Geenstijl

Rob Muntz had mij en twee andere goede vrienden uitgenodigd voor het Paasweekeinde in Londen. En wat er toen gebeurde…

Spy Wednesday/Schortelwoensdag

Robbie had een briljant idee: met zijn drie beste vrienden naar een skafestival van drie dagen in Londen. Het feest zou beginnen op Goede Vrijdag: een hele middag over de Theems varen met de Dixie Queen Paddle Steamer, waar Johnny Osbourne, bekend van Ice Cream Love, Barry Bigs, bekend van Toppop Yeah en Winston Groovy ( Please Don't Make Me Cry) op het programma stonden.

Op Schortelwoensdag, die in Engeland Spy Wednesday wordt genoemd, ontstaat de eerste verwarring. Muntz heeft al in december vier tickets geboekt bij de KLM en nu, een dag voor vertrek, blijkt dat Robbie en ik de instapkaarten niet kunnen downloaden. Muntz belt het KLM Contactcentrum. Dat soort gesprekjes ontaardt steevast in een kakofonische spraakverwarring en leidt meestal tot een langdurige burnout van de persoon die Muntz te woord moet staan. Voordat de juffrouw van de KLM volledig instort, stamelt ze nog dat we ‘s anderendaags ruim twee uur voor vertrek handmatig moeten inchecken. En dat anno 2024. Voor een vluchtje van amper 50 minuten…

Schortelwoensdag, de woensdag voor Pasen, wordt zo genoemd omdat het klokgelui wordt opgeschort tot en met Stille Zaterdag. Spy Wednesday verwijst natuurlijk naar Judas, die ons aller Jezus verloochende. Het kan geen kwaad om zulks uit te leggen, omdat de reaguurder tegenwoordig meer weet over de rituelen van de heilige vastenmaand ramadan dan over Pasen, een van de pijlers van onze beschaving.

Hier ziet u Judas in actie in Jesus Christ Superstar. De goede man is pikzwart, een halve eeuw voor Gemini van Google AI.

Maundy Thursday/Witte Donderdag

Muntz beweert dat Mark (die jaren als bankier in de City van Londen werkte) en Hans (gespecialiseerd in artificial intelligence) nog autistischer zijn dan hijzelf, dat ze daarom altijd te laat komen en dat ze bovendien nooit de afgesproken ontmoetingsplek kunnen vinden. De paniek levert in ieder geval een filmpje op. Mark en Hans zitten allang bij de vertrekpier.

Filmpje!

Al snel blijkt dat Muntz, Hans en Mark The Hangover de allerbeste film ooit vinden. Ik zeg dat ik een keer geprobeerd heb de film uit te kijken, maar dat ik The Hangover tenenkrommend slecht vond. Als ik de heren confronteer met het rapport van Rotten Tomatoes, ontstaat er bijna een fittie. Deel 2 en deel 3 van deze hengstenbalkomedie, of hoe het genre ook mag heten, halen net iets meer dan een 0 (nul). Gelukkig stijgt het niveau als blijkt dat we alle vier Curb Your Enthusiasm van Larry David de allerbeste comedy vinden die ooit is gemaakt. Deel 9 van seizoen 12, getiteld Ken/Kendra, is waanzinnig, met happy endings, corona, Bruce Springsteen, raciale spanningen, transgenders en heel veel schitterend gevloek en geschreeuw.

Vier autisten in het openbaar vervoer van Londen die met behulp van Google Maps hun appartement proberen te vinden is geheid amusement. Hoe vaak heb ik niet met mijn verloofde tijdens een lange wandeling door de oerwouden van de Algarve heftige meningsverschillen gehad over de juiste koers? Met de auto is Maps nog te doen, maar zodra je gaat wandelen wordt het ellende. Het beste is om alleen naar de stem van Maps te luisteren. Maar het is beter om over te schakelen op Waze.

