Bassiehof’s Politicus van het Jaar 2024
En andere prijzen
Politiek 2024 was geen volledig jaar daar het voor de helft nog geleid werd door demissionair minister-president Mark Rutte en zijn mensen. Toch voelt de Periode Schoof als een eeuwigheid vanwege de reldichtheid van het geheel; het is voor de beschouwer vanaf dag één smullen qua kabinetscrises, onverwachte plotwendingen en een buitenissige oppositie. Terwijl van links tot rechts met spanning werd gekeken naar hoe de onbetwistbare winnaar van de verkiezingen zich zou gaan gedragen in de nieuwe constellatie. Een rechtstatelijke basislijn moest zelfs worden geformuleerd om Geert Wilders in te kaderen. Maar al snel bleek NSC de onbetrouwbare partner in het geheel te zijn. Wat ons brengt op de…
Nieuw Sociaal Contractbreuk Cup
Het grillige gedrag van Pieter Omtzigt en de zijnen tijdens de formatie zette zich na het bordes direct voort. Driftig strooien het smaldeel in het kabinet en de fractie vanaf dag één zand in de machine en gooien ze roet in het eten, onderwijl stokken in wielen (met de rem erop!) stekend en kinken in kabels slaand. Fiscaliteitsstas Folkert Idsinga bleek een kleinzielige non-valeur, zijn collega Eppo Bruins deed niet eens een poging zijn Onderwijsbegroting door de Kamer te krijgen. Toeslagenstas Nora Achahbar stapte op maar ontkende de door NSC vrouwtjesmakers driftig rondgepompte reden dat er sprake zou zijn geweest van ‘racistische uitspraken’ in de Ministerraad. De nog steeds af en toe schreeuwende en huilende Omtzigt (Bassiehof’s Politicus van het Jaar ’14, ‘15 en ’19, dat waren heel andere tijden) laat zich onderwijl nog steeds deels vervangen door de achterste bankjes nooit ontgroeide politieke totaalamateur Nicolien van Vroonhoven.
Van Vroonhoven maakte het vorige maand zelfs zo bont dat de NSC’ster ZELF als eerste de rechtstatelijke basislijn verliet door met een voorstel te komen om de Grondwet te veranderen. Dit tot hilariteit van Timmermans én Wilders. In de fractie kozen Rosanne Hertzberger en Femke Zeedijk het hazenpad. Hertzberger zei tegen NRC dat ze eigenlijk de hele fractie had willen meenemen maar dat bleek een flinke misrekening: die gaf geen reet om haar vertrek. Later biechtte Jong Sociaal Contract-voorzitter Eva Brandemann op dat zij als voorvrouw van de NSC Jügend voortdurend in contact stond met Hertzberger. De marginaliteit van deze jongerenclub vormde voor de media geen beletsel, Brandemann mocht in elke talkshow aanschuiven om haar ongenoegen over het kabinet te uiten. Een willige spreekbuis voor de interne oppositie van Hertzberger dus. En dan was er nog het eenmanstrollenleger dat tot voor kort middels een UWV-constructie als enige een écht sociaal contract van de fractie had gekregen: SuusOnline die iedereen en z’n oude moer op Twitter aanviel die het waagde iets kritisch over NSC te zeggen. Met goed bestuur had het allemaal weinig te maken maar het levert de partij wel de Nieuw Sociaal Contractbreuk Cup op.
John Leerdam-beker voor meest nutteloze politicus
Prijzen harken kan hij wel. PVV Kamerlid/liaison Vincent van den Born natuurlijk! Hij sleepte eerder deze maand al de GeenStijl Kamerlid van het Jaar Award 2024 binnen.
't Loden dalertje
Voorafgaand aan de Algemene Beschouwingen was het Twan Huys die in Buitenhof aan D66-leider Rob Jetten vroeg of hij de oppositieleider was/zou worden. De D66-spindoctors knepen in hun handjes: dat de vraag gesteld werd gaf al aan dat de leider van de grootste oppositiepartij PvdAGroenLinks Frans Timmermans zijn naam niet had weten te vestigen. Tijdens het debat over de regeringsverklaring in juli had Timmermans niet weten te overtuigen terwijl Jetten met 16 (schrijve: zestien) zetels minder, goede sier had weten te maken door onder meer Timmermans’ fractiegenote Esmah Lahlah als een stuk rood halalvlees met hoofddoekje de politieke arena in te smijten. Maar Jetten wist geen bijzondere indruk te maken tijdens de Algemene Beschouwingen, vier maanden later is er nog steeds geen duidelijke oppositieleider aan te wijzen. Uiteindelijk maakte Jetten dit jaar dan maar een flinke koerswijziging.
Het zat Timmermans op zijn beurt ook niet mee. De pogroms in Israël en Amsterdam worden dankzij antisemitische elementen binnen zijn partij niet onverkort veroordeeld en zelf is hij inmiddels ook de Rubicon overgestoken. De partij is bovendien zwaar verdeeld: onder leiding van Ad Melkert probeert de oude garde de voorgenomen fusie terug te draaien en in Amsterdam kreeg Rutger Groot Wassink publiekelijk een beroerte toen Timmermans aankondigde zijn asielstandpunt te willen wijzigen. De steeds vaker buiten de microfoon krijsende Kati Piri (alleen VOLT-chef Laurens Dassen kan zich qua gegil met haar meten, let maar eens op) die eerder al een onaangename indruk wekte door met een naargeestig hondenfluitje de Israëlische president Yitzhak Herzog ongewenst te verklaren en het geheime reisschema van minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) op straat te gooien, helpt ook niet echt mee. Het roodgroene construct blijkt een wild beest dat zelfs de ervaren Timmermans niet weet te temmen. De kiezer ziet dat ook: de partij ligt in de peilingen al een jaar dood in het water. Timmermans en Jetten delen ’t Loden dalertje. Speciale vermelding voor PVV-minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp Reinette Klever, vanaf dag één het botste mes in de kabinetslade.
