Vrolijke zondag allemaal!

De maatschappij kent allerlei systemen die zijn opgetuigd om de boel niet te laten ontsporen. Veel van deze systemen pretenderen meer te zijn dan ze daadwerkelijk zijn. Ondanks de vele tekortkomingen hadden deze systemen wel degelijk een beperkend effect; de meeste uitwassen werden zo voorkomen. Nu lijkt echter de grote ontrafeling plaats te vinden; waar men ook kijkt, alle check and balances blijken onklaar gemaakt te zijn. De lijntjes waarbinnen getekend dient te worden zijn niet verlegd of verruimd, maar daadwerkelijk doorbroken. De toekomst ziet er hierdoor donker uit, maar wellicht is het de onvermijdelijke fase tussen een oud systeem en een nieuwe.

De grote ontrafeling kent vele voorbeelden. Zo is de Europese Centrale Bank (ECB) gestoeld op de filosofie en gewoontes van de oude Duitse Bundesbank (Buba). Daaraan verbonden was het Verdrag van Maastricht waarin criteria werden opgenomen waar de EU/euro lidstaten zich aan moeten houden of die ze moeten nastreven. Deze systemen werken echter niet meer; Maastricht is van de kaart geveegd en de ECB is nu doorspekt van Latijnse invloeden. Ook de politieke onafhankelijkheid van de ECB is zo’n systeem dat in het leven was geroepen om goed monetair beleid te garanderen (dus niet de staat financieren met geprint geld). Nu is geen enkele centrale bank echt politiek onafhankelijk geweest, maar waar voorheen deze gedachte wel degelijk de handelswijze van de ECB enigszins beperkte, is daar nu geen sprake van. De grote opkoopprogramma's (QE) en het integreren van de Green New Deal in de missie van de ECB zijn daar bewijzen van. De systemen die waren opgetuigd om een enigszins solide monetair beleid te garanderen, zijn dus ontrafeld.

Nog een voorbeeld van deze ontrafeling kan gevonden worden in het toeslagendossier. Rechters, de Raad van State, de ombudsman, de controle op de belastingdienst zelf, alles heeft gefaald. En ja, vroeger ging het ook vaak mis en waren de grenzen vaak flexibel. Echter, wat de toeslagenaffaire heeft laten zien, is dat de grenzen die in het leven zijn geroepen om uitwassen te voorkomen dan wel te corrigeren, totaal doorbroken zijn. Dit is niet een ambtenaar die wat overijverig mensen heeft lopen korten; er is een systeem ontstaan met als doel alle bestaande limitaties te omzeilen. Zoals Omtzigt het heeft gesteld, de check and balances dienen hernieuwd te worden, want nu zijn deze buiten werking gesteld.

Onze jaarlijkse Dag van de Arbeid

Ja hallo en u ook een goede [spatiefout] morgen, middag, avond of nacht. GeenStijl is vandaag drie jaar Independent & Unincorporated Media. Vrij van last, ruggespraak, declaratieformulieren met een Telegraafstempel in slecht gecodeerd Excel, middenmanagers met Vlaamse tongval, en vandaag ook van werkzaamheden.

Wat valt er na drie jaar zelfstandige vrijheid nog te herhalen? U kent het verhaal. Rosanne en Loes vonden ons stom, een stuk of honderd hoe-Hans-Teeuwen-ze-zou-noemen zetten daar hun handtekening onder, twee grote deugbodes drukten dat af en toen gooiden de Belgen ons uit hun mediamonopolie omdat ze denken dat 'pluriformiteit' een vorm van smetvrees is, die te veel reclamerendement kost.

Toen mochten we ons eigen weblog zelf houden zeiden we: je verkoopt ons maar aan 1 iemand en dat is aan onszelf. Dus daar waren we, en hier zijn we. Drie jaar later drie jaar sterker dan drie jaar geleden. Want hoezeer we ook wel eens uw zere been, open zenuw of lange teen treffen en vroeger natuurlijk alles beter was: als GeenStijl er helemaal niet was, dan was het internet echt wel veel saaier. Kijk maar, want vandaag zijn we er helemaal niet. SAAI! Dat wordt NPO kijken, moehaha.

