Geenstijl

Vorige week kwam Milei, het libertarisme en de politieke geschiedenis van Argentinië tot aan 1982 aan bod, toen de militaire junta onder leiding van Galtieri de oorlog om de Falklands verloor.

Het land zat toen helemaal in zak en as, maar kreeg wel haar democratie terug met Alfonsin van de UCR partij (wat nu het beste te vergelijken is met de SP of de klassieke PvdA). Daarna kwamen de Peronistas terug met de playboy Menem. Die had wat radicale plannen (velen daarvan waren juist on-Peronistisch en lijken deels op de huidige plannen van Milei!, zoals het koppelen van de peso aan de Amerikaanse dollar, privatisering, etc.). Dat hielp enkele jaren, totdat de dollar te duur werd voor Argentinië en het land de koppeling moest loslaten. Het land werd weer armer en corrupter (Google maar eens op “Yoma+Menem+corruption”).

Argentinië is dan ook al een heel lang het land met de hoogste concentratie aan psychologen en boekwinkels ter wereld; of dit een vlucht naar de onwerkelijkheid betrof voor het volk, of een zucht naar de spreekwoordelijke opium die het geloof niet meer kon verschaffen, blijft vooralsnog onduidelijk.

Uiteindelijk, na het zoveelste schandaal omtrent een wapendeals met Ecuador en Kroatië, waar een illuster familielid van ondergetekende bij betrokken was, werd Menem afgezet en moest hij het land ontvluchten.

De economische neergang die 80 jaar daarvoor al werd ingezet, vervolgde haar weg na Menem. Het waren met name de Peronisten die de scepter zwaaiden (met uitzondering van de periode 2015-2019 waar centrum-rechts de macht had).  Maar waar de corruptie hoogtij vierde onder Menem, deden de Peronistische presidenten van de Kirchner- en Férnandez-clans, daar een flinke schep bovenop. En toen kwam Milei; de vlucht naar de psycholoog lijkt te worden ingeruild voor de (harde) realiteit...

Milei wil dan ook korte metten maken met alle corruptie (“drain the swamp”) en ook economisch wil hij een ware shocktherapie uitvoeren, een term die direct te verbinden is met de Chicago boys (Klassieke economen behorende tot de Chicago University) die Pinochet in Chili hielpen om de economie op de juiste leest te zetten (lees: weg van communisme). Doordat Pinochet een dictator was die met ijzeren hand regeerde, kon deze shocktherapie inderdaad gegeven worden (protest was niet mogelijk namelijk). Economisch, plukken de Chilenen daar nu nog steeds de vruchten van, alhoewel dat nu in gevaar is gebracht door de verschillende linkse regeringen.

Wat houdt die shocktherapie van Milei nu in dan? Welnu, hij sloeg gelijk toe; wederom tot de verbazing van velen, die dachten dat als Milei eenmaal president zou zijn, hij wel zou inbinden. Niet dus. Zo besloot hij om 12 van de 21 ministeries te sluiten (“afuera!”), ontsloeg hij 5000 ambtenaren, decimeerde de staatsradio, schrapte 380.000 (!!!) reguleringen, verbood hij woke taalgebruik in het leger, legaliseerde hij het gebruik van wapens ter zelfbescherming, ontnam hij de uitkering van mensen die wegen blokkeren, liet hij privatisering toe en gooide de olie-industrie open. Zijn plan om de centrale bank te sluiten, lijkt op dit moment (nog?) niet aan de orde. Ook dollarisatie blijkt nogal wat voeten in de aarde te hebben, maar staat nog wel op de lijst.

Nu zijn dit, in het huidige stadium, vooral voorstellen, waar de senaat en het Kamer van Afgevaardigden nog over moeten stemmen. En daar lijkt dit Libertarische sprookje te kunnen stranden. De partij van Milei heeft namelijk maar 7 van de 72 zetels in de senaat en 38 van de 257 zetels in de Kamer van Afgevaardigden. Het is dan ook de reden van Milei om zoveel mogelijk per decreet te doen. Maar kan dat wel? Wiki stelt het volgende over de macht van het presidentschap:  

The Executive Power shall in no case under penalty, and void, issue legislative provisions. Only when exceptional circumstances make it impossible to follow the ordinary procedures foreseen by this Constitution for the enactment of laws, and not try to rules governing criminal matters, taxation, electoral or political party regime, may issue decrees on grounds of necessity and urgency, which will be decided by a general agreement of ministers who shall countersign them together with the head of the cabinet of ministers. The head personally and within ten days submit the decision to the consideration of the Joint Standing Committee, whose composition should respect the proportion of the political representation of each chamber. This commission shall submit its report within ten days to the plenary of each House for its specific treatment, they immediately considered the Chambers. A special law enacted with the absolute majority of all the members of each House shall regulate the procedure and scope of Congress intervention.

Het is dus maar zeer de vraag of Milei zijn lijst aan besluiten kan doordrukken.

Volgende week in deel 3: heeft Milei genoeg juridische grond om via decreten te regeren? Zal dit geaccepteerd worden door de bevolking? En laat de gevestigde orde dit allemaal toe, of zal corruptie en zelfs moord voorkomen dat Milei zijn shocktherapie kan uitvoeren?

Alexander Sassen van Elsloo