Geenstijl

Waar is het hoofdstuk “coup” in het sociaal contract?

Hugo de Jonge was sowieso niet de beste keus als partijleider. De postmoderne protestantse dandy met zijn geforceerde vlotte jongensstijl en zijn oeverloze antwoorden op vragen over onderwerpen waarin hij steeds achter de feiten aan loopt, bezweek al bijna onder zijn coronadossier en ging desondanks ook nog de partij leiden. Dat wilde de partij vooral zelf, omdat Wopke Hoekstra geen interesse had. Of althans, dat zei Hoekstra destijds. "Uit plichtsbesef, niet uit ambitie" meldde De Jonge zich.

Aldus ging het langs een leiderschapsrace die Hugo nípt won van challenger Pieter Omtzigt, de olifant in de porseleinkerk, met een uitslag die betwist bleef, naar het heden waarin de partij in verdeeldheid bleef morren in de media over De Jonge terwijl corona niet uitdooft maar oplaait (althans in aantal besmettingen, verder valt het allemaal best mee en werken we gewoon verder aan groepsimmuniteit over de rug van de horeca). Plotseling is daar toch het aftreden van De Jonge, zogenaamd nobel maar in werkelijkheid onder druk van de partijtop. Corona en campagne, die combinatie is onmogelijk - zeker nu het er naar uit ziet dat corona nog minstens tot de zomer bij ons zal blijven.

De nieuwe leider wordt niet running mate Omtzigt, die de helft van zijn partij achter zich heeft, het is voorwaar plotseling en als bij toverslag alsnog Wopke Hoekstra geworden, waar niemand op gestemd heeft. Wopke, die sympathieke, sportieve slungel die zogenaamd niet wilde maar in de afgelopen maanden wel het ene interview na de andere kickboksfoto liet maken, tot aan het voorstellen van de hele Familie Hoekstra Hoeksteen op televisie aan toe. Allemaal toeval zeker?

Horse race tussen twee kartelschimmels
De mainstream media zijn blij, want die hebben een gedroomde horse race tussen Rutte en Hoekstra, met als (kansloze) outsider Sigrid Kaag om het onsmakelijke bijgerecht 'Waarom eigenlijk geen vrouw?' ook nog als fatsoens-foie gras door onze strot te kunnen blijven persen. Rutte en Hoekstra, de een wat liberaler en de ander wat christelijker maar tegelijkertijd twee uitwisselbare slangolieverkopers uit hetzelfde kartel, in een door de belastingbetaler opgehoest maatpak. Maar ja, Wopke kijkt ook zo lief hè.

In de coulissen achter die politieke sportjournalisitiek ligt Hugo de Jonge weg te kwijnen, dodelijk verwond door het roestige zwaard van de partijpolitiek, een machtsspel dat Den Haag in een houdgreep heeft en waar Omtzigt zich al jaren over beklaagt maar nu toch ook in participeert. Gedwongen? Vrijwillig? Uit opportunisme, of om het in de Haagse metafoor van dat woord te zeggen: "uit partijbelang"? In de Telebelg dromen CDA'ers al hardop van verkiezingswinst. Zó krijg je de mainstream media mee: 'Het gaat tussen Rutte en Hoekstra, ze zeggen het zelf!'

De Jonge heeft al sinds maart de zwaarste portefeuille van iedereen, ook al tegen wil en dank gekregen nadat de verantwoordelijke vvd'er Bruno Bruins (Medische Zorg) al in de eerste week van de lockdown bezweek onder de druk en De Jonge zijn taken moest overnemen. Sindsdien is de vvd een heel leep spelletje gaan spelen door alle verantwoordelijkheid zo zwaar mogelijk te laten wegen op De Jonge, die door Rutte consequent "de coronaminister" wordt genoemd. Rutte kan de stabiele leider spelen (een vaandel waar het volk zich volgens de peilingen graag onder verschuilt), De Jonge krijgt alles wat er mis gaat op zijn bord - met veel slechtere peilingen tot gevolg. 

Met kerst naar Curaçao
En dan nu op zo'n ranzige manier genaaid worden door je eigen partij. Weg leiderschap, weg politieke carrière en het enige vooruitzicht is dat hij nog drie, vier maanden een loodzwaar coronadossier moet beheren in het besef dat we hem na maart vermoedelijk niet meer terug gaan zien. Als we hem waren, zouden we die hele keronakudtzooi lekker bij Mona "onschuldige Bambi-ogen" Keijzer op d'r Kamerbankje gooien en zeggen: 'De groeten, ik ga met kerst naar Curaçao en ik kom pas terug als alle gebieden weer op groen staan'.

En nee, De Jonge deed zelf niet alles goed op dat dossier. Er gaat vooral een heleboel fout. We zijn geen fan van de babbeldandy zonder daden en zullen dat ook nooit worden. Het dossier was sowieso te zwaar voor deze gesjeesde schooldocent. Maar hoe nu vanuit een machtspolitiek motief van De Jonge een dolkstootlegende wordt gemaakt, is om het in de Jip & Janneke-taal van de nationale kleuter-JFK te zeggen, lelijke politiek. Het enige dat ontbreekt is een iconische foto van Pieter Omtzigt die salueert naar Wopke Hoekstra en dan zijn alle parallellen met de smerige oude steekspelletjes uit het tijdperk Maxim Verhagen & Camiel Eurlings compleet. We the people mogen over Hugo en zijn functioneren oordelen maar they the power in de partijtop zouden het netter moeten spelen, met hun zogenaamde voorbeeldfunctie voor het landsbelang en een verantwoordelijk bestuur.

Sociaal contract?
Maar het werd niet netjes gespeeld. Vrijdag werd al voor de middag gefluisterd (en getwitterd) over witte rook bij het CDA, maar het duurt vervolgens nog tot de avond voordat Arjan Noorlander toevallig vlák voor aanvang van Nieuwsuur ziet dat Pieter Omtzigt bij Wopke Hoekstra voor de deur staat. Of stond ie daar toevallig nét onder een straatlantaarn met z’n minnares te zoenen, toen Omtzigt plotseling aan kwam rijden? Natuurlijk niet: allemaal afgesproken werk tussen partij en pers. Gawd, wat is dat Haagse opportunisme toch hondslelijk. En die mensen vertellen ons hoe we ons dienen te gedragen, en wat we wel en vooral niet mogen? In coronatijd, en daarbuiten. Als je als partij zo met je eigen mensen om gaat. Wat denk je dan dat je als kiezer in dit kartel nog waard bent?

Vraag dat maar aan de toeslagouders.

Hugo de Jonge leverde één dag voor het partijcongres zijn positie in. Had hij het een dag ná het congres gedaan, dan was Omtzigt als het goed is automatisch opvolger en dus lijsttrekker geworden. Kennelijk wilde de partijtop echt voorkomen dat het Omtzigt werd en omdat Omtzigt zelf ook liever Hoekstra dan Hugo heeft, is hij in dit spel meegegaan.