Geenstijl

Het is dinsdag D-Day voor minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD). Vanaf 16.00 valt dan het debat over ‘Nederlandse steun aan de gewapende oppositie in Syrië’ in de Nationale Vergaderzaal te aanschouwen.

Er heerst onmin binnen de coalitie over de opstelling van het CDA. Christendemocraat Martijn van Helvert kwam daar bijkans fysiek achter toen Blok tegen hem uitviel in de Ridderzaal tijdens Prinsjesdag.  Van Helvert en zijn collega Pieter Omtzigt bombarderen de minister voortdurend met vragen over de kwestie. In NRC Handelsblad viel zaterdag te lezen dat zelfs de doorgaans onverstoorbare Mark Rutte zich inmiddels ‘groen en geel’ ergert aan het CDA-duo. Er is van de kant van het VVD-smaldeel in het kabinet dus sprake van enige nervositeit in aanloop naar komende dinsdag. Dat roept de vraag op, waarom zijn de VVD’ers zo nerveus? Zou de Turkijedeal ermee te maken kunnen hebben?

Blok zou volgende week de vlucht naar voren kunnen nemen door  te stellen dat er inderdaad fouten zijn gemaakt, excuses aanbieden en  beterschap beloven en eventueel de hele affaire vervolgens subtiel één van zijn voorgangers genaamd Bert Koenders (PvdA) in de schoenen schuiven. Bovendien zijn er diverse onderzoeken naar de kwestie gaande. Onderzoeken kopen in Den Haag doorgaans tijd, niks om je druk over te maken. Toch lijkt de stressmeter bij Blok en Rutte uit te slaan.

Tijd voor een gedachtenexperiment waarom dat zo is. In maart 2016 sluiten Bondskanselier Angela Merkel en Mark Rutte in het diepst van de nacht de Turkijedeal over de verdeling van vluchtelingen met de Turkse premier Ahmed Davutoglu (Reconstructie hier).

Enkele maanden later geeft Nederland steun in de vorm van uniformen en pick-up trucks aan de Sultan Murad Brigade. Een Turkmeense brigade, genaamd naar de Ottomaanse Sultan, die grote klappen toebracht aan het Byzantijnse rijk. Deze brigade wordt bijna geheel bewapend en uitgerust door het Turkije van president  Erdogan, die zichzelf graag als nieuwe Sultan ziet. Een Turks proxyleger derhalve. Wat leidde tot hemeltergende momenten in Afrin, de Koerdische stad in Syrië waar milities én Turkije een bloedige slag leverden met de Koerdische YPG. Amnesty International en Carla Del Ponte waarschuwden al eerder voor deze club.     

De Nederlandse steun aan de Sultan Murad Brigade was maar een paar miljoen euro. Maar voor Erdogan was die steun goud waard. Want toen hij Afrin binnenviel in Noord-Syrië, afrekende met de Koerden en het gebied aan de Turkse invloedsfeer toevoegde, deed hij dat samen met diezelfde Sultan Murad brigade en Nederlandse Toyota’s. 

Nederland en Duitsland hebben die slachtpartij nooit veroordeeld. De Nederlandse regering heeft bovendien alle namen van groepen die ze geholpen heeft Staatsgeheim verklaard. Nieuwsuur en Trouw interviewden onlangs de leider van de Sultan Murad Brigade, die verklaarde Nederlandse steun te hebben ontvangen. Die doet niet aan Staatsgeheim.

Benieuwd of de Kamer dinsdag  gaat vragen naar het verband tussen de Turkijedeal en de steun aan de Sultan Murad Brigade.

Want er moet een reden zijn waarom de VVD’ers in het kabinet zo zenuwachtig zijn.