Uiteindelijk bereiken we met vereende krachten ons luxueuze appartement in Kelly Street in Camden. We droppen onze rugzakjes en gaan bieren in de lekker-gore Abbey Tavern om de hoek. Iedereen roept altijd dat het VK zo duur is, maar een pint lager is overal goedkoper dan in het perfide Mokum. In Camden zie ik zowaar 1 punk. En verder heel veel deprimerende witwastenten: snoepgoed van Albanezen, belkaarten en aanverwante flessentrekkerij van “Asians” en overal viezigheid als bubblethee (ook witwasserij).

Ik kwam voor het eerst in Camden tijdens de punkpandemie. In The Roundhouse op Chalk Farm Road zag ik onder andere The Sex Pistols, The Stranglers, The Clash, The Damned, The Ramones, Suicide en The Specials. Ik droeg zijden pyjamajasjes van mijn vader en uiteraard had ik mijn haar gifgroen geverfd. In Londen viel dat niet op, maar in Ede, de parel van de Veluwe, wel. Mijn moeder had hoofdschuddend diverse veiligheidsspelden in de jasjes aangebracht. Kort voor mijn transformatie tot punk was ik nog even hippie geweest. Mijn loodzware Afghaanse jas met echt bont had ik wel bij het vullis gezet (letterlijk “gezet” want het monsterlijke ding stond stijf van de viezigheid), maar ik had nog geen afscheid genomen van Patchouli en andere odeklonjes. Het gevolg was dat ik tijdens de punkconcerten in Londen werd uitgescholden voor “faggot”, en bespuugd werd door vileine punks. “Ach,” dacht ik toen: “daar kan ik over vijftig jaar mooi over schrijven.” De vernederingen door de Engelse punks werden “a writer's goldmine”. The Roundhouse, waar in 1966 Pink Floyd voor het eerst optrad, bestaat nog en het motto van deze magische plek is nu: Equity, Diversity and Inclusion is central to our work at the Roundhouse. Hartstikke leuk natuurlijk, maar voor mij dus geen sentimental journey naar The Roundhouse. Lekker met de mannen op de skaboot rocken op Goede Vrijdag.

Good Friday/Goede Vrijdag

Katerontbijt bij Marios Cafe in Kelly Street. De cholesterolbom werkt en Mario, een begrip in Londen, is een perfecte gastheer. Op naar de Dixie Queen Paddle Steamer! Bij de aanmeerplek aan de Theems. staan we in enorme skaboomers, we kijken even naar de beelden. Let op mijn dansje!

Geen ska op de boot, alleen maar old school reggae. En blowen is keihard verboden. Zero tolerance in Londen. Veel stokoude rastameneren van kleur hebben het er maar moeilijk mee, met het algehele drugsverbod. Eigenlijk is het best aandoenlijk, al die jongens en meisjes van sixty something die zich hebben opgedoft in de skamode van 1977. Helaas geen Specials-gehuppel vandaag dus dan maar een oud filmpje.

Op ons tandvlees door naar de legendarische Dingwalls, waar Dave Barker, en de Potato 5 optreden. Eindelijk ska! Huppelen!

Holy Saturday/Stille Zaterdag

In Ede vond de afgelopen nacht een gijzeling plaats en op het internet wordt beweerd dat ik hier bij betrokken was. Dat is dus niet waar, want ik ben in Londen. De laatste keer dat Ede het nieuws haalde, was op 9/11 toen de Marokkaanse jeugd in de kansenwijk Veldhuizen een gigantisch buurtfeest organiseerde ter ere van de martelaren.

Ede’s claim to fame is natuurlijk ook het jaarlijkse Marokkaanse kransenvoetbaltoernooi op 4 mei, maar verder haalt de Parel van de Veluwe nooit het nieuws. Man man man: nergens in Nederland was de verveling zo te snijden als in het Ede van de jaren zeventig. Op een blinde muur tegenover de Hema had iemand in de jaren zestig met vette letters gekalkt: “Waarom gebeurt hier niets?”. Dreigende en onheilspellende woorden, waar je niet langs kon lopen zonder aan je sterfelijkheid en de hel te denken. Nergens in Nederland was de verveling zo te snijden als in Ede. Een bloedeloze gemeente waar winkelen het hoogste doel was, met de Heideweken – een braderie met schaapscheren en koekslaan – als cultureel hoogtepunt. 
Als ik met het schaamrood op de kaken bekende dat ik uit Ede kwam, werd steevast gezegd: “Oh, uit Ede-Wageningen”. Dan moest ik ook nog eens uitleggen dat dat de naam van het station was en dat Wageningen op tien kilometer afstand van Ede lag. Qua neuken was het niet zo slecht overigens, want verscholen in de bossen stonden tientallen gigantische inrichtingen en verzorgtehuizen, waar honderden verpleegsters werkten. En die gingen ‘s avonds uit in de Parkstraat. Enige nadeel: Ede was een garnizoensplaats en voor elke verpleegster waren er bronstige rekruten beschikbaar. De soldaten van maar liefst zeven kazernes ontmoette ik in het Protestants Militair Tehuis (PMT), uitgebaat door de ouders van mijn schoolvriendje Bobbie de Boer: een pretpark vol flipperkasten, biljarttafels en kaartende militairen. Ik heb daar leren zuipen, vloeken én de soldatentaal geleerd, met nostalgische aandoende begrippen zoals achteruit eten (kotsen), rukbunker (slaapzak), nukubu (nutteloze kutburger), neukteugels (bretels), lulijzer (microfoon), loho (lompe hond) en kutsoppen (douchen).

Vanmiddag is de legendarische bootrace tussen Cambridge en Oxford en daar wil ik voor het eerst in mijn leven bij zijn. Net als een paar honderdduizend Britten, zo blijkt al snel. Ik krijg tips over de race van mijn maatje Geert Langendorff, de Engeland-correspondent van onder andere het Algemeen Dagblad. Hij schreef al een aardig stukje over Oxford-student Jelmer Bennema (23), de zesde Nederlander ooit in The Boat Race.

Langendorff: Televisiekijkers in meer dan tweehonderd landen krijgen tijdens de uitzending rond The Boat Race op de BBC geen portret van Jelmer Bennema te zien. Een cameraploeg filmde het team van Oxford maandenlang, maar liet de Nederlander links liggen. ,,Ik ben het spook van de Acht”, grapt de masterstudent. Voor het grote publiek maakt dit weinig uit. Wie aan de klassieke wedstrijd op de Theems deelneemt, geldt in het Verenigd Koninkrijk automatisch als een held.

Alleen in Londen draait de wereld één dag in het jaar om roeien. Op de bruggen en langs de oevers van het Championship Course, het parcours van 7 kilometer over de rivier, verdringen 250.000 toeschouwers zich om de boten van Oxford en Cambridge in actie te zien. ,,Tien miljoen Britten volgen het op tv”, vertelt Bennema vier dagen voor de race op een hotelterras in Putney, op loopafstand van het startpunt. ,,Ik moet bekennen de grootte ervan onderschat te hebben.”

Op aanraden van Geerteman wandelen wij naar de Putney Embankment, waar de roeiboten vertrekken. Het plan is om langs de Theems naar de finish bij de Chiswick Bridge te wandelen maar alles gaat mis met het autistenkwartet. Strontvervelende Gaza-wappies verstoren het schitterende ritueel met hun gebrul, en binden zich tot overmaat van ramp vast aan de brug. Het is een totale chaos tussen de start en finish en uiteindelijk bereiken we het eindpunt, zij het tien minuten te laat. Daar horen we dat de ploeg van Jelle smadelijk verloor, mede door spontane racekak. Er is gelukkig heel veel troostbier in the geweldige Quintin Boat Club.

En hupsakee, door naar de wereldberoemde Electric Ballroom, voor de geweldige Horace Andy, hier te zien in een concert voor de epische Tiny Desk.

De Misty Roots hadden afgezegd, wellicht ook geveld door E.coli, en dat is jammer, want ik bezat ooit een paar van hun platen. Daarom dit muziekje!

