Geenstijl

"in geouwehoer kun je niet wonen"

Het leven van een woningzoekende beweegt louter in cirkels. Terwijl het verkeer vastloopt, staat hun leven stil. Ze proberen te sparen, maar de huizenprijzen stijgen sneller dan hun netto-inkomen. De rente stijgt, hun maximale hypotheek daalt. De wachtlijst voor sociale huurwoningen is een zwartboek. De vrije huurmarkt is minuscuul en duurder dan kopen. Hun situatie blijft uitzichtloos.

De woningbouw is onder Hugo gehalveerd. Zijn nieuwe wet eist dat woningbouwprojecten voor een nog groter deel bestaan uit “betaalbare” woningen. Weer een wet vol idealen, terwijl ervaren vaklui en materialen alleen maar schaarser en duurder worden. Het plan mist elke vorm van realiteitszin of doorrekening vanuit een gemeente, projectontwikkelaar of aannemer. Het kan bij niemand uit.

Hugo verwacht dat een dure koopwoning, een sociale huurwoning EN een betaalbare woning kan dragen. Binnen het oude systeem moesten twee “duurdere” woningen een sociale huurwoning dragen. We gaan van 2 op 1 naar 1 op 2. Hugo probeert hier een verborgen belasting op een primaire levensbehoefte te verviervoudigen. Helaas zijn Hugo's extreem dure woningen onverkoopbaar.

Dezelfde politieke waanzin zagen we met de aanbesteding van onze grotere snelwegbruggen. Alle risico's moesten worden gedragen door de aannemers. De aannemers calculeerden die risico`s en de meesten haakten compleet af, een enkeling noemde nog een getal. Die prijs lag ver boven het rijksbudget. De aanbesteding klapte en de Van Brienenoordburg wordt nu niet meer tijdig vervangen.

Ons kabinet, parlement en rechtbank zijn gestopt belangen tegen elkaar af te wegen. Beleidsplannen komen zonder financieel haalbaar bedrijfsplan of gericht opgeleide en ervaren beroepsbevolking. Wensdenken verdringt woningbouw. Er is een tunnelvisie op een droomwereld, de maakbare samenleving. Het mensenrecht op een woning legde het in de rechtbank al af tegen vrij uitzicht.

Voor de meeste bouwprojecten is nog stikstofruimte nodig. Zelfs het midden van onze stadscentra ligt te dichtbij een kwetsbaar natura2000gebied (PDF p4). Laat ik van dat complexe dossier het meest bizarre detail nogmaals eruit lichten. Boeren mogen namelijk twee keer extra betalen voor twee extra transportstromen, zonder dat het milieu of de waterkwaliteit er daardoor op vooruit kan gaan.

Boeren mogen een groot deel van hun eigen biologische stikstof niet meer uitrijden op hun land. Ze moeten dat tegen betaling laten afvoeren. Ze mogen wel tekort aan stikstof dat daardoor op hun land ontstaat, aanzuiveren door fossiele stikstof te betalen, beter bekend als kunstmest. Dit gaat niet meer om stikstof, maar om gedwongen winkelnering van boeren bij onnodige en vervuilende industrie.

Kunstmest bestaat voornamelijk uit explosief ammoniumnitraat. Dat wordt gemaakt vanuit aardgas en stikstof uit de lucht. Een klein element dat veel politici ontgaat: Hier laten we boeren betalen om onschadelijk puur stikstof uit de lucht te laten reageren tot ammoniak en nitraat. Twee stoffen die boeren niet mogen veroorzaken met hun vee, mogen ze wel bestellen bij de chemische industrie.

Dat is duur en dom. We moeten naar een circulaire landbouw, eentje die los kan functioneren van mijnbouw, raffinaderijen en chemische industrie. We moeten de olielobby negeren, hun kunstmest volledig verbieden en overstappen op alternatieven. Dan zijn we niet meer afhankelijk van aardgas, niet meer chantabel voor dictators of oliesjeiks. Het is tijd voor zulke strategische beslissingen.

Boeren onttrekken met hun landbouw overtollige stikstof aan onze omgeving, anders groeit er niets. Een deel van de opbrengst eindigt als veevoer. Stikstof in biologische mest is om die reden circulair. We hebben al jaren winstgevende en controleerbare methodes om stikstof uit de mest te halen. Die innovatie moet wereldwijd uitgerold zijn voordat aardgas of kunstmest opraakt, en de honger begint.

Woningbouw, bruggenbouw en landbouw zijn misschien drie dossiers die op het eerste oog niets met elkaar te maken hebben. Toch zie je in dit drieluik precies hetzelfde gebeuren: Een overheid die haar idealen aan de markt oplegt, zonder zicht op economische of technische haalbaarheid. Dit is puur populisme, waar men ideeën doordrukt en direct wegrent voordat blijkt dat het nooit gaat werken.

Dan eis je als overheid dat de markt binnen een paar jaar met een reeks wetenschappelijke doorbraken komt, dat snel kan door ontwikkelen en opschalen, allemaal in combinatie met stevige kostenbesparingen. Het rijk zoekt tovenaars en kaboutertjes. De universiteiten hebben nog geen concepten, het is letterlijk buigen of barsten. We zien nu burgers, bouwers en boeren vastlopen.

Straks slapen ze allemaal onder een afgekeurde brug.