Geenstijl

De organisatie van Keti Koti meldde al dat het lastig is de slavernij te herdenken in de barbecuelucht van de viering van de afschaffing van slavernij.

Persoonlijk loop ik tegen een diepgaander probleempje aan: dat de afschaffing van slavernij een proces is dat al een paar honderd jaar gaande is, en nog steeds voor in vele smaken voorkomt. Het einde is nog lang niet in zicht.

Dat probleem heb ik overigens ook bij dodenherdenking. Hotemetoten die heel hard "dit nooit meer" roepen, terwijl er elders op de wereld 'gewoon' geschoten wordt en 'gewoon' genocide gepleegd wordt. Het voelt een beetje alsof ik op een condoleance ben van een zeer gewaardeerde oma, en de rest van mijn familie ontkent dat oma nog aan het creperen is.

Vorige week droomden we nog van een EK, deze week zijn direct de pijlen gezet op het WK in Qatar. Hier gaat de boze witte man in een oranje T-shirt in stadions zitten waar al 6500 moderne slaven voor gestorven zijn. Het is de oliesjeiks te veel gevraagd om twee keer zo veel slaven uit India te bestellen zodat de werkdruk halveert en het is te veel gevraagd om ze genoeg drinkwater te geven.

Tegen die achtergrond lukt het me niet om stil te staan bij het verleden. 

Slavernij op de plantages kende enorme problemen met verkrachtingen. Tegenwoordig bestel je een "dutch wife", vroeger kocht je een jonge slavin. Hoewel vroeger, dat gebeurt vandaag nog steeds. Mensenhandel is een enorm probleem in Nederland. Zeker onder jonge kwetsbare vrouwen in de prostitutie. Het sluiten van ramen en tippelzones houdt deze ellende goed uit het zicht.

Nu zal je denken dat we bij het oudste beroep ter wereld, na bijna tweehonderd jaar juridische afschaffing van slavernij, wel een beetje weten hoe we deze vrouwen kunnen vinden en redden. Op dit vlak herinner ik mij de documentaire De Sekspolitie. Daar wordt een rechercheteam anderhalf jaar gevolgd. Nul verdachten, nul aanhoudingen, nul veroordelingen. Het werd allemaal gedoogd.

Slavernij is internationaal verboden, wat in praktische zin vooral een enkeltje crimineel circuit is geworden. Een wet aannemen is makkelijk, handhaven is van een andere orde. Er zijn nog tientallen miljoenen slaven om te bevrijden. Sommige gewoon in Amsterdam. Hoe moet ik precies een verkrachting op een plantage herdenken tijdens een nieuwe?!? 

En als er dan bij gods gratie een keer een pooier wel tegen de lamp loopt, gaat het nog fout. Tien jaar lang 120 slavinnen ernstig mishandelen, gedwongen prostitutie op industriële schaal leverde Saban Baran 7,5 jaar cel op. Dat zo'n dader niet na drie vrouwen al gepakt wordt en niet tot levenslang gestraft wordt, laat goed zien hoeveel beschaving we nog missen.

De ontnemingsvordering in die zaak was 19 miljoen euro, daar bleef 2 miljoen van over. Zelfs als je aanneemt dat het hier allemaal om peperdure escorts gaat, praat je nog steeds over het organiseren van tienduizenden verkrachtingen. De pakkans is zielig en de straf ook. Een straf die dankzij verlof om zijn pasgeboren baby'tje te zien, nooit in Europa werd uitgezeten. Gelukkig wel in Turkije.

Om gedwongen prostitutie te voorkomen wordt vol ingezet op onderwijs. Allerlei anti-loverboy-propaganda om een falend strafrechtsysteem te ondervangen. Probleem is alleen dat toekomstige slachtoffertjes daarmee vooraf krijgen ingeprent dat ze iets verkeerd hebben gedaan, en de schuld dus bij hen ligt. Je creëert een taboe en sloopt aangiftebereidheid.

Waar de meesten van ons zich veel directer schuldig aan maken is de consumptie van te goedkope goederen. Het zou Nederland sieren als we niets meer importeren uit landen die nog slavernij kennen. Of landen waar "werknemers" zes lange dagen per week werken voor een kommetje rijst. Lagelonenlanden klinkt leuk, maar als dat doorslaat, is het niet veel beter dan een plantage. 

Helaas gaan we daar niet meer over, deze boycot mag vanuit Brussel komen. De EU met al haar idealen, en al haar extreme werkloosheid in het Oostblok, Griekenland, Zuid-Italië en Andalusië kiest ervoor om eigenaren van slaven te betalen voor handelswaar gemaakt door verkapte slavernij, in plaats van die industrie terug te halen naar Europa. Vrijhandel boven vrije mensen!

Nederland is een land waar je meer wordt aangesproken op het verwaarlozen van je eigen hond, dan een foute werkgever te horen krijgt over het uitbuiten van werknemers. Het zou de schuld van de loonslaaf zijn dat hij of zij geen betere baan heeft. De arbeidsinspectie mist honderden inspecteurs, en voldoet drievoudig niet aan de internationale ILO-norm hiervoor. 

Minimumloon is ooit ingevoerd om uitbuiting grenzend aan slavernij te begrenzen. Het is daarom walgelijk hoe vaak de overheid een loopje daarmee neemt. Van bijstandstrekkers wordt een tegenprestatie geëist, dat is directe ontduiking. Recent afgestudeerden die een stageplaats of werkervaringsplaats krijgen aangeboden om "aan hun CV te bouwen". Letterlijk werken zonder loon. 

Voordat ik de slavernij ga herdenken of de afschaffing vieren, bevrijd ik liever eerst de laatste slaaf.