE FOLKERT JENSMA OUWE 'COLUMNIST [NAAM], JE KRIJGT EEN VEEG UIT DE PAN VAN DE RECHTER IN EEN UITSPRAAK bedoelt)

Je zou het door alle aandacht (zie ook NRC Ambtenarenblad van vandaag) voor prinses Laurentien haast vergeten, maar het gaat dus helemaal niet goed met het herstel van het toeslagenschandaal. Dat blijkt maar weer eens uit deze uitspraak van een Amsterdamse rechter, in een zaak die door slachtoffers is aangespannen omdat zij door de overheid niet werden gecompenseerd voor een lening, die ze zijn aangegaan om het hoofd boven water te houden terwijl ze door de Nederlandse overheid kapot werden gemaakt. De rechter schrijft dat hij de overheid gelijk moet geven, omdat het ministerie van Financiën en de Raad van State ervoor hebben gekozen zich achter regeltjes te verschuilen en de menselijke maat te negeren. 

Maar! De rechter begint de uitspraak met een flinke persoonlijke noot van negen alinea's. Hier even de belangrijkste quotes:

"De rechter heeft zich in deze uitspraak noodgedwongen laten leiden door de recente uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling), waarbij de Afdeling aansluit bij de strenge uitleg die verweerder geeft aan de Wet hersteloperatie toeslagen (Wht) en haar beleid over dit onderwerp"

Oftewel: de Raad van State gedraagt zich precies zo als bij het toeslagenschadaal zelf. 

En dat gaat in de praktijk dus: mis.

"Vooral de in de wet opgenomen eis van opeisbaarheid van de schuld voor 1 juni 2021 leidt in de praktijk tot veel begrijpelijke onbegrip bij erkende gedupeerden. In de praktijk hebben deze gedupeerden met kunst en vliegwerk en het vervangen van de ene schuld door de andere schuld voorkomen dat zij te maken zouden krijgen met een deurwaarder. Veel gedupeerden verzuchten in de rechtszaal: ‘had ik maar niet zo mijn best gedaan om aan mijn betalingsverplichtingen te voldoen, dan was mijn schuld wel overgenomen’."

En nou komt een beetje een lang fragment, maar dat is omdat het een nogal cruciaal fragment is. En de allercrucialste dingetjes hebben we nog even vet gedrukt.

"'Het kan morgen weer gebeuren'. Dat is de conclusie van de parlementaire enquêtecommissie die de fraudebestrijding heeft onderzocht. In de podcast Haagse Zaken van het NRC spreekt juridisch redacteur en columnist [naam] (die hielenvandemachtlikkende columnist is dus Folkert Jensma, de man die op 6 mei 2002 Pim Fortuyn xenofobie en racisme verweet, GS) op 2 maart 2024 de verwachting uit dat de politiek en de rechtspraak genoeg heeft geleerd van de Toeslagenaffaire en spreekt hij de verwachting uit dat de kans groot is dat het morgen niet nog een keer gaat gebeuren.

Deze rechter vraagt zich echter af of morgen inmiddels niet al vandaag is geworden. Na 2 maart 2024 heeft de Afdeling zich onder meer uitgelaten over de eis van een notariële akte om private schulden aan te tonen. De Afdeling sluit zich (wederom) aan bij de strikte uitleg van de Wht, die verweerder hanteert. De mogelijkheden voor erkende gedupeerden om gecompenseerd en/of geholpen te worden zijn een wirwar geworden van zeer langdurige procedures. De vraag is gerechtvaardigd hoeveel de erkende gedupeerden nu zijn opgeschoten met de herstelwetgeving en de uitspraken van de Afdeling. Ook nu lijkt zich weer een gang van zaken af te spelen waarbij bij de beoordeling van aanvragen om overname van schulden wordt gekozen voor een minimalistische toepassing en strikte uitleg van de wet. Als gedupeerden daarna in beroep gaan bij de rechtbank, zijn er (sommige) rechters die durven op zoek te gaan naar mogelijkheden om de wet daar waar dat nodig is in het voordeel van erkende gedupeerden minder strikt toe te passen. Vervolgens kiest de Afdeling in de hoger beroepsfase opnieuw voor de (te) strikte toepassing van de wet. Hierbij is er naar het oordeel van deze rechter (weer) te weinig oog voor de praktijk van de alledaagse werkelijkheid, en in verband daarmee de juridische fictie in de wetgeving. De menselijke maat is daarbij, als wezenlijk onderdeel van de inhoudelijke rechtvaardiging bij het toepassen van de wet, onvoldoende in beeld."

Maar o o o wat is die Laurentien een trut en wat zijn die ambtenaren die worden tegengesproken toch zielig!

En alsof het een stuk op De Correspondent (nou ja, ehm) is eindigt de rechter ook nog met een constructieve tip: "Deze rechter doet echter wel een uitdrukkelijk beroep op het ministerie van Financiën en vooral ook op de Afdeling om nog eens goed de hierboven genoemde passages uit de Memorie van Toelichting te bestuderen en deze voortaan wel, of meer, mee te laten wegen in de te nemen beslissingen en uitspraken."

Oftewel: ga je werk nou gewoon eens doen verdomme.