Geenstijl

Juist politici dienen zich op te stellen als hoeder van de democratie en pal te staan voor het vrije woord.

Wie vrij kan denken en vrij kan spreken, is een vrij mens. Als de mensen van een land vrij zijn, dan pas is een land vrij. Dat is de essentie van de vrijheid van meningsuiting en de kern van onze democratie.

Cartoonisten en kunstenaars doen aan zelfcensuur of voelen zich in hun vrijheid belemmerd. Alleen al het gevoel niet alles te durven zeggen of schrijven, is een feitelijke inperking van de vrijheid van meningsuiting. Deze ontwikkeling mag de politiek nooit accepteren, laat staan bevorderen. Juist politici dienen zich op te stellen als hoeder van de democratie en pal te staan voor het vrije woord.

Want wie bepaalt wanneer iets ‘onnodig kwetsend’ is? De staat? Dat kan niet de bedoeling zijn. Natuurlijk kan pesten tot vervelende situaties leiden.

Is er dan geen enkele beperking aan de vrijheid van meningsuiting? Jawel. Die vrijheid wordt achteraf begrensd door de wet, bijvoorbeeld als het gaat om oproepen tot geweld. Maar vooraf is er alleen de persoonlijke verantwoordelijkheid.

Aan politici de taak het klimaat te scheppen waarin cartoonisten en opiniemakers het vrije woord daadwerkelijk vrij mogen uiten.

Daarom vind ik het goede zaak dat Geert Wilders in de Tweede Kamer - het hart van de vaderlandse democratie - een internationale cartoonwedstrijd over de profeet Mohammed organiseert. Dat dat in Pakistan tot scheve gezichten leidt: het zij zo. En daarom snap ik niet waarom minister-president Mark Rutte afgelopen vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie over de wedstrijd van Wilders zei: “Behalve de begrenzing in de wet is er ook je eigen beschaving, persoonlijke opvattingen. Niet alles wat gezegd mág worden, hoeft gezegd te worden. Feit is dat ik het niet zou doen, zo’n wedstrijd. Maar hij mag het doen.”

Ik snap de uitspraken van Rutte niet omdat de eerste vijf alinea’s van deze Bassiehof niet door mij zijn geschreven maar in mei 2008 door de toenmalig fractievoorzitter van de VVD. Ze werden destijds afgedrukt in de Volkskrant om te onderstrepen dat de liberalen een vrijdenkersruimte hadden geopend in het gebouw van de Tweede Kamer opdat kunstenaars, columnisten en cartoonisten die op de een of andere manier te maken krijgen met censuur daar hun werk konden tentoonstellen.

Zijn naam? Mark Rutte.