’t Gouden Stijgertje
Dat is natuurlijk Henri Bontenbal. Onder zijn leiding is het CDA de enige partij sinds september met een stevige lijn omhoog in de peilingen. Dat is niet zijn eigen verdienste (zoals niets van het Stiertje van Zuid zijn eigen verdienste is): door de teloorgang van NSC zit het CDA in de lift en nergens anders om. Want Rolo Bontenbal opereert zelf weinig indrukwekkend of het moet de door zijn partij gepushte merchandise bestaande uit kerstballen, sokken, voetballen en carnavals strijkemblemen met zijn beeltenis zijn. Ook de strapatsen van zijn buitenlandman Derk ‘Kleine Kissinger’ Boswijk zijn niet om over naar huis te schrijven. Maar hé, qua virtuele zetels werkt het kontjeknal, ’t Gouden Stijgertje gaat naar Henri Bontenbal. Speciale vermeldingen voor staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Ingrid Coenradie (PVV) wegens buitengewone bijdrage waarin ze op indrukwekkende wijze vertelde over haar misbruikverleden en Martin Bosma, de beste Tweede Kamervoorzitter die we ooit hebben gehad (zijn Kerstwensen hier).
Bassiehof’s Politicus van het Jaar 2024
Wat ons brengt op de hoofdprijs. Die gaat naar de man die tot dinsdag 2 juli 2024 nog nooit politicus was geweest. Zijn enige partijaffiliatie was een PvdA-lidmaatschap dat hij in januari 2021 beëindigde. Toevallig of niet dezelfde maand dat Lodewijk Asscher met wie hij als topambtenaar had samengewerkt toen die eerste nog minister van Sociale Zaken was, zijn PvdA-leiderschap na ettelijke dolkstoten in de rug neerlegde. Dick Donder, de Lachende Moordenaar en zo nog wat bijnamen was nooit vies van de spotlights. IJdelheid en ambitie (hij is al van de pensioengerechtigde leeftijd) gaan vaak samen en in Den Haag noodzakelijk. Al kan het niet anders dat hij zich aangesproken voelt door de hoofdlijnen van zijn kabinet. Tijdens zijn eerste Europese Top in oktober organiseerde hij samen met de Italiaanse Giorgia Meloni en de Deense premier Mette Frederiksen een mini-migratietop. Maar zijn belangrijkste verdienste is dat er sowieso nog een kabinet zit. De stekker van het geheel is in handen van de vier partijleiders, maar dat maakt hem nog geen marionet. Hij heeft sowieso meer ervaring met de praktische kant van het besturen van een land dan Wilders (die desondanks natuurlijk nu premier had moeten zijn) en Van der Plas (die alleen beschikt over ervaringsdeskundige Mona Keijzer) net zoals bestuurderspartij VVD van Dilan Yesilgöz. Als topambtenaar was een van zijn opdrachten zijn politieke bazen voor fouten te behoeden (al was hij als NCTV-chef zelf ook niet foutloos).
In de Trêveszaal zei hij tegen Mark Rutte tijdens de overdracht van het premierschap “Ik voel het gewicht van de hamer, ik voel een grote verantwoordelijkheid. Ik hoop deze hamer, net als jij eigenlijk, nooit nodig te hebben om een besluit te forceren.” Of hij daar die hamer voor gebruikte weten we niet maar tot nu toe wist hij de twee grootste bedreigingen van zijn kabinet – de Achahbar-affaire en het Asielnoodwet debacle - te bezweren en vele andere brandjes te doven. Dankzij hem haalt (afkloppen!) het kabinet de Kerst.
Minister-president Dick Schoof - de showrunner van de Catshuissoap - is Bassiehof’s Politicus van het Jaar 2024.
Aus der reihe Bassiehof’s Politicus van het Jaar
2011 – Piet Hein Donner (CDA)
2012 – Frans Timmermans (PvdA)
2013 – Frans Timmermans (PvdA)
2014 – Pieter Omtzigt (CDA)
2015 – Pieter Omtzigt (CDA)
2016 – Mark Rutte (VVD)
2017 – Klaas Dijkhoff, Jesse Klaver, Lilian Marijnissen, Tunahan Kuzu en Thierry Baudet
2018 – Theo Hiddema (FvD)
2019 – Pieter Omtzigt (CDA)
2020 – Martin Bosma (PVV)
2021 – Lodewijk Asscher (PvdA)
2022 – Daniel Koerhuis (VVD)
2023 – Geert Wilders (PVV)
Reaguursels
Dit wil je ook lezen
Bassiehof – Pechtold 2.0 en constructieve Geert
Niet waden door het moeras maar klassiek polderen
Welja. Wilders disst Schoof op Twitter
Dat wordt weer rijsttafel eten straks
Als Dick Schoof zijn kabinet serieus neemt, maakt hij de notulen van de ministerraad openbaar
Er was en is totale onduidelijkheid over De Toon in de ministerraad
Eerste Kamer: geen noodwet, wel spoedwet
De crisis is net niet belangrijk genoeg