Geenstijl

Tips voor uw lalala geld

Cortés, de huiscartoonist van onder andere Geenstijl, kwam met een suggestie voor een column. Naar aanleiding van wat tweets over de manipulatie van de Italiaanse rente, kwam op een gegeven moment Cortés met de vraag “wat te doen met je spaargeld”.

Dit is natuurlijk een vraag waar hele bibliotheken vol mee zijn geschreven, dus deze column zal daar geen recht aan kunnen doen. Ik kan wel enkele handvatten geven die de lezer wellicht kunnen helpen met betrekking tot dit vraagstuk.

1) Bepaal een eigen visie

Klinkt erg voor de hand liggend, maar in mijn ervaring volgen veel beleggers de mening van een ander (analist, fund manager, econoom, columnist, neef, buurman, etc.). Ze denken dat die persoon er wel verstand van zal hebben en dus volgen zij de adviezen/ideeën op van deze persoon. Probleem is echter dat de overtuiging vaak niet echt hard blijkt te zijn als de beleggingsresultaten even tegen zitten. Deze beleggers dumpen dan hun belang en gaan dan op zoek naar de volgende “goeroe” (de film The Big Short laat dat mooi zien). Kortom, het is belangrijk dat een belegger zich een beeld vormt van de huidige stand van zaken (economie, beurzen, politiek, en zo verder) en dan de toekomstscenario’s maakt die hij/zij de hoogst waarschijnlijkheid acht. Dat kan betekenen dat de belegger soms (zo niet vaak) de zijlijn zal prefereren. Maak je geen sier mee in het café, maar overleven is één van de heilige geboden van beleggen. Als ik nu om mij heen kijk, lijken de meesten echter dol te zijn om op een vulkaan te dansen (kom ik verderop op terug). 

Met die visie, krijgt de belegger overtuiging en kan er door de waan van de dag heen gekeken worden. Overigens niks mis met speculeren op korte termijn (denk aan day traden), maar dat is toch echt een ander spel met andere drijvende krachten en andere risico’s.

2) Inventarisatie

Cortés vroeg mij dus waar in te beleggen. Nou, nadat de belegger een visie heeft gevormd, moet hij kijken naar (onder andere!): 

De leeftijd (hoe dicht tegen zijn pensioen zit de belegger? Met andere woorden, kan de belegger verlies lijden en heeft hij genoeg tijd om ervan te herstellen?)

Hoe groot is het vermogen van de belegger en hoeveel is beschikbaar voor beleggingen?

Hoe liquide moeten de beleggingen zijn (kan de belegger bijvoorbeeld investeren in start-ups)?

Hoe hoog is het inkomen van de belegger en hoeveel is vrij besteedbaar?

Wat zijn de plannen en doelstellingen van de belegger (wil hij later reizen, of een grote erfenis achterlaten voor de kinderen, of is het voor aanvulling pensioen, en zo verder)?

Wat is de timing van de benodigde cash in- en uitstromen?  

Wat verwacht de belegger van zijn pensioen?

3) Risico

Hoeveel risico is de belegger bereid te nemen? Best een moeilijke vraag om te beantwoorden voor een outsider, maar ook de belegger zelf weet het vaak niet. Banken en andere financiële instellingen  hebben hele vragenlijsten in elkaar geknutseld met behulp van onder andere psychologen om het risicoprofiel van de klant precies te bepalen. Doen ze dat niet, dan kunnen zij aansprakelijk worden gesteld als het mis gaat. Vaak genoeg komt de uitslag van een risicoprofiel dus als een verrassing voor de belegger, dus het is zaak hier niet te lichtzinnig over te denken. De belegger dient de tijd te nemen en desnoods de vragenlijsten van verschillende financiële instellingen te raadplegen om hem hierbij te helpen. De vragenlijsten van banken zijn redelijk uniform helaas, dus de belegger dient het meer als food for thought te zien dan als een lijst met alle relevante vragen omtrent zijn risicoprofiel (disclaimer: dat is mijn eigen mening). 

**4) Waar in te beleggen **

Met het bovenstaande duidelijk voor ogen, kan de belegger kijken naar de beleggingscategorieën en -producten waarin geïnvesteerd kan worden. Aan welke geografieën wil de belegger zich blootstellen. Aan welke beurs/beurzen moeten de genoteerde beleggingen staan? In welke valuta wil de belegger direct of indirect geïnvesteerd zijn. In welke combinaties wil de belegger investeren:  aandelen, preferente aandelen, warrants, obligaties, converteerbare obligaties, zero coupon obligaties, TIPS, aandelenopties, CFD’s, Turbo’s, futures, commodities, edelmetalen, vastgoed, et cetera et cetera? Men kan het zo gek niet bedenken, of er is een financieel product voor. 

Dan komt het uiterst complexe werk van het selecteren en waarderen van de mogelijke investeringsopties. Dit is iets wat bijna geen enkele particuliere belegger kan, maar dat was ook niet nodig de afgelopen 10 jaar. Of dat ook voor de komende 10 jaar zal gelden, is hoogst onzeker.  

5) Gebruik een goede adviseur

Nee mensen, ik ben geen beleggingsadviseur (AFM vergunningsplichtig) dus dit is geen reclame voor mijn eigen toko. Punten 1 tot en met 4 (onder andere) moet samengesmeed worden tot een samenhangend geheel. Een goede adviseur (zijn er helaas niet veel van), die kan alle mogelijkheden goed uitleggen en testen of het wel passend voor de belegger is. Ook kan de adviseur blijvend een oogje in het zeil houden; wanneer bijvoorbeeld de data steeds contraire is aan de door de belegger waarschijnlijk geachte scenario’s, dan zal de adviseur met de belegger alle punten opnieuw tegen het licht houden en waar nodig een alternatieve koers voorhouden. Met kwaliteit en prijs voor ogen, kan de adviseur de belegger ook helpen kiezen bij wie te handelen, sparen, en zo verder (platformen, banken, verzekeraars, hedge funds, private equity, en zo verder). 

Het moge duidelijk zijn dat iedere persoon dus een op maat gemaakt beleggingsbeleid nodig heeft. Zoals eerder is vermeld, moet iemand een vergunning van de AFM hebben om persoonlijk beleggingsadvies te mogen geven. Dus ik ga dat dan ook niet doen. Wat ik wel mag doen is het delen van mijn visie, duiding en ideeën. Sinds eind 2010 heb ik vele columns hierover geschreven (o.a. DFT, IEX, Tradeidee) en vlogs (Tradeidee en GloComNet). De strekking is meestal niet bepaald rooskleurig. Gebaseerd op mijn analyses (meer dan een paar Friese uurtjes), zitten we in de overtreffende trap van een schuldgedreven economisch systeem. Het is hiermee een soort piramidespel. Dat kan leuk doorgaan en langer dan ik steeds denk, maar op een gegeven moment is het gedaan met de pret. Maar zoals mijn niet bepaald favoriete econoom Keynes ooit zei: “The market can stay irrational longer than you can stay solvent.”

Aangezien mijn amoureuze relaties al te omschrijven zijn als dansen op een vulkaan, verkies ik al sinds tijden om de beurzen te mijden. Ik bezit wat goud, vastgoed en rommel wat in startups. Voor de rest maak ik mij druk om macro-economische en geopolitieke ontwikkelingen en kijk met een unheimliches Gefühl naar de dansende menigte in de verte.  

PS boektip in deze context: Dao of Capital van Spitsnagel