Geenstijl

Hong Kong had een klein schattig boekwinkeltje. Het verkocht door China verboden boeken over corruptie, seksueel wangedrag en machtsspelletjes door de Chinese overheid. De vijf eigenaren verdwenen een voor een.

Als voorbeeldje de Zweed Gui Minhai, hij verdween uit zijn vakantiehuis in Thailand en dook later als gevangene op het Chinese vasteland. Na zijn vrijlating zat hij in de trein naar Beijing met twee Zweedse diplomaten op weg naar de Zweedse ambassade, hij werd onderweg achterovergedrukt. 8 februari 2018 is de laatste keer dat hij op de Chinese staatsmedia een vodje mocht voorlezen, sindsdien is er niets meer vernomen. 

De drie andere eigenaren met familie in China zwijgen, degene zonder familie in handen van de communistische partij spreekt nog wel. Lam Wing-kee geeft aan dat deze verklaringen waren afgedwongen. Van de persvrijheid is weinig over. 

Maar dat is niet het enige wat die bevolking mocht slikken. In 2014 waren er ook al gigantische rellen in Hong Kong, toen er gemorreld werd aan het passieve kiesrecht. Hong Kong mocht alleen nog stemmen op kandidaten die waren goedgekeurd door de centrale regering in China. Er moest een "gunstige" regering komen.

Van de huidige rellen is de aanleiding de mogelijkheid dat arrestanten verdwijnen naar China. Dat gebeurde met boekverkopers al clandestien, maar het voorstel van Peking is om dit wangedrag te legaliseren. De bevolking van Hong Kong is er nog niet aan toe te leven in angst dat zijzelf, familie of vrienden in afwachting van een showproces diep in China kunnen verdwijnen.

Dat zorgt ervoor dat beide partijen genoodzaakt zijn heel erg ver te gaan. De oproerpolitie schiet rubberen kogels van enkele meters afstand gericht op ogen. Dat veroorzaakt blindheid. Eerder verwarde een medische hulpverlener een stofbril met een veiligheidsbril, en kreeg daarna een beanbag in haar oog. Die is ze kwijt. Twee verschillende locaties en tijdstippen, geen incidenten.

China heeft ook de nationale luchtvaartmaatschappij van Hong Kong, Cathay Pacific, opgedragen alle werknemers die deelnemen aan protesten te ontslaan, het demonstratierecht bestaat niet. De politie van Hong Kong dreigt met levenslange gevangenisstraffen. De waanzin van Tiananmen-square met duizenden doden door de Chinese president Deng Xiaoping is angstig dichtbij.

Het was premier Margaret Thatcher die in 1982 met hem overeenkwam Hong Kong terug te geven. China had toen al geopperd Hong Kong in een dag te veroveren. Er viel niet te praten over verlenging. Wel zou er one nation, two systems komen, minimaal tot 2047. Dertig jaar eerder gaat de botte bijl erin. China accepteerde dit uitstel louter om financiële redenen, en die zijn er niet meer. 

Dat brengt ruim zeven miljoen inwoners van Hong Kong in een vreemde situatie. Opgegroeid in een vrije kapitalistische democratie, worden ze nu overhaast in een communistisch dictatoriaal keurslijf geperst. Ze zijn niet welkom in andere kapitalistische landen. Alles wat er met familie en vrienden is opgebouwd verdwijnt China in. Ze hebben geen uitweg. 

Eigenlijk is dit een gedwongen deportatie, waarbij niet miljoenen mensen gedwongen worden China in te marcheren, maar de verschoven landsgrens heeft precies hetzelfde effect. Geboren in een vrij land, zonder stemming of instemming in een ander land. De VN heeft een zelfbeschikkingsrecht, maar deze bevolking is niets gevraagd. Ze zouden nu en in 1997 voor autonomie gekozen hebben.

De Chinese staatszender CGTN ziet dit compleet anders. Volgens hun komen deze protesten door een lack of “national education” in Hong Kong. (aanhalingstekens door CGTN). De leerlingen hebben de verkeerde ideeën en waarden meegekregen, daarom staan ze nu op straat. School is niet een plek om kritisch te leren denken, maar om correct geprogrammeerd te worden.

De ambassadeur van China in London is duidelijk: “We have the power”. Ze accepteren geen interventie van “Foreign Forces”, zien dit als een binnenlandse aangelegenheid. Vandaar dat twee Amerikaanse marineschepen werden geweigerd in de haven van Hong Kong. De bevolking mag zich niet gesteund voelen, en China wil geen pottenkijkers. Internet zou weleens uit kunnen vallen.

De ambassadeur meldde dat China zal niet blijven toekijken en klaar is om in te grijpen als de situatie verder verslechtert. Hun leger hield parades langs de grens met Hong Kong. De boodschap is duidelijk: luisteren, of het leger komt weer. China is niet zo moeilijk. De bevolking laat zich nooit onderdrukken, China zal nooit terugtrekken, dit escaleert alleen verder.

Het geeft dezelfde interventie als India in Kashmir. Met een grote militaire overmacht een autonome regio zich laten aansluiten bij het moederland. Er is binnen de VN een grote meerderheid van landen die met militairen hun eigen bevolking en dat van hun buurlanden onderdrukt. Die landen groeien economisch, militair en qua bevolking harder dan het Westen.

De invloed van die landen wordt derhalve steeds groter, en ze steunen elkaar. China steunt niet alleen onvoorwaardelijk Chief Executive Carrie Lam van Hong Kong, maar ook Assad en Maduro. De grootmachten bewegen zich meedogenloos, zonder de enorme kosten te maken die Verenigde Staten aan zijn buitenlandse beleid kwijt is.

He who destroys a good book, kills reason itself. (1644, John Milton)