Geenstijl

De Profeet van Molenbeek is aan zijn Safari Eurabia begonnen. Tweede halte: Barcelona en omstreken

De eerste keer dat ik Barcelona bezocht, in augustus 1980, werd ik meteen beroofd in de Barri Gòtic, een bolwerk van hoeren, zigeuners, junks en naffers. Ik had met mijn toenmalige verloofde in de bloedhitte alle verplichte attracties afgevinkt en we ploften doodmoe en dronken neer in een groezelige kroeg in de Gotische wijk. De tas van mijn lief, met paspoorten, traveller’s cheques en camera, stond tussen onze barkrukken. Het was een Venus en Mars-dingetje want ik heb het liefst niks op zak, behalve een propje geld, en loop dus nooit met alle waardevolle spullen in zo’n opzichtige damestas waarin “ze” sowieso nooit iets terug kunnen vinden. 

Links van de verloofde stond plotseling een licht getinte meneer en rechts van mij dook nog zo’n exemplaar op. Foetsie was de tas!

Dat kostte ons een avond (en bijna de relatie vanwege wederzijdse beschuldigingen en de gebruikelijke guilt trip) op een smerig politiebureau, waar een snorremans met een bespottelijke pet met één vinger een uitgebreid verslag tikte op een gammele tiepmasjien. Achter de balie bevond zich een kooi waarin tientallen moros, zoals de politie de Noord-Afrikanen noemde, ons grijnzend aanstaarden, als de apies in Artis. 

Sedertdien bezocht ik Barcelona regelmatig want ik had ontdekt dat de Gotische wijk veel veiliger was als je heel gericht recreatieve drugs scoorde bij de moros, in plaats van er bij te lopen als een blije toerist. 

Mijn favoriete wijk was Barceloneta, een zwoele en liederlijke volkswijk aan het strand die gesloopt werd voor de Olympisch Spelen in 1992. Sindsdien meed ik Barcelona als de pest, mede afgeschrikt door dat gekrijs van Freddie Mercury en Montserrat Caballé, een nog gruwelijkere gehoormarteling dan het hele oeuvre van BLØF en Coldplay bij elkaar. 

De hernieuwde kennismaking met Barcelona, ruim dertig jaar later, is kil. Er blaast een ijskoude wind over de Plaça de Catalunya en in de stromende regen loop ik over de Ramblas naar het monument ter herinnering aan de islamitische terreuraanslagen hier én op de boulevard van Cambrils, waarbij in totaal 16 doden en 140 gewonden vielen. De Sagrada Familia, stadion Camp Nou en een discotheek stonden ook op het verlanglijstje van het clubje moslimterroristen maar bleken logistiek te hoog gegrepen voor de jongeren.

Schrijver-kunstenaar Armando bedacht ooit de term schuldig landschap: Een lieflijk of fraai ogend landschap waar zich in het verleden niettemin vreselijke gebeurtenissen hebben voltrokken. Nou is er in dit pokkenweer niets lieflijks aan de Ramblas, maar ik heb hier talloze keren rondgestruind en vond het altijd best magisch, om maar niet te zeggen: romantisch. Vandaag is er letterlijk en figuurlijk geen hond op deze schuldige plek, en dat mag een wonder genoemd worden in Barcelona, ooit een van de drukste toeristensteden ter wereld. Terreur, covid en turismofobia kregen de stad niet op de knieën maar zo leeg als en doods als de Ramblas nu zijn, is een zeldzaamheid. 

Een paar jaar geleden eisten 150.000 barceloneses dat de Spaanse regering meer vluchtelingen moest binnenlaten. Activisten kliederden verheffende kreten als Tourist go home, refugees welcome, en fucking tourists op de stadsmuren, en Loesje-leuzen als Barcelona is niet te koop en We zullen niet worden verdreven.

Mannen met hoodies vielen toeristenbussen aan in Barcelona, scholden toeristen uit en spogen ze in hun smoelen. Het had wel wat want ik ben van #TeamFuckTourists, maar ik vond het toch een duivels dilemma: kiezen tussen migranten (en dat ging echt niet over hoogopgeleide Aziaten en katholieke Zuid-Amerikanen die de hele Spaanse horeca draaiende houden) en toeristen. Ondanks de islamitische terreuraanslagen kwam er in ieder geval geen golf van islamofobie, zegt Roberto Manrique, de bevlogen leider van UAVAT, de Eenheid voor de Aandacht en Beoordeling van Mensen die getroffen worden door Terrorisme. 

