Geenstijl

Dat omikron-vaccin had af kunnen zijn, laksheid rolde ons in een zorginfarct, lockdown en verziekte kerst.

40% minder kans op ziekenhuisbezoek klinkt fabuleus, totdat je omikron iedere paar dagen ziet verdubbelen. Het reproductiegetal ligt ergens tussen de drie of vier of zelfs zes. Het OMT publiceerde vorige week over omicron in Amsterdam: “geschatte groeisnelheid ~30% per da**g” Het gunstige effect van het mildere verloop is al na anderhalve dag volledig verdampt aan extra infecties.

Effectiviteit verouderde vaccinaties tegen omikron is maar 20%, vanuit eerdere genezing 19%. Mensen zien een groene corona-app, wanen zich veilig, terwijl ze dat tegen omicron nauwelijks zijn. Het RIVM adviseert sinds gisteren dat zelfs gevaccineerden en kinderen onder de vier jaar na een risicocontact in quarantaine moeten. Die quarantaine is verlengd naar zeven dagen.

Deze wijzigingen zijn op basis van OMT-advies 134 van 17 december. Als elke seconde telt doen we zeven dagen over het volledig uitvoeren van een OMT-advies. Ik mis hier een beetje een sense of urgency. We nemen voor het politieke proces langer de tijd dan voor de economie of de zorg. Politici pruttelen een week, burgers worden geacht nieuwe bevelen dezelfde dag te gehoorzamen.

OMT-adviezen beantwoorden kabinetsvragen waarvan je soms de conclusie kunt voorspellen. Een spike-eiwit met dertig mutaties is dermate anders dat antistoffen op basis van een genezing of verouderde vaccinatie minder of geen effect zullen hebben. Het dekseltje past simpelweg niet meer op het potje. Het OMT naar de bekende weg vragen gaf nog een extra week onnodige vertraging.

Zo ongeveer iedere maand breekt een nieuwe variant door. Begin gewoon elke keer met het ontwikkelen van nieuwe mRNA-vaccins, dat kost maar enkele dagen. Zorg voor eigen onderzoek, ontwikkeling, productie en testen. Bouw strategische speculatieve vaccinvoorraden. Zorg ervoor dat wij als eerste een vaccin hebben, dat is een goudmijn.

Omikron ging in oktober in Zuid-Afrika van 1% naar 51%. terwijl Zuid-Afrika een jongere bevolking heeft en het daar zomer is. 31 oktober wist je alles wat je moest weten. November hebben we gekeken hoe onze ziekenhuizen met de deltavariant volliepen, alsof omikron nooit zou komen. Dat omikron-vaccin had af kunnen zijn, laksheid rolde ons in een zorginfarct, lockdown en verziekte kerst.

Met afstand het domste van deze lockdown is dat het in ieder opzicht een volledig nieuwe lockdown is. We pakken niet een oud draaiboek, maar op elk detail nieuwe compromissen, regels en nuances. Zelfs alle financiële noodhulp is op basis van nieuwe systemen die door andere partijen mag worden uitgevoerd. We gaan overal het wiel opnieuw uitvinden. Dat geeft op zichzelf al extra schade.

Zo is er deze keer bijvoorbeeld geen koelkastvergoeding voor de horeca, terwijl die net hadden ingekocht voor de kerst. ZZP-ers worden dit keer richting de bijstand gestuurd, lopen vast in een levensvatbaarheidsonderzoek, sommige gemeentes hanteren een leenstelsel of vermogenstoets. Gemeentes hebben nooit de kans gehad zich op deze megaklus voor te bereiden.

Zo wordt gegarandeerd dat niemand weet waar die aan toe is, en ontstaat het beeld dat het kabinet maximaal aan het draaien is. Basisscholen kregen een extra week vakantie zonder tijdige aankondiging, terwijl online onderwijs ook een optie was. Buitenschoolse opvang ging ook dicht, waardoor ouders tegen overheidsadvies in uitweken naar grootouders. Dit werkt averechts.

Voortgezet onderwijs kreeg vorige week zaterdagavond te horen dat ze dicht gingen, behalve voor examenklassen, kwetsbare leerlingen en kinderen met ouders in kwetsbare beroepen. Vervolgens werden die besluiten zondag nog bijgesteld. Het is onmogelijk voor scholen zoiets nog tijdig te lezen, organiseren en communiceren.

We hebben echt een langetermijnvisie nodig. Stop met pas op de noodrem trappen als de ziekenhuizen allang overbelast zijn. Continu reguliere en inhaalzorg uitstellen is geen optie. Hou de infrastructuur om landelijk te vaccineren volledig in stand. We hebben toch niet binnen een paar maanden beurzen en festivals. We hadden als eerste moeten boosteren, niet als laatste.

Na boosteren met verouderde vaccins stijgt de effectiviteit terug naar 80%. Dat klinkt acceptabel, maar het was tegen Britse variant 94%. Niet 6%, maar 20% valt straks buiten de boot. Het aantal geboosterde vaccineerden die straks toch zorg nodig hebben verdrievoudigd. Dat vangen we niet op met patiëntspreiding, heropening Slotervaartziekenhuis of andere noodhospitalen.

De ramp zit in medisch personeelstekort. Te weinig mensen kiezen voor de zorg. Gezondheidszorg blijft vooral mensenwerk, hoeveel we ook fantaseren over nieuwe technologie. De wet van vraag en aanbod dicteert dat er te weinig betaald wordt voor zwaar en complex werk. Vergeet een sjaal en een muts, denk in duizenden euro's samen met een forse verlaging van de werkdruk.

Het nieuwe regeerakkoord probeert de zorgkosten te beteugelen, zonder te kijken naar de huidige impact van te weinig zorg. Geen oplossing voor ziekenhuizen zonder CAO. Op de korte en lange termijn mogen we dit zelf gaan oplossen. Helaas laat maar 46% zich na klachten testen. Ventilatie en afstand houden zijn we ook zat, dus vervallen we tot huisarrest.

Vroeger was kerst warm en gezellig.