Geenstijl

Een stijlloze doorrekening

Knappe koppen van klimaatbewegingen hebben in rechtbanken afgedwongen dat ambtenaren die de aangelegde natuur in Nederland heel onhandig hebben ingetekend, de stikstof op de vierkante millimeter moeten reduceren omdat we anders allemaal dood gaan terwijl Nederland verdwijnt onder een deken van brandnetels. Bovendien mag er nu niet gebouwd worden en daarom moeten de boeren van hun eigen erf verjaagd worden, opdat hun weilanden in Vinex kunnen worden omgetoverd. Dat is kort vooral heel erg platgeslagen wat er aan de hand is. Laten we nu eens uit gaan van goede intenties bij de beleidsmakers en ze hun zin geven dat de stikstof omlaag moet. Wat gebeurt er dan daarna?

Boeren worden onteigend, uitgekocht of afgekocht. Hun bedrijven verdwijnen, de stikstofcijfers dalen en dan kan er weer gebouwd worden. Maar die boeren, die hielden varkens en kippen en koeien. Die kun je - helaas maar zo zijn de regels - op bijzonder weinig oppervlakte in groten getale bij elkaar proppen. Mensen in zekere zin ook, met betonbouw in de hoogte, maar die eisen toch een stuk meer levensruimte op dan de gemiddelde big.

Die levensruimte gaat demografisch gezien gevuld worden door eerste en volgende-generaties migrantengemeenschappen. Daar kun je al wat van vinden, qua permanente en ingrijpende verandering van grote delen van agrarisch-provinciaal Nederland. Waar je ook wat van kunt vinden, zijn de aantallen inwoners van dit land: we stevenen (wederom volgens het oerdegelijke CBS) af op een potentieel van 22 miljoen Nederlanders over 50 jaar - dat is een kwart er bij ten opzichte van nu, van 420 inwoners per vierkante kilometer naar 530. In aantallen al schrikbarend, in gevolgen nog groter:

Al die mensen, die stoten natuurlijk ook stikstof en aanverwanten uit want een nul-op-de-meter-samenleving is een utopie bij groeiende bevolkingscijfers van mensen die eten, drinken, schijten, reizen en consumeren. Meer dan dat: in tegenstelling tot al die kalveren en kippen in de boerenstal, willen deze Grote Vinexgrazers natuurlijk ook een beetje Lebensraum. De mens moet zwemmen, zogezegd. Ze reizen van woning naar werk, ze moeten boodschappen doen en in het weekend willen ze allemaal een stukje stadspark voor spel met de kinderen, lekker met de meiden rosé of een gezellig festival. Steeds meer mensen, die steeds meer ruimte nodig hebben, op steeds minder grond. Mensen, die ten dele niet van hier komen - sommigen zullen geen gezellig vrijzinnig bier en tieten festival willen in het park, die willen een veld om in de open lucht op kleedjes vroom te kunnen bukken voor hun strenge profeet.

Als Nederland in de komende halve eeuw nog verder volgebouwd wordt, kan het niet anders of er zal ten dele een logistieke Chinaficatie ontstaan waarin heel erg veel mensen op heel weinig vierkante (kilo)meters gepropt worden. Een soort intensieve menshouderij. Of noem het Singaporisatie, dat klinkt net iets minder totalitair. Het wordt inschikken om niet te verstikken maar het inschikken zelf is al verstikken - zeker naarmate veel meer  verschillende geurtjes in het portiek gaan hangen.

Hoe gaat dat allemaal ingepast, geagendeerd en plaatselijk verordend worden? Tijdens de coronapandemie zag je de contouren van waar de Nederlandse overheid toe in staat is als het even tegenzit, en iedereen tegelijkertijd precies hetzelfde geacht wordt te doen. Dan beginnen ze over drang, dwang en plicht en wie niet luisteren wil, vindt knuppels en paarden en waterkanonnen op zijn weg. Een tikkeltje totalitair zal het dan haast onvermijdelijk worden. Je ziet nu al hoe Nederland volkomen vastloopt in zijn eigen polder - waarbij de democratische normen niet zelden al aan de kant geschoven worden om andere (of eigen, of andermans) belangen te dienen. De vvd verwierp zaterdag onmiddellijk na stemming de democratische wens van de eigen leden.

Op dit moment is simpel aan te tonen dat het stikstofbeleid een tekentafelprobleem is: herlees Ome Roon, of de korte versie: bij de Duitse grens is het probleem onmiddellijk verdwenen. Alarmerende berichten over de wereldvoedselvoorziening zingen rond vanwege wat Poetin allemaal aan het uitvreten is ten oosten van ons, maar Nederland wil de zeer verfijnde nationale agrarische productie van wereldkwaliteit op het hakblok van de eigen heiligheid gooien? En ja, sure, een heleboel van die boerenproductie is voor de export - maar als elders honger uitbreekt, zouden we ook daar een rol in kunnen spelen. En zo niet, dan is de Nederlandse overproductie een haakje om eens te praten over minder dieren per vierkante meter, die dan een beter leven kunnen krijgen met als bijkomend voordeel dat de vleesprijs stijgt en de consumptie dus afneemt - is dat, behalve goed voor dierenwelzijn, ook niet gunstig voor Het Klimaat, maar op een veel minder ingrijpende manier?

Maar nee. Drang en dwang is de gekozen koers. Technologische ontwikkelingen zullen helpen bij handhaving, waar oude systemen (democratie en rechtsstaat) verder afkalven in (Europese) schaalvergroting waarvan je nu al kunt zien dat die niet het belang dient van de individuele Nederlander (of Europeaan), maar van machthebbers en machtsbehouders, en van milieubewegingen die de weg naar de rechter blind kunnen vinden. Kijk alleen hoe politici (en lakei-media) weer uit hun deftige panty knalden omdat een paar radeloze boeren op aanwezige maar vreedzame wijze hun eigen pleit probeerden te bezorgen. "Het klimaat redden" zal ten koste gaan van vrijheid en democratie. De faciliterende overheid is gekanteld naar een docerende overheid - eentje van het achterdochtige soort, die op voorhand vermoedt dat jij je huiswerk niet gemaakt hebt (zie: Toeslagenschandaal). En nu hebben ze ook nog eens hun god van het Grote Groene Gelijk gevonden. Docerend wordt belerend, belerend wordt eisen, eisen wordt afdwingen, of anders. De boeren zijn de kanaries in de kippenstal. Dit gaat niet over stikstof of klimaat, de democratische leefbaarheid en de individuele rechten van alle Nederlanders staan op het spel.