Zijn kantoortje in de wijk Montbau hangt vol met plattegronden van steden en plekken in Spanje. Gekleurde prikkertjes geven minutieus aan waar de aanslagen door moslims, ETA en rechtse extremisten plaatsvonden. De enorme lijsten met namen van doden en gewonden zijn macaber.

De UAVAT werd opgericht na de aanslagen van 2017 en bestaat uit een team van juristen, psychologen, forensische onderzoekers, artsen en psychiaters. 

Manrique raakte zwaargewond tijdens de ETA-aanslag op de Hipercor in Barcelona in 1987. Hij werkte als slager in die supermarkt. Er vielen 21 doden en 45 gewonden en sindsdien is de bevlogen en zeer geestige Catalaan, ooit een belofte bij de jeugd van FC Barcelona, een man met een missie. 

Op de lijst met gewonden en doden als gevolg van de aanslag op de Ramblas, staan vier Nederlandse namen, geschreven met een groene viltstift en de meeste verkeerd gespeld: Aren-Jan-Gerrit Boerma, Jacob Koop-Bijl, Alberta van Goor en Karlinj de Larje. Verder een summiere beschrijvingen van hun verwondingen. Manrique zegt dat hij geen idee heeft wat er met die vier Nederlanders en vele andere slachtoffers van de aanslag gebeurd is sindsdien, en wat de fysieke en psychische gevolgen zijn die zij volgens hem nog steeds moeten ondervinden. 

Volgens UAVAT-gegevens zijn tot nu toe slechts 77 mensen financieel gecompenseerd door Binnenlandse Zaken. Het Hooggerechtshof veroordeelde drie leden van de jihadistische cel die de aanslag pleegden op de Ramblas tot gevangenisstraffen tussen de 8 en 53 jaar. Aangezien het vonnis definitief is, dringt Manrique er regelmatig bij het ministerie van Binnenlandse Zaken op aan de mensen die op UAVAT -lijst voorkomen, op te sporen en hun erkenning als slachtoffers van terrorisme niet langer uit te stellen, een hele belangrijke stap om schadevergoeding te krijgen.

Manrique: "We hebben veel mensen opgespoord die lijden aan posttraumatische stress. Veel slachtoffers zijn door het ministerie niet erkend met argumenten die nog surrealistischer zijn dat de schilderijen van Salvador Dali.” 

Hij geeft het absurde voorbeeld van Javier Martínez, de vader van Xavi, vermoord op de Ramblas. Het jongetjes was drie: "Javier wordt niet erkend als geen slachtoffer van terrorisme omdat hij er niet was maar hij verloor wel zijn zoon bij de aanslag, met alle daaruit voortvloeiende psychologische gevolgen.”

Het bezoek aan het naargeestige kantoortje van Roberto stemt mij dieptreurig maar ik voel ook bewondering voor deze man die al die anonieme slachtoffers van islamitische terreur op de kaart zet, in de hoop dat ze erkend worden door de regering en financiële compensatie krijgen.

Op de boulevard van Cambrils, honderd kilometer bezuiden Barcelona,  schijnt eindelijk weer het zonnetje. De stad hangt vol met camera’s sinds de aanslag: typisch een gevalletje van mosterd na de maaltijd. 

De helft van de restaurants en kroegen in de badplaats zijn dicht maar dat is altijd in de winter en de sluiting heeft niets met corona te maken. In Catalonië bezetten covidpatiënten 40 procent van de ziekenhuisbedden maar de meeste horeca in de regio zijn, los van de de typische tokkiereservaten,  gewoon geopend. Een mondkapje is op straat verplicht, in restaurants en kroegen niet. Iemand die in contact is geweest met een “positivo”, hoeft niet in isolatie. Ik verbaas mij iedere keer weer over de latino’s van het Iberisch Schiereiland -  in de regel best een druk volkje - die zo cool omgaan met de pandemie, in  tegenstelling tot de hysterici in het treurige moederland. 

