Geenstijl

De F1-race tussen Zandvoort en Assen is retespannend. Zandvoort staat op Pole Position, maar Assen blijft gas geven (hier een grapje over de NAM). Zandvoort reageert als een boze Damon Hill en Assen wacht die kans af, mocht Zandvoort het grind in rijden.

Recent meldde de gemeente Zandvoort 4 miljoen vrij te maken als de Grand Prix in Zandvoort neerdaalt. Publiek geld voor betere infrastructuur, ambtenaren en feestjes. Weer een stapje dichterbij de F1, en met de oproep aan de provincie Noord-Holland en het Rijk om alsnog bij te dragen. Wacht even? Publiek geld voor een commercieel feestje? De Formule1 is emotie. Er wordt veel onzin verkondigd. En er worden miljoenen verdiend, door coureurs, teams, sponsors en een hoop bobo’s. Tijd om even wat feiten op een rij te zetten. Wat is er nou eigenlijk allemaal aan de hand in dat gekke Formule1 wereldje met snelle mannen, champagne, fout geld, pitspoezen en verbrand rubber? 

**FOM
**De FOM (Formule One Management) is de wereldwijde organisator van de Formule1. De FOM verdient geld aan sponsors, televisierechten en circuits. Zij betalen hiermee vele miljoenen aan de raceteams. Zo’n 20 circuits hoesten ieder jaar elk tussen de 20 en 30 miljoen op om een F1-feestje te mogen organiseren. Dit moeten de circuits terugverdienen met kaartverkoop. En dat gaat niet overal goed. Veel circuits draaien verlies. En de FOM draait ook verlies. Eind 2019 lopen ook nog eens vijf contracten met circuits af, waarvan een aantal niet zal verlengen. De FOM heeft kort gezegd niet de luxepositie de circuits voor het uitkiezen te hebben. Elk circuit dat het geld op tafel legt, zal serieus worden overwogen.

**Max hype
**Door Max Verstappen is in Nederland de F1 populairder dan ooit. Oranje tribunes overal! Het is dus logisch dat de FOM naar Nederland kijkt. Ze vroegen Rotterdam en Amsterdam om een stratenrace te organiseren. Dat werd te lastig. Daarop ging men het TT circuit van Assen inspecteren. 

**Assen
**TT Assen is een van de modernste en meest legendarische circuits van Europa. Daar kunnen we met zijn allen trots op zijn. Het circuit heeft tientallen miljoenen geïnvesteerd en staat er glimmend bij, met enorme tribunes. Het is beroemd onder motorsportfans en er wordt ook steeds meer met auto’s geracet. De FOM constateerde dat het TT circuit uitermate geschikt zou zijn om er een F1 race te organiseren en zelfs de motorsportclubs schaarden zich achter dit plan. Met Duitsland om de hoek en snellere tijden van huis tot tribune bereikt Assen een groter publiek.

Zandvoort
Zandvoort is het andere circuit in Nederland. De laatste F1 race die er werd gehouden was in 1985. Een mooie historie. Maar ook vergane glorie. Het circuit is jaren niet onderhouden, heeft weinig capaciteit, de bereikbaarheid is slecht en er is veel weerstand onder de lokale bevolking vanwege de overlast. En toch lukte het Zandvoort met flink wat bluf om de FOM te overtuigen andere circuits zoals Assen voorlopig buiten de race te houden en een exclusieve periode af te dwingen om met elkaar tot zaken te komen: tot 31 maart 2019: aanstaande zondag!

**Geen businesscase
**Het probleem van Zandvoort is dat ze – aldus een interview uit 2017– naar eigen zeggen de business case niet zelfstandig uit kaartverkoop rond kunnen krijgen. Zandvoort heeft bijvoorbeeld niet de tribuneplekken die Assen wel heeft. Er moet dus geld van sponsors en de overheid bij, wil het feestje op Zandvoort kunnen plaatshebben. In de afgelopen maanden hebben alle grote F1 sponsors aangegeven hier niet in mee te zullen gaan: Heineken, Jumbo, Exact, Randstad en ING bijvoorbeeld haakten af. De financiële topman van Zandvoort stapte begin dit jaar op. Minister Bruno Bruins en Mark Rutte zeiden: nee ga weg met je commerciële feestje, los dat lekker zelf op. En de klok tikt. 

**De centen
**Maar om hoeveel geld hebben we het nu eigenlijk werkelijk? Een hoestende man in een regenjas en een oranje helm op stopte ons deze berekening toe:

**Businesscase Assen
**De businesscase van Assen is vrij overzichtelijk. De FOM vraagt zo’n slordige €22 miljoen euro. De organisatiekosten worden op €8 miljoen geschat. Een F1 feestje in Assen kost €30 miljoen per jaar. Daartegenover staan €35 tot €40 miljoen aan inkomsten uit kaartverkoop. Dat is €5 tot €10 miljoen euro winst. In Assen kan zonder sponsoring, zonder overheidsbijdrage een F1 winstgevend worden georganiseerd. Internationale investeerders staan daarom klaar om die vele miljoenen die de FOM nodig heeft te borgen. 

**Businesscase Zandvoort
**De FOM vraagt ook hier zo’n slordige €22 miljoen euro. Met de organisatiekosten (ca €8m) en alle benodigde aanpassingen op het circuit zal een F1 op Zandvoort op een kostenplaatje van €40 ****miljoen euro per jaar uitkomen, aldus Jan Lammers.  De F1 op Zandvoort organiseren kost €10 miljoen per jaar meer dan in Assen. Deze kosten wil men verleggen naar de overheid: naar iedere Nederlander dus.  Tegenover de kosten staan zo’n €23 tot €27 miljoen aan inkomsten uit kaartverkoop. Er zijn minder plekken op Zandvoort dus men verkoopt minder tickets. Om de tekorten zoveel mogelijk te kunnen afdekken zal Zandvoort tickets voor de F1-fans duurder moeten maken dan Assen. De kosten worden dus deels verlegd naar de fans. Minder plek voor fans, wel duurdere kaartjes.  

Worst case betekent dit €23 min €40 = €17 miljoen verlies per jaar voor Zandvoort. In het beste geval stevent Zandvoort af op €13 miljoen verlies per jaar. Welke sponsors zijn bereid dit verschil bij te leggen, als de FOM exclusief zelf bepaalt welke sponsors in beeld mogen komen? 

**Businesscase belastingbetaler
**In Assen zijn er geen aanvullende subsidies nodig. Bij Zandvoort moeten er nog miljoenen aan publiek geld bij voor infrastructurele verbeteringen rond het circuit: wegen, station, bussen, fietsenstallingen, parkeerplaatsen. Dit kan oplopen van 4 tot 8 miljoen per jaar, zijn deze schattingen.  Welke overheid is bereid vele miljoenen jaarlijks bij te leggen als eenzelfde feestje met capaciteit voor meer fans en minder overlast op Assen niets kost? Zie daar het eerste probleem van Zandvoort. 

**Quote Magazine
**Volgens Quote zijn er nog andere problemen in Zandvoort dan overheidsgeld, sponsors, de bereikbaarheid of geluidsoverlast. Er is bijvoorbeeld geen geld voor achterstallig onderhoud. In 2016 had Zandvoort bovendien een negatief eigen vermogen en een lening van 13 miljoen open staan. In 2017 liep het negatief vermogen op tot meer dan een half miljoen. In 2018 heeft Zandvoort geen significante nieuwe inkomsten weten aan te boren en vanaf 2019 raakt Zandvoort de DTM - haar grootste event en een belangrijke inkomstenbron - kwijt aan… TT Assen. Oeps. Volgens een interview met Jan Lammers is het mogelijk dat de Jumbo Racedagen in 2020 ook afhaken. De F1 lijkt wel een alles of niets voor Zandvoort te worden. 

**Spindoctor
**Het was natuurlijk niet in het belang van Zandvoort dat Assen nog steeds plan B voor de FOM bleek te zijn. Spindoctor Jack de Vries en de Sportraad (hef die maar weer op) moesten eraan te pas komen om Assen vooral uit beeld te houden en Zandvoort te positioneren bij overheid en sponsors. Maar ja, een slecht verhaal kun je nog zo proberen te spinnen, maar het is en blijft een slecht verhaal en het is manipulatief naar de overheid en de fans. Uit vertrouwelijke communicatie die onder andere de NOS heeft ingezien, houdt de FOM wel degelijk Assen achter de hand, mocht Zandvoort het niet redden om voor aanstaande zondag een handtekening te zetten en 3x20 miljoen euro op de bankrekening over te maken. 

**31 maart 2019
**Die deadline van aanstaande zondag is interessant. Deze werd door Zandvoort vooral gebruikt om de overheid onder druk te zetten. Zandvoort lekte een geheime brief met die datum en riep: “het is nu of nooit!” en “het is Zandvoort of niets!” Nu de deal met de FOM zo vlak voor de deadline nog niet rond kan worden gemaakt, spint Zandvoort harder dan een HAAS en zegt dat die datum ineens niet zo hard is, het is nu een richtlijn. Dit om alsnog het benodigde geld op te kunnen halen. 

**Finish
**Net als bij een Formule1 race kan er in de laatste ronde nog van alles gebeuren. Misschien haalt Zandvoort net op tijd de finish. Misschien crashen ze. Misschien wordt het Assen. Misschien crasht Assen ook. Misschien komt er een ander Europees circuit met een bod. Nogmaals, bedenk dit: de FOM kan het zich niet veroorloven circuits uit te sluiten: elk circuit dat nu 3x20 miljoen garandeert maakt serieus kans op een race. Maar je kan niet tot deze zomer blijven wachten met je bod. Het organiseren van zo’n event kost bijna een jaar voorbereiding en de FOM wil de kalender op tijd af hebben. Als het Zandvoort al lukt om binnen de huidige vergunningen alle verbouwwerkzaamheden te realiseren.

**Team Nederland
**Nederland heeft de unieke positie om met twee circuits te dingen naar de Formule1, met een FOM dat de inkomsten hard nodig heeft, en een Max Verstappen die voor gegarandeerd volle tribunes zorgt. Nog nooit waren we zo dichtbij! Zandvoort kan het proberen, Assen kan het proberen. Mocht Zandvoort het niet redden, dan is het te hopen dat de FOM het liggende bod van Assen accepteert. Gas erop! De Max Mania is goed voor Nederland. Belangrijker dan de ego’s van welk circuit dan ook. 

NU VANDAAG OM 21u25 OP TELEVEE: Andere Tijden, over Zandvoort.