OANT MOARN

Door aandeelhouder te zijn, kan ABP de nodige invloed laten gelden; een mogelijkheid die zij nu weggooit

Het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds kwam afgelopen week met het grote nieuws dat het uit fossiele brandstoffen stapt. De posities in Shell en dergelijke zullen van de hand worden gedaan. Volgens Corien Wortmann, de topvrouw van het ABP, is de urgentie nu zo hoog dat het pensioenfonds haar geld anders moet gaan beleggen. De beslissing is niet alleen onzinnig en contraproductief, maar biedt ruimte voor een gang naar de rechter voor het niet nakomen van de fiduciaire verplichtingen.

Met EUR 495 miljard (eind 2020) onder beheer, is het ABP het op één na grootste pensioenfonds ter wereld. Dat was ook de enige reden voor mij om mij naar Heerlen te snellen 22 jaar geleden; leek mij een mooie plek om mijn carrière in de beleggingswereld te beginnen. Na een leuk gesprek met HR kreeg ik één van de fundmanagers te spreken. De beste man had zich aangepast aan de Duitse mode (Heerlen…) en zat daar dus in een auberginegekleurd pak. Binnen vijf minuten waren de bureaucratische partikels in mijn bloed dermate hoog, dat ik wat moest doen om het gesprek te keren. Ik vroeg dus naar de beleggingsresultaten maar dat had niet het gewenste effect; over zoiets vervelends praat je niet, blijkbaar.

De stad van de FEBO, verdomme

Nee, niet bellen mailen appen zoomen inspreken aanbellen om die typo aan het begin. Het moest zo zijn, zoals wel vaker dingen zo zijn, want alles houdt met elkaar verband, en eigenlijk is er maar 1 echt antwoord, en dat is 42, en daarom is vandaag week 42 aan de beurt, en valt alles weer op z'n plek. Helder? Mooi.

Voor ons de zondvloed?

De term stagflatie wordt steeds vaker gebezigd. Niet zo verbazingwekkend, gezien de groeiontwikkelingen en de stijgende inflatie. De experts zijn echter niet alleen verdeeld over de kans op deze situatie, maar ook over de definitie van stagflatie. Naar mijn mening is stagflatie een soort interbellum, een tussenfase. Hoe er door centrale banken en overheden wordt gereageerd, bepaalt welk scenario gaat volgen: inflatie & groei of een flinke recessie. 

De twee mogelijke resultaten sluiten elkaar niet uit, het gaat er meer om welke fase er DIRECT na deze stagflatieperiode komt. Uiteindelijk komt die economische crisis er namelijk toch wel (enige variabele is de grootte van deze crisis). 

Eerst moet de term stagflatie nader worden toegelicht. De ene econoom zegt dat groei negatief moet zijn en inflatie positief, anderen spreken al over stagflatie als de inflatie toeneemt terwijl de economische groei afvlakt. Ik kan mij het meest vinden in de laatste benadering; de periode waar de inflatiecurve omhoog afbuigt terwijl de economische groei juist naar beneden afbuigt.

Vijf bescheiden voorstellen...

Het volk staat een gure winter te wachten. Nu weet ik dat jullie claimen dingen niet leuker te maken, maar wel makkelijker. Nou heb ik op dat punt wat ideeën voor jullie. Nu weet ik ook dat jullie alleen maar beleid uitvoeren en niet het beleid bepalen, dat doet de regering. Maar niks staat jullie in de weg om onze idee-arme politici een paar inkopklare voorzetten te geven.

Voorzet één is een open deur: verlaag de accijnzen en/of de btw op brandstof. Dat de Belastingdienst normaal gezien (begin 2021) een hap van 41% uit de LPG prijs, 52% uit de diesel prijs en 63% uit de benzineprijs neemt, zou de wenkbrauwen überhaupt al moeten doen fronsen, maar omdat de onderliggende prijzen van deze drie brandstoffen enorm is gestegen, nemen de absolute inkomsten voor jullie enorm toe. Deze stijging kont dan alleen door de btw-heffing want de accijns en de voorraadheffing zijn vaste bedragen per liter. Wellicht dus een idee om de totale absolute inkomsten per liter (ten minste) op het niveau van voor corona te zetten. Vergeet niet, de meeste mensen rijden de meeste kilometers voor hun werk. Zij zijn het die de economie doen draaien waardoor jullie een mooi en groot stuk uit die taart kunnen toe-eigenen roven. De kip met de gouden eieren moet je de nek niet omdraaien, toch?