Een bescheiden tegeltje voor de ingang van de Club Nàutic Cambrils herinnert aan de aanslag. Ik herinner me nog goed dat de Nederlandse media jubelden: geen Nederlandse slachtoffers bij de aanslag in Cambrils!

Een paar weken geleden stond in El País een interview met de agent die vier jihadisten “neutraliseerde” in Cambrils. De held van de Mossos d'Esquadra, die niet met zijn naam in de krant wilde, was net erkend als volledig arbeidsongeschikt. Hij is doodsbang dat de terroristen wraak op hem gaan nemen en zei onder andere tegen de verslaggever van El País: "Geen enkele politieagent is op zo'n situatie voorbereid. Ik deed wat ik deed omdat ik alert was. Maar ik ik had dood kunnen zijn". 

De agent herinnert zich als de dag van gisteren dat iets na één uur 's nachts een Audi A3 (wat hebben die gasten toch met die Duitse bolides) met hoge snelheid de promenade van Cambrils op scheurde en over een vrouwelijke agente reed. Vijf “jongeren” stapten uit het voertuig, vier renden op volle snelheid naar de agent. De moslimterroristen zwaaiden met bijlen en droegen gordels met explosieven, die later vals bleken te zijn. 

Ik heb nooit begrepen waarom die pipo’s met fopbomvesten liepen. Helaas zijn er geen notulen van hun vergaderingen want ik wil dolgraag weten wat het nut van dat speelgoed was. Het enige dat ik me in kan denken, is dat agenten niet hadden durven te schieten op de gordels omdat dan  hele boel werd opgeblazen. Maar dat was nou precies het doel van de vijf jongeren, die die nacht terugkeerden naar hun Schepper.

In het proces voor de aanslagen gaf de agent nog wat details over de aanslag: "Ik droeg een machinepistool. Ik weet niet eens meer hoeveel ik heb er neergeschoten. Toen mijn machinepistool leeg was, hing ik het om mijn nek en schoot ik verder met mijn pistool.”

Het is bizar dat deze held zo lang moest wachten op de verklaring van zijn arbeidsongeschiktheid als gevolg van de aanslag, maar in Nederland had hij minimaal twee jaar taakstraf gehad. 

Saillant detail: de gedode terroristen waren een week voor de aanslag uit een casino in het aangrenzende Salou gesmeten vanwege een incident met een mes. 

Ik reis daarom nog even door naar Salou, waar ik een eeuwigheid geleden voor het laatst was met Van Nood reizen: bus en tien dagen appartement voor 199 ouderwetse pietermannen. Uiteindelijk ging ik destijds liever stappen in Sitges omdat je daar leukere tenten had bomvol supervalse Amsterdamse kappersnichten. Hoe je het ook keert of draait: neuken kon je overal aan de Costa’s.

Ik heb ineens enorme zin zin in een patatje oorlog met een frikandel maar Broodje van Kootje zit helaas potdicht. Wat een treurigheid. En het wordt nog treuriger want terug in Cambrils lees ik tijdens de natte lunch aan zee dat Mohamed Atta zeer kort voor hij de Twin Towers invloog, gezellig nog even Salou bezocht. Hij sliep in twee hotels: het Montsant en het Casablanca Playa. Het is niet bekend of het beest nog eventjes de beest heeft uitgehangen in Salou, of hem wellicht uit de broek liet hangen voor hij naar Miami vloog, met als einddoel New York. 

Voor mij kan Salou op het lijstje schuldige plekken. Pero bueno: ik ben nu wel even klaar met het ramptoerisme en verlang naar Córdoba. Hoog tijd voor cultuur en de leuke islam!

Arthur van Amerongen maakt voor GeenStijl een rondreis door Europa, door de achterwijken van de omvolking en langs de zonsondergang van het Avondland. Als volleerd wereldreiziger trotseert hij daarvoor met een klein budget menig beschimmeld hostel, karige koffietentje en als het moet, een stenen bankje in een stadspark. Desalniettemin is deze reis een kostbare aangelegenheid dus uw gulheid om Ome Tuur gevoed, verwarmd en gemotiveerd te houden op zijn barre bedevaart langs de ideologische boobytraps van de stille burgeroorlog, wordt hogelijk gewaardeerd: