Geenstijl

Bekijk alles, zie niks...

Kaag wil graag een database met elke transactie boven de honderd euro. Wij leveren allemaal onze privacy in, maar elke crimineel en terrorist kan dit sleepnet eenvoudig ontwijken. Een buitenlandse online bankrekening, contant fiatgeld, crypto, prepaid creditcards, een geldezel noem de hele santenkraam maar op. De wereldvreemdheid en naïviteit van dit proefballontje is stuitend.

Onze militairen bleken illegaal informatie over Nederlandse burgers te verwerken, en de reactie van onze volksvertegenwoordigers was die onrechtmatige daad zo snel mogelijk te legaliseren. Toezicht op onze inlichtingendiensten blijft ook een onmogelijk verhaal. Een vrije samenleving behouden gaat niet vanuit zoemende datacenters. Dit wordt net zoals de Betuwelijn een zinloos prestigeproject.

Het enige wat nog groter is dan dit sleepnet en bijbehorende database, is de illusie dat onze overheid in staat zou zijn om in die gigantische hooiberg de juiste speld te vinden. Gegevens die je niet kan verwerken, wordt nooit informatie. Aftappen is in deze eeuw simpel, de juiste details selecteren, die interpreteren, de juiste betekenis aan hangen of daar echt iets mee doen, vormt de uitdaging.

Onze belastingdienst zit met honderden informatiesystemen die niet met elkaar gekoppeld zijn, en door veroudering 849 miljoen euro aan onderhoud per jaar nodig hebben. Niemand weet meer hoe het echt zit. Het archief van de belastingdienst had een goudmijn kunnen zijn, helaas kunnen ze intern weinig koppelen, doorzoeken of altijd inzichtelijk maken hoe besluiten zijn genomen.

Dat maakt de besluiten van onze belastingdienst ondoorgrondelijk. De fiscus heeft “geen tijd voor een individuele toetsing” (PDF). Ze weten zelf niet meer waarom mensen zonder onderzoek en zonder bewijs tot fraudeur zijn verklaard. Achteraf bleek 94% onschuldig, de andere 6% werd bijna nooit vervolgd. (PDF p25). Had elke fraudeur voor de rechter gebracht, en je had een zorgvuldig systeem.

Hoe maakt dit sleepnet straks het onderscheid tussen een crimineel of iemand die intensief marktplaats gebruikt om rond te komen? Leven van een uitkering met deze voedsel- en energieprijzen betekent ook alles verkopen wat je niet nodig hebt en tweedehands kleding dragen. Dat type transacties wordt nu al door sociale diensten klakkeloos verheven tot extra inkomen.

Als de bureaucratie nog een keertje echt ontspoort en functioneert als een fiscale gehaktmolen zonder aanklacht, proces of veroordeling, en je wilt dat gaan herstellen, heb je een Uitvoeringsinstelling Herstel Toeslagen nodig. Elk kwartaal rapporteren ze de voortgang, aankomende weken komt het dertiende rapport. Het lukt ze niet door de affaire heen te komen.

Ze leveren slechts dertig geanonimiseerde dossiers per week op. Uitgaande van tienduizenden ouders, duurt het nog jaren voordat elke advocaat over de fiscale dossiers van hun cliënten kan beschikken. Veel informatie is nooit meer te achterhalen, van het deel dat wel zwerft in de catacomben van de belastingdienst krijgen ouders slechts een zwartgelakte versie.

De asielindustrie beroept zich succesvol op internationale verdragen, maar waarom krijgen getroffen belastingbetalers nog steeds geen rechtsgang of effectieve juridische bijstand? De landsadvocaat die loog tegen de Raad van State hoefde zich nog niet te melden bij de deken en is nog steeds niet geschrapt. Verdedig Geert W, vergeet je studie, winkel met contant geld en je wordt wel geschrapt.

Welke instantie mag straks dit nieuwe financiële sleepnet beheren? Wie bewaakt de bewakers? Een corrupte belastingambtenaar verkocht vertrouwelijke informatie aan de onderwereld. Hij kreeg een taakstraf van 180 uur. De 920.000 euro die bij hem achter de plinten van de keukenkastjes lag, is in bewaring genomen, wachtend op de rechthebbende, u mag zich nog melden...

Af en toe doet de FIOD theatrale inval om de indruk te wekken dat ze er bovenop zitten, maar dat loopt af in een blamage. Neem de documentaire waar bij sushiketen Sumo grote hoeveelheden contant geld werd gevonden, inclusief € 500 biljetten. Er was 25 miljoen euro omzet buiten de boeken gehouden. Tijdens de rechtszaak bleven celstraffen uit.

Wanneer je strafzaken van tientallen miljoenen euro's niet rond krijgt, wat wil je dan met transacties die honderdduizend keer kleiner zijn? Al die data wordt niets meer dan zand in de machine, rijst in de gaarkeuken, betekenisloze ruis, die dankzij algoritmes zonder context of menselijke controle wordt opgewerkt tot “bewijs”, klaar om de volgende kinderopvangtoeslagenaffaire te starten.

Vervolgen van criminelen, terroristen en ander gespuis blijft een kwestie van mensenwerk, niet van steeds grotere digitale bevoegdheden. Getallen in computers vertellen niet het hele verhaal, zeker niet bij partijen die miljarden hebben om hun digitale sporen te verhullen. Hier zijn internationale infiltraties, observaties en gericht inbreken om opnameapparatuur te plaatsen de enige weg.

Het WODC doet onderzoek, hele legers aan academici schrijven lijvige beleidsdocumenten, maar de zwakke plek blijft een gebrek aan boerenverstand. Tegen Poetins persoonlijke KGB, terrorisme en criminaliteit werkt alleen een ervaren recherche, opgebouwd uit intelligente mensen die op straat zijn opgegroeid. Een eventuele universitaire studie is bijzaak.

Kaag, je kan beter het aantal rechercheurs verdubbelen. Als er een Russische reactie komt op de inzet van onze tanks in Oekraïne of latere militaire stappen, dan verwacht ik die mede in de vorm van internationaal staatsterrorisme op westerse bewindspersonen en zakenlui. Het Kremlin heeft ongeveer een biljoen verborgen in het Westen, die hebben geen enkele transactie meer nodig.

Beveiliging blijft mensenwerk.