Geenstijl

We zijn het enige land met een stikstofcrisis

De presentatie van Mesdag toonde een gigantische denkfout. De commissie Remkes heeft in haar doorrekeningen gekeken naar de neerslag van stikstofoxide en ammoniak in heel Nederland, terwijl alleen Natura2000-gebieden beschermd moeten worden.

Volgens Remkes is stikstof die de boer op zijn eigen land injecteert en die door zijn eigen planten wordt opgenomen ook milieubelastende uitstoot. Zelfs het deel dat zijn erf niet verlaat, zelfs het deel wat in het schap van de supermarkt terechtkomt. Wat van hun boerenerf afwaait, wordt niet gesaldeerd met wat hun boerenerf opwaait en opgenomen wordt in hun product.

Alsof die uitglijders niet genoeg zijn, doet de commissie Remkes alsof hun data heilig en feilloos is. Alle nuance ontbreekt. Ze melden zelfs niet dat ze data uit 2016 en 2017 gebruiken, in een grafiek met de titel 2018. Dat geeft een achterhaald beeld vanwege de dalende veestapel en afgedwongen levensgevaarlijke milieumaatregelen zoals afgedekte mestkelders.

Mesdag meldt deze onzekerheden wel (zoals het hoort), wat helaas door te veel luisteraars wordt uitgelegd alsof alleen in hun werk onzekerheid zit. Nee, ze hebben het vooral over de aannames die zitten in de gegevens en rekenmodellen van de overheid. Dit beleid is zo ingrijpend en zo duur, dat een beetje hard bewijs echt gewenst is.

Het huiswerk dat de bouw en de boer de nek omdraaide, rammelt aan alle kanten. Die disclaimer hoorde in ieder Kamerdebat, ieder rapport en iedere krant. Zelfs als we met zijn allen Nederland verlaten en daarmee alle industrie, verkeer en vee opheffen, dan zal er nog op beschermde zandgronden te veel stikstof zijn. We jagen een spook na.

Bovenop dat de gegevens en modellen een projectie zijn van de werkelijkheid met forse beperkingen, matchen ze al jaren slecht met fysieke meetgegevens. Al deze theorie komt niet goed overeen met de praktijk. Dat gaf al de mini-docu Barsten in het ammoniak bastion en dit fantastische hoorcollege meetfouten maken. Een normale empirist gaat dan terug naar de tekentafel.

Het rekenmodel is sowieso scheef opgezet, waar boerderijen identificeerbaar per koe erin staan, wordt bij de industrie gewerkt met schattingen en gemiddeldes zonder exacte locaties. Alleen de echt zware industrie staat op het juiste adres erin. Bij het opstellen van het model, jaren terug, lag de focus al op de landbouw. Biased. Het maakt nu een directe heksenjacht op boeren mogelijk.

Zelf een bedrijf dat al tientallen jaren een bepaalde uitstoot heeft, een uitstoot die in het rekenmodel staat, die dus niet alleen gereserveerd is, maar er ook al echt instaat, krijgt geen vergunning. Nee er moet eerst ruimte gezocht worden. Moet je voorstellen dat je een afspraak hebt in een restaurant, die staat in het boek, je zit op de stoel en dan zegt de ober dat er geen plek voor je is. Pure waanzin.

Bij vliegtuigen is het nog leuker, anderhalve minuut na de start, wanneer het toestel boven de 3000 voet (914 meter) hoogte vliegt, telt haar uitstoot niet meer mee. Als je aanneemt dat een vlucht gemiddeld een paar uur duurt, wordt op die manier 99% van de uitstoot onder het tapijt geveegd, vergeten en verwaarloosd. Terwijl turbinemotoren blijven grossieren in stikstofoxide. (PDF)

Evenals industrie die een lange of warme schoorsteen gebruikt. Die uitstoot verdwijnt in de rekenmodellen. In de hogere atmosfeer ontstaat niet een dikke laag stikstofoxiden en ammoniak, beide lossen op in regenwater en komen als neerslag ter aarde. Het wordt over een groter oppervlak verspreid, maar als iedereen dat doet, blijft het gemiddelde depositie hetzelfde.

Je kan de data eindeloos analyseren, maar als alle vliegtuigen, sjoemeldiesels, zware, middelgrote en kleine industrie er niet correct instaan, komen die er ook nooit uit als lokale veroorzakers. Shit in, shit out. Nog voordat je categorieën aanmaakt om de data weer te geven in een cirkeldiagram, mis je alle ingrediënten om de schuldvraag te beantwoorden of beleid te vormen.

Desondanks heeft Mesdag exact hetzelfde rekenmodel en dataset gebruikt. Uit armoede - er is niets anders - maar ook om nader tot elkaar te komen. Je kan beter de ander wijzen op 1 grove fout in hun denkwijze, dan er een compleet ander verhaal tegenover te zetten.

De belangrijkste correctie: Niet kijken naar de neerslag op heel Nederland - dat voor het overgrote deel geen natuurgebied is - maar alleen naar de stikstofoxiden en ammoniak die volgens het model in natura2000gebieden terechtkomt. Het is achteraf bezopen dat het RIVM en de commissie Remkes die berekening niet zelf gedaan heeft. De bijdrage van boeren halveerde ruim.

Helaas blijkt zelfs in juridisch opzicht het paniekvoetbal onnodig. De Europese habitat-richtlijn bevat helemaal geen termijn waarbinnen een Natura2000-gebied beschermd of hersteld moet zijn. De haast is een Nederlands gespeeld feestje. Een vergunning mag gewoon worden verleend als op termijn mitigerende maatregelen goed geborgd en mogelijk blijven.

Dit zie je ook in onze extreme stikstofnorm, die 140 keer strenger dan in Duitsland, wat de meest bizarre grenseffecten geeft. Er hoort per habitat gekeken te worden wat mogelijk is, wat per Natura2000-gebied een verschillende norm geeft. Doordat Nederland al deze stikstof-ruimte niet pakt, zijn we het enige land met een stikstofcrisis.

Het RIVM beweerde in de media transparant te zijn, die grove leugen is nooit door politici of media gekielhaald. Vrijelijk mocht hun directeur oreren over stikstof, en deskundigen werden op het schild gehesen. Alleen conclusies van onderzoeken werden gedeeld en dat leidde tot een landelijke bouwstop en de doodsteek voor het boerenbedrijf.

Een gedeelte van de gegevens en rekenmodellen werden pas gedeeld na lange juridische procedures. (broncode Aerius nog niet) Binnen normaal wetenschappelijk onderzoek deel je die gegevens al voor peer review, in de hoop op een latere publicatie. Ik wist niet of het RIVM iets te verbergen had, ik weet wel dat ze alles hebben verborgen, jarenlang lang, totdat de rechtbank ingreep.

De stikstofcrisis, het stikstofbeleid en de noodwet leunen op fruit from the poisoned tree.