Geenstijl

Cash is and always will be king.

Om de zoveel tijd komt er weer een nieuwsitem voorbij waar het nut van cash geld ter discussie wordt gesteld. De afgelopen tijd waren er weer genoeg berichten te vinden die over het afschaffen van cash geld gingen. De meesten waren ditmaal gedreven door de “explosieve groei van plofraken”. Door Audi-stelend scootertuig hebben de banken nu besloten om tussen 23:00 uur en 07:00 uuur alle pinautomaten te sluiten, wat dus de discussie deed oplaaien of we niet in het geheel af moeten van cash geld.

De reden die hiervoor worden aangedragen - voordat plofkraken een issue werd - betreffen vooral het bemoeilijken van criminele transacties en het tegengaan van witwassen. De kwaliteit van dit argument is net zo degelijk als de gedachtegang achter het verbod op wapens voor criminelen. Immers, criminelen houden zich niet aan de wet en zullen altijd een manier vinden om datgeen te krijgen wat zij willen. De goedwillende burger kan echter geen (nauwelijks een) wapen legaal bemachtigen terwijl de reactietijd van de politie meestal iets van tussen de 3 en 10 minuten is. De reactietijd van een bewapende burger is toch echt iets korter.. Het verbod op wapens raakt de criminelen niet of nauwelijks terwijl het wel het leven van de burger onveiliger maakt.

Hetzelfde kan worden gezegd omtrent het idee om cash geld af te schaffen. Criminelen zullen altijd een manier vinden om te kunnen betalen en betaald te worden; of het nu diamanten, cryptomunten, goud, kunst, of andere waardevolle goederen betreft, de crimineel heeft vele mogelijkheden om zijn handel en wandel te laten plaatsvinden. 

Zou cash geld daadwerkelijk worden afgeschaft, dan treft dat de brave burger op vele manieren. Allereerst, zijn er gewoon mensen die niet anders kunnen dan in cash te betalen. Zo zijn er bepaalde (pun intended) beroepsgroepen die de bank stelselmatig weigert als klant. Anderen hebben geen vaste woon- of verblijfplaats, waardoor ze ook geen bankrekening kunnen openen. Naast deze randgevallen, zijn er ook de ouderen die het gedoe met giraal betalen maar niet onder de knie krijgen; zij prefereren cash en voelen zich daar veel zekerder bij dan met alleen een pinpasje. Mensen die afhankelijk zijn van fooien kunnen u ook vertellen dat de fooienpot een stukkie minder zal zijn als er 100% giraal betaald gaat worden. Collectanten hebben tegenwoordig wel pinautomaten bij zich, maar gewoon de harde muntjes werkt toch beter.  

Maar technisch is er ook veel te zeggen voor cash. Een girale storing zou zo alle transacties stil kunnen leggen, iets wat met cash veel minder het geval zal zijn. En soms is het niet te storing, maar beleid; iets wat de Cyprioten u wel kunnen vertellen. Cash is and always will be king.

Dan is er het niet zo kleine gevalletje van privacy. Het gaat de bank niks aan wat, wanneer, waar ik iets koop. En nu met de nieuwe regels dat (met toestemming van de klant) betalingsgegevens gedeeld kunnen worden met andere bedrijven, is de privacy toch echt wel in het geding. Het zal wel aan mijn libertarische inborst liggen, maar ik verbaas mij erover hoe makkelijk mensen hun specifieke data weggeven aan andere partijen. Het gemak dient de mens, maar als de prijs van dat gemak privacy is, dan hoeft het voor mij never nooit niet.  

Ondanks de vele goede redenen om cash geld te behouden, blijft het afschaffen van cash maar terugkeren op de agenda. Mijn eigen vermoeden is dat er drie redenen aan ten grondslag liggen. Allereerst lijkt het mij niet ver gezocht dat dat met honderd procent giraal betalingsverkeer, de belastingdienst precies weet hoe ze de burger nog effectiever kunnen uitknijpen.

Ten tweede klagen centrale bankiers steen en been dat met rentes op de nullijn (the lower zero bound), zij weinig meer teweeg kunnen brengen op stimulatie gebied. Om rentes voor particulieren en bedrijven onder de nul te krijgen, zou een verbod op cash wel zeer goed uitkomen. Immers, als cash een optie is terwijl de rente negatief is, zullen velen ervoor kiezen om hun spaartegoeden op te nemen en onder het kussen te leggen in plaats van rente te betalen aan de bank voor hun spaartegoeden. Door cash te verbieden zal dit niet gaan en dus zullen mensen hun geld op de bank houden en/of hun geld dan maar gaan uitgeven. Hiermee zou de effectiviteit van het monetaire beleid enorm kunnen toenemen (of zoals ik het zou formuleren: de volgende stap in het draaiboek over financiële repressie wordt gezet). 

Het derde punt is eigenlijk een deductie van de twee voorgaande punten: overheden willen controle, want met controle kunnen zij effectiever hun plannen verwezenlijken. De koppige burger, die er niet zoveel verstand van heeft, kan dan als een kuddedier naar het gewenste einddoel gemanoeuvreerd worden. L’abattoir se répète of zoiets.