Intussen lachen de VVD-stemmers zich slap want het zijn zij die de gesubsidieerde Tesla’s rijden

Met de voorgestelde groene omwenteling (Green New Deal, Build Back better, Great Reset, Parijs-akkoord) hebben politici de wereld een gigantische taak voorgeschoteld. Los van het feit of de omwenteling zelf wel of niet gewenst is (zie eerdere columns), ontbreekt de realiteitszin bij onze beleidsmakers. Gewoon een regel of wet maken en dan denken dat het probleem is opgelost is wel erg simplistisch; het verbieden van plofkraken lost het probleem van plofkraken niet op. Op het vlak van de Green New Deal maken onze beleidsmakers in ieder geval twee grote fouten; het tijdspad is te kort en de cruciale rol die fossiel kan spelen in de omwenteling wordt genegeerd. De rol van links en de VVD in dit geheel is ook noemenswaardig.

Place your bets, or have a drink and watch the spectacle/drama unfold

Al enkele weken (eigenlijk al jaren) speelt de zaak Evergrande, de één na grootste vastgoedontwikkelaar van China. Het bedrijf liet doorschemeren dat het wellicht de rente op een van haar leningen niet zou kunnen betalen. Nu is het moment van de waarheid wellicht daar, want een betaling die donderdag gemaakt had moeten worden, is vandaag nog niet betaald (zegge vrijdag 24 september). Vele commentatoren vergelijken de situatie met Lehman Brothers, de zakenbank die failliet ging en de wereldwijde kredietcrisis inzette. Wat is er aan de hand en is het een Lehman (ofwel is dit het begin van een nieuwe wereldwijde crisis)?

Met afgrijzen heb ik de afgelopen jaren een proces aanschouwd dat laag voor laag de maatschappij ontdoet van haar vrijheden

Vaak onder het mom van veiligheid, puur gemakzucht of onverschilligheid, lukt het overheden om steeds meer terrein te winnen. Terwijl de kiezer zich bezig houdt met links versus rechts, of erger: VT Wonen TV, zou in eerste instantie de vraag gesteld moeten worden hoeveel overheid men wil hebben. Kijkende naar de prestaties van de overheid, zou men toch snel tot de conclusie moeten komen dat de overheid kleiner moet worden, veel kleiner. Maar de gemiddelde kiezer blijkt blind, een sadomasochist of een staatssteunjunkie (of het ligt aan mij, mocht u van mening zijn dat dat het geval is, ga door naar de homepagina en neem een banaan). 

De overheid staat naar mijn mening aan de wieg van de vele problemen die de talkshows, kranten en blogs dagelijks vullen. Zo wordt nu steen en been geklaagd over de overspannen huizenmarkt. Vaak zijn de oplossingen iets wat de overheid zou moeten doen.

De ECB kan nooit terug naar een gedegen monetair beleid; de geldprinters zullen brrrr brrrr moeten blijven doen.

Afgelopen donderdag gaf de ECB een persconferentie over het door haar te voeren beleid. De vraag was of de ECB zou beslissen om het tempo van de opkopen (simpel gezegd: geld printen en daarmee staatsobligaties kopen) zou verminderen. Deze zogenaamde taper is waar het echt om ging voor de marktvorsers en zij werden in ieder geval niet verrast; er komt een kleine taper, alhoewel Lagarde het geen taper vindt maar een recalibration. Yeah right. Het geeft in ieder geval goed aan wat de ECB al jaren probeert te doen: het piramidespel zo lang mogelijk rekken.

Hoe rekt de ECB (en met haar de andere centrale banken)? Toen na de kredietcrisis de eurocrisis losbarstte, moest de ECB ingrijpen door de geldprinter te laten draaien. Iets wat voor de kredietcrisis als een doodzonde werd gezien. Gezien de urgentie (de financiële wereld stond in vuur en vlam en de euro stond op omvallen) werd het onorthodoxe monetaire beleid verwelkomd. Na een tijdje echter kwamen er steeds meer morrende experts; zij vonden dat het tijd was om de monetaire steun af te bouwen. Om deze groep enigszins in toom te houden, kwam de ECB met beloftes over toekomstig dichtdraaien van de monetaire kraan.

De liquiditeitsjunkies kregen daardoor hun zin: ruim monetair beleid voor de nabije toekomst, terwijl de haviken (zo worden de experts genoemd die een zeer conservatief monetair beleid willen) hun zin in het vooruitzicht kregen. Everybody happy, just a timing difference.