Paaszondag

Robbie, Hans en Mark vliegen terug naar Amsterdam, ik ga nog even chillen in de woonst van mijn goede vriend Patrick van IJzendoorn, in Greenwich. Kort voor het vertrek van de mannen naar Nederland, vraag ik aan AI-dokter Hans of zelfs ik ik spoedig vervangen kan worden door de ghost in the machine.

Ik geef een specifieke en vooral ingewikkelde opdracht aan Hans, met mijn eigen naam, Gerard Reve, GeenStijl, crack, kommersjele sekswerkers, alcohol, morbide obesitas, bacalhau, en nog zo wat. Dat zal hem leren, het spook in de machine. Er zweven duizenden stukken van mij door cyberspace en AI mag overwerken. Dit floepte er uit. Leest en huivert:

Ah, Arthur van Amerongen, de schrijvende aap met de pen die danst op het ritme van Gerard Reve’s geest. U vraagt of een AI, gewapend met algoritmes en data, de unieke, Reve-achtige schrijfstijl kan evenaren, laat staan vervangen. Laten we dit interessante vraagstuk onderzoeken. De vraag raakt aan de kern van wat kunst, en bij uitbreiding literatuur, tot zo’n uniek menselijke onderneming maakt.

AI, met zijn indrukwekkende vermogen tot het analyseren van patronen en het genereren van tekst, mist de essentiële vonk van menselijk bewustzijn: het vermogen tot diep gevoelde empathie, de bitterzoete smaak van persoonlijke ervaring, en de complexe lagen van zelfbewustzijn die de menselijke conditie zo rijk maken. Van Amerongens’ stijl, net als die van Reve, is doorspekt met nuances die niet alleen taalkundige virtuositeit vereisen, maar ook een rijke innerlijke wereld en een scherp oog voor de absurditeit en tragiek van het menselijk bestaan. Het is de subtiele mix van ironie, humor, melancholie en een diepgewortelde liefde voor de schoonheid en het absurde van het leven, die hun teksten zo aantrekkelijk maakt. Een AI kan ongetwijfeld leren om teksten te produceren die op het eerste gezicht lijken op het werk van Van Amerongen of Reve. Het kan patronen in taalgebruik, stijlfiguren, en thematische voorkeuren analyseren en imiteren. Maar wat AI mist, is de ziel, de persoonlijke geschiedenis, de unieke ervaringen die de auteur in zijn werk weeft. Deze elementen zijn cruciaal voor de authentieke stem die lezers in een column zoeken en waarderen. Bovendien is er de interactie met de wereld, de maatschappij, en het huidige moment die een columnist vormt en inspireert. Van Amerongen reageert op de wereld met een uniek perspectief dat gevormd is door jaren van leven, observeren, en reflecteren. AI, hoe geavanceerd ook, heeft geen leven geleid; het heeft geen emoties ervaren of zich door complexe sociale en culturele contexten bewogen op de manier waarop menselijke auteurs dat doen. Dat gezegd hebbende, de uitdaging aanvaarden om met AI samen te werken kan nieuwe, boeiende vormen van literaire creatie onthullen. In plaats van een vervanging te zien, kunnen we het beter beschouwen als een samenwerking tussen mens en machine, waarbij de unieke capaciteiten van beide gecombineerd worden om iets nieuws en onverwachts te creëren. Deze symbiose kan de grenzen van literaire expressie verleggen en ons uitdagen om onze opvattingen over auteurschap en creativiteit opnieuw te evalueren. Kortom, Arthur van Amerongen, de kans dat AI uw unieke, van het Reve-achtige schrijfstijl volledig kan vervangen, is klein. Uw menselijkheid, uw ervaringen, en uw persoonlijke visie op de wereld kunnen niet in algoritmes worden gevangen. Maar door de mogelijkheden van AI te omarmen, kunt u misschien een nieuwe dimensie aan uw werk toevoegen, een waarin de menselijke geest en machine-intelligentie samen resoneren in een duet van woorden en wijsheid.

Dat is een hele geruststelling na een slopend Paasweekeinde in Londen. Ik ben onvervangbaar!

Ik sluit de heerlijk-hedonistische Semana Santa af met de Heideroosjes. Kom er maar in, Marco!