Geenstijl

D66 loog dat er geen meerderheid tegