Geenstijl

Dat linkse populisme klinkt leuk, maar werkt niet...

Frankrijk zet 32 kerncentrales aan om de winter door te komen. Duitsland twijfelt nog steeds over het langer openhouden en herstarten van kerncentrales. Kernenergie is aantoonbaar de veiligste energie ter wereld. Het is ook de goedkoopste energie. Bestaande kerncentrales langer gebruiken is extreem kosteneffectief. De hetze tegen kernenergie heeft geld, gezondheid en oorlog gekost.

De Russische invasie van Oekraïne startte op 24 februari. Een half jaar lang kwamen er handelssancties, maar echt de gaskraan dichtdraaien durfden wij niet. Er is continu angst over Russische gasleveranties, mede doordat er weer voor “onderhoud” niets geleverd wordt. Er ontstaat een patstelling, die steeds duurder wordt. Zelfs Trump zag deze aankomen...

Binnen de machtspolitiek is de enige manier om te zorgen dat we niet meer vanuit het Kremlin chantabel zijn: tijdig en volledig overstappen. We hadden deze Russische naald allang uit onze arm moeten trekken. Een beetje drugdealer geeft zijn handel ter kennismaking gratis weg, en verhoogt de prijs zodra je verslaafd bent. Je raakt langzaam alles kwijt, je auto, je huis, je relatie, je baan...

Onzekerheid boven de markt zorgt voor speculatie en verhoogt prijzen en winsten nog verder. De “markt” probeert op die manier schaarse producenten te belonen voor investeringen, en te motiveren meer investeringen te doen om de stijgende vraag bij te houden. Zonder deze energiereuzen stond alles stil, wordt het thuis koud en kon je rellen bij lege pompstations.

Zou je die winsten bestraffen, dan straf je elke ondernemer die ervoor gezorgd heeft dat er nog gas stroomt en brandstof te tanken is. Dan blijft er niets over van een investeringsklimaat, daalt de productie, stijgen de tekorten, prijzen en winsten. Winsten afromen straft ook pensioenfondsen die na jaren eindelijk weer een beetje indexeren. Dat linkse populisme klinkt leuk, maar werkt niet.

De “markt” probeert consumenten te bewegen naar andere oplossingen. Tijdens de vorige oliecrisis werd brandstof rustig vier keer zo duur. Ondernemen, werken, wonen en wassen kost nu eenmaal veel energie. Bij een prijsstijging wordt eerst ingeteerd en daarna bezuinigd op andere zaken. De vraag daalt pas als mensen het letterlijk niet meer kunnen betalen. Tot die tijd stijgt de prijs door.

We hebben niets aan een regering die volgend jaar koopkrachtreparaties gaat uitvoeren. Dat komt te laat en zal verdampen aan extra inflatie, alleen extra aanbod helpt. Deze tekorten waren voorzienbaar, de prijsstijgingen dus ook. We hadden nieuwe bronnen moeten aanboren, oude weer openzetten en zuiniger omgaan met energie. Regeren is vooruitzien, dit blijft ad-hoc beleid.

Het is zelfs al niet gelukt elke sociale huurwoning volledig te isoleren. Een investering die zich dankzij deze prijsexplosie niet meer in drie jaar, maar in anderhalf jaar gaat terugverdienen. Elk jaar erna is pure winst. Kent u een investering die jaarlijks 67% rente, dividend of koersstijging levert?!? Energietoeslag is eenmalige symptoombestrijding, dat geld wordt letterlijk verbrandt.

Helaas moet de verhuurder die investering organiseren & betalen, terwijl het rendement neerslaat bij de huurder. Dus gebeurt het niet. Daarom komen we als samenleving in de situatie dat we liever de hoofdprijs betalen voor brandstoffen, energietoeslagen, uitvoeringskosten, schuldsaneringen en voedselbanken, dan problemen voorkomen. Dit was met kabinetsbeleid makkelijk te sturen.

Voor welvaart, gezondheid, brandstofbesparing, filevorming, stikstof en koolstofdioxide had thuiswerken de norm moeten blijven. Nederland heeft weer twee keer per dag een verkeersinfarct, werkgevers laten werknemers voor € 0,19 heen- en weer rijden en voelen zo onvoldoende de pijn van werknemers in tijd & geld. Wat thuis kan, moet thuis. Dit had het torentje kunnen regelen.

Zulke simpele technische of organisatorische oplossingen maken geld, politieke marktmanipulatie kost geld. Prijzen kan je laten dalen door productie te stimuleren of de vraag te beperken. We moeten wegblijven bij symptoombestrijding zoals inkomenspolitiek, en via een meerjarig beleid zorgen voor voldoende opgeleid technisch personeel, energie en voedsel.

Voor een alternatief zoals zonne-energie komen de onderdelen uit China, China, China & China. Ik heb niets tegen Chinese productie, ik heb iets tegen ALLEEN Chinese productie. Mocht China uiteenvallen zoals de Sovjet-Unie, weer eens volledig in lockdown gaan, de Amerikaanse burgeroorlog nadoen of economisch imploderen dan stopt onze energietransitie.

We zijn nu aan het einde van een tijdperk waar zulke strategische fouten zijn afgedaan met het bijdrukken van geld. We hebben een tekort aan opgeleid personeel, maakindustrie en producten tegenover een overschot aan verzonnen geld. Helaas kan je ervaren bouwvakkers, installateurs en technici niet bijdrukken. Ontbrekend beleid leidt tot tekorten, die tekorten leiden tot hoge inflatie.

Politici blijven hangen in begrotingen en geldstromen, ze moeten denken in mensen.