Geenstijl

Zo bleek vrijdag

Mark Ruttes introductie op de Bilderbergconferentie vindt in het eerste weekeinde van juni 2012 plaats in het stadje Chantilly, een half uur met de auto ten westen van Washington D.C. Samen met toen nog koning Beatrix, Neelie Kroes, Bilderberg-veteraan (al gast sinds de jaren 70 toen prins Bernhard nog voorzitter was), PvdA’er, meesternetwerker en vertrouwensman van het Koninklijk Huis Victor Halberstadt, Alexander Pechtold, Paul Scheffer en Paul Polman bezoekt de premier voor het eerst het exclusieve evenement om zich te mengen in een gezelschap bestaande uit de groten der aarde uit politiek, bedrijfsleven, wetenschap, cultuur en hier en daar een royal.

De jaren daarvoor was het SP Kamerlid Harry van Bommel die weleens Kamervragen over de bijeenkomst stelt, in 2012 bemoeit Partij voor de Dieren-voorvrouw Marianne Thieme zich met de kwestie. Ze stelde die dinsdag 5 juni schriftelijke vragen aan Rutte die een dag daarvoor is teruggekeerd uit de Verenigde Staten. Wat heeft hij besproken en met wie?

Met de beantwoording van die Kamervragen – 2 dagen later kerende post uit het torentje, een record - is iets aan de hand. De minister-president toont zich zwijgzaam en beroept zich op de Chatham House Rules maar die bestaan helemaal niet. Wel bestaat de Chatham House Rule – enkelvoud dus – die zoveel inhoudt als: deelnemers aan een discussie moeten vrijuit kunnen spreken. Er mag in de buitenwereld gesproken worden over die discussie mits uitspraken niet zijn toe te schrijven aan de deelnemers. 

Maar die afspraak is niet van toepassing op de Bilderbergconferentie omdat de regel niet opgaat wanneer in het geval van deze jaarlijkse ontmoeting de deelnemerslijst en de onderwerpen die op tafel liggen gepubliceerd worden. Enfin, dat werd destijds een stukje van mijn hand met de titel Rutte snapt Bilderberg-regel niet.   

Die publicatie leverde weer nieuwe Kamervragen van Thieme op die ook in razend tempo beantwoord werden. Conclusie: Rutte had geen zin in verdere discussie over de Chathamregel of regels. Zijn interpretatie was: Na afloop van de conferentie zal hij geen uitlatingen aan derden doen over het besprokene.

Fast forward. Elf jaar later vindt de Bilderbergconferentie plaats in Lissabon, Portugal (Halberstadt is er ook weer bij, bizarre ontmoeting in een apotheek hier). Pepijn van Houwelingen (FvD) doet nu een poging: Wat hebben Rutte (en minister van Financiën Sigrid Kaag (D66)) daar besproken van 18 tot en met 21 mei? Afgelopen donderdag worden de vragen beantwoord. En weer (zie het antwoord op de laatste vraag) wordt er gerept over de Chatham House RuleS. Een gevalletje history repeating dus.

Is dat reden voor een stukkie? Nee, want net zoals de afgelopen 11 jaar wil Rutte niets kwijt. Kun je een boel van vinden maar het is geen nieuws.

Dan is het vrijdag 16 juni. Mark Rutte houdt zijn wekelijkse persconferentie. Nadat hij het vragenvuur van De Telegraaf over het asielbeleid heeft overleefd komt het gesprek op Artifical Intelligence (AI) en de kansen en uitdagingen daarvan. En dan gebeurt dit:

Welke uitleg Rutte ook geeft aan de Chatham House Rule(s), in dit geval heeft hij ze met voeten getreden. Op donderdag aan de Tweede Kamer schrijven dat je niets gaat zeggen over Bilderberg om vervolgens een dag later in een zaaltje met een groep journalisten ongevraagd te gaan vertellen over je gesprek met Henry Kissinger over AI op diezelfde conferentie.

Daar zit voor wakkere Kamerleden een leuke vervolgvraag in.