Geenstijl

GeldBlog

De beroemde schrijver George Orwell schreef Animal Farm en 1984 (zijn magnus opus), naar aanleiding van zijn ervaringen met de communisten gedurende de Spaanse burgeroorlog. Orwell, een democratische socialist, heeft zich sindsdien vaak uitgesproken tegen het communisme zoals dat werd uitgerold door Stalin. Maar wat hij eigenlijk beschrijft is het hellend vlak wat inherent is aan totalitaire ideologieën; iets wat dus geldt voor zowel het socialisme en conservatisme. En juist nu het politieke leiderschap (ahum) een steeds grotere rol voor zichzelf ziet, zijn deze twee boeken en de lessen die daaruit getrokken kunnen worden uiterst relevant. Of het nu economische, sociale of milieu zaken betreft, de tendens is er maar één: meer overheid.

In het kort ging de Animal Farm over de dieren op een boerderij die de boer verstoten en zichzelf gaan regeren, met het doel om meer vrij, gelijk en gelukkig te zijn. Maar uiteindelijk nemen de varkens de touwtjes in handen en heerst er een dictatuur met gevolgen die erger zijn dan die van de beginsituatie. De overeenkomst met de Russische Revolutie zal u niet ontgaan zijn.

In zijn boek 1984, beschrijft Orwell de consequenties van het totalitarisme: “een staat waarin de overheid elk aspect van het menselijk leven bewaakt en controleert. Het hoofdpersonage, de timide Winston Smith, poogt hiertegen te rebelleren, maar ondervindt dat de macht van de regering verder reikt dan hij zich had kunnen voorstellen. In de strijd tegen de Partij en Big Brother gaat de enkeling kansloos ten onder.” aldus Wiki. Dit zal velen doen denken aan de afgelopen paar jaren, nietwaar?

Nou kan men George nog wel aanrekenen dat hij nooit door heeft gehad (althans niet erkend, bij mijn weten) dat ook zijn democratisch socialisme tot dezelfde uitwassen zou leiden. Het socialisme stelt in wezen het beter te weten hoe mensen moeten worden ingezet en hoe kapitaal en geld moeten worden uitgegeven. Automatisch moet de overheid dus een grote rol nemen en, naar de mening van ondergetekende, leidt dit per definitie tot meer en meer overheid omdat dit altijd leidt tot ongewenste bijwerkingen. Deze negatieve bijwerkingen moeten dan weer gecorrigeerd worden. En deze correcties leiden dan weer tot allerlei andere ongewenste bijwerkingen en voordat je het weet zit je met een totalitaire staat. Het hellend vlak is wat mij betreft een politieke natuurwet.

En kijkt u nu eens om u heen, we leven niet in een dictatuur inderdaad (het argument dat altijd op tafel wordt gegooid door de huidige bewindvoerders en hun aanhang), maar de trend, die trend, daar moet men eens goed naar kijken.

Zo wil GroenLinks in Amsterdam dat ouders uit sociale huurwoningen worden gezet als hun kinderen het huis verlaten. Gedwongen herlocatie om plaats te maken voor anderen. Nu kan men stellen dat sociale huurwoningen bekostigd worden door de staat en dat de staat daarom er zeggenschap over zou moeten hebben. En dit, mijn waarde lezers, is precies dat hellend vlak! Als men eenmaal de overheid ergens verantwoordelijk voor maakt, veroorzaakt dat binnen afzienbare tijd nog meer overheidscontrole en/of -ingrijpen om het voorgaande goed uit te kunnen voeren.

Hetzelfde hebben we kunnen zien met het PvdA plan, ook weer uit Amsterdam, om een friettaks in te voeren. Omdat de overheid verantwoordelijk is (financieel) voor de kosten van de gezondheidszorg, voelt het zich steeds meer genoodzaakt verder in te grijpen. Nu is de friettaks niet doorgegaan, maar de suikertaks is er wel. En gezien de overheidsuitgaven voor de gezondheidszorg maar blijven stijgen, zal de overheid zich genoodzaakt voelen om steeds dieper in de privésfeer te dringen om u te forceren gezond te eten (insecten blijkbaar), minder alcohol te drinken , niet te roken, en zo verder. Het vergt verregaande bevoegdheden om een dergelijk beleid uit te kunnen voeren en voor u het weet wordt alles vastgelegd. Big Brother gloort aan de horizon…

En deze week kwam ook D66 met een deugplan: de linkerbaan op de snelweg mag alleen bereden worden door elektrische auto’s. Dit is dus de Animal Farm avant la lettre: “some animals are more equal than others”. Ik blijf het apart vinden, dat degenen die het hardst om gelijkheid schreeuwen, altijd diegenen zijn die met de meest discriminerende maatregelen op de proppen komen.

Maar ook de VVD doet een aardige duit in het zakje. Het staat nu zelfs als een officieel standpunt in haar program “..we het kapitalisme wel wat bijsturen met een sterke overheid”! Dit hebben we te danken aan het feit dat Rutte geheel niet gedreven is door ideologie en puur en alleen bezig is met zijn positie. Die positie heeft hij vooral te danken aan wat de pers “de Rutte fluisteraar” noemt: Ben Verwaayen. Ben is, onder andere, lid van de Foundation Board van het WEF, dus dan weet u gelijk wat voor soort maatschappij hij voor ogen heeft; hij is dus wel ideologisch gedreven maar het heeft maar weinig te maken met waar de VVD voor zou moeten staan (klassiek liberalisme). Het verklaart ook de onwrikbare steun van Rutte voor de klimaatplannen, ook al probeert hij dat nu zo te spinnen dat dit komt door coalitievorming en de dreiging van GroenLinks, terwijl dat absoluut niet waar is (zie hier!).

Van uiterst links naar rechts (ahum), is de trend er één van meer en meer overheid; een overheid die steeds vaker en dieper in moet grijpen om alles in “goede banen” te leiden. Of, zoals links het zou zeggen “om alles eerlijker te maken”.  En overal zal er een “juiste” aanleiding zijn voor verder ingrijpen, voor meer controle; of het nu een economische crisis is, een pandemie, een huizentekort, een dreigende klimaatramp, de vermogensongelijkheid of een budgettaire dislocatie, de overheid zal altijd netjes met een goede reden komen (dat ze zelf vaak hoofdoorzaak nummer 1 zijn van deze problemen, laten ze achterwege natuurlijk).

Het is dus zaak om de macht van de overheid juist in te perken en aan banden te leggen in plaats van de overheid aan te wijzen als degene die de problemen moet gaan oplossen. Dat laatste is altijd een hellend vlak en het is het vlak waar we ons nu al een tijdje op bevinden en de helling lijkt met de dag steiler te worden; het is The Road To Serfdom (Hayek); de weg naar een Animal Farm in 1984.

P.S. voor de verdwaalde AD lezer die gaat zeuren dat dit een Geldblog is en bovenstaande niet over geld gaat, die moet het nog maar eens een keer lezen, want dit gaat uiteindelijk allemaal om de doekoe.