Geenstijl

Dijsselbloem & Kamp hadden zo'n selectief geheugen dat ik me afvraag of ze een auto kunnen besturen

De gasprijs staat nu op zo'n vier euro inclusief belasting per kubieke meter. De prijs is in een jaar verviervoudigd. De helft van de bevolking red het niet meer. Een inflatie van twaalf procent betekent dat mensen anderhalf maandsalaris inleveren. Winkels zien verkopen kelderen en halveren in waarde. Bedrijven kunnen hun energierekening niet betalen. Het tekort aan energie wordt ons fataal.

Zou je teruggaan naar de Groningse gasproductie van vier jaar geleden kan je 15 miljard kuub per jaar extra verkopen tegen een paar euro per kuub. Dat geeft direct lagere prijzen en jaarlijks tientallen miljarden extra op de rijksbegroting om eindelijk een keer in Groningen de schade te betalen en daarna elke getroffen gezin een energieneutrale, aardbevingsbestendige villa te geven.

De schade bedraagt procenten van de opbrengst, stoppen was waanzin. Perfectie bestaat niet.

Binnen de parlementaire enquête was het groot nieuws dat Dijsselbloem & Kamp een paar miljard kuub meer hadden gewonnen dan toen veilig werd geacht. Beide heren hadden zo'n selectief geheugen dat ik me afvraag of ze een auto kunnen besturen. Er is daar 243 miljard kuub uit de grond gekomen en verkocht voor 440 miljard euro. Er is genoeg geld om Groningen volledig te herbouwen.

Energie is het schoolvoorbeeld binnen de economie van prijselasticiteit. Een hogere prijs leidt nauwelijks tot minder vraag. Mensen zijn het verplicht af te nemen om te kunnen leven, werken of ondernemen. Ja, je kan de thermostaat een graadje lager zetten, je kan iets rustiger rijden, je kan korter douchen, maar dan is de rek er gelijk volledig uit. Je kan de vraag niet verlagen tot het aanbod.

De prijs zal net zo lang doorstijgen totdat een groep het letterlijk niet meer KAN betalen. Dan zie je bijvoorbeeld een kind van 11 zonder eten in elkaar zakken. We kunnen met Prinsjesdag de minima tot en met de middenklasse geld geven om peperduur zeldzame energie te betalen, het enige wat er dan gebeurd is een verdere stijging en een verschuiving wie het als eerste niet meer kunnen betalen.

Deze energietoeslag is letterlijk verdeel en heers. De politiek bepaalt wie sterft van de kou, en maakt zich daarmee onsterfelijk belangrijk. De oplossing is supersimpel: Onstrategisch industrieel verbruik voorkomen of verbieden en gewoon genoeg produceren om de prijs in te laten storten. Zodra het aanbod iets groter is dan de vraag, dan zit je weer op de prijzen van voor Poetins militaire expeditie.

Stevige productie in Groningen geeft ook de EU de kans om het volledig olie- & gasboycot uit Rusland te incasseren of mogelijk te maken. Of nu Poetin de gaskraan dichtdraait, de Oekraïners die de infrastructuur kapotschieten of de EU de gaskraan dichtdraait weet ik niet. Wat als eerste fout gaat, zal de tijd leren. Een beleid deels gebaseerd op Russische leveringen is naïef. Gaat niet gebeuren.

De Russische fossiele industrie gebruikte altijd de export naar het Westen om zichzelf te bedruipen. De lokale bevolking kreeg gesubsidieerd olie & gas. Als de export naar het Westen stilvalt, mist niet alleen de Russische staat een hoop inkomsten, de Russische bevolking zal de prijzen ook zien exploderen. Dat wens ik die Russen ook niet toe, maar het is de eerste stap in de val van Poetin.

We gebruiken nog aardgas om kunstmest te maken. Dat is stupide. Leg die fabrieken vandaag stil. We moeten geen aardgas verbranden om het stikstofprobleem te vergroten. Er is een tekort aan aardgas, er is ruim voldoende biologische mest om in deze behoefte te voorzien. Eist alleen een wetswijziging dat de ene boer de mest van de andere boer mag gebruiken, dat kan deze week nog.

Helaas ziet minister Rob Jetten deze crisis als een godsgeschenk om de energietransitie erdoorheen te drukken. Hij zit als een ridder op zijn stokpaardje. Dat die oplossingsmethode tientallen jaren duurt, mede door een gebrek aan ervaren bouwvakkers, installateurs en technici, boeit hem niet. Hij stuurt aan op een oplossing die zelfs zijn eerste drie opvolgers niet helpen. Hier & nu is lastig voor hem.

We gebruiken ongeveer 15 miljard kubieke meter aardgas per jaar om elektriciteit op te wekken. Logisch, want de nieuwe reeks gasturbines kunnen als enige snel genoeg de gaten opvangen als er even geen duurzaam aanbod is. Kolencentrales kunnen niet zo snel aan of uit. Wil je ooit naar 100% groene energie, dan moet je energie op een gigantische schaal opslaan. Hier hoor je hem niet over.

Het lijkt wel alsof niemand op het Binnenhof simpele calculaties op een bierviltje kan maken.

Mark, de gaskraan mag open, het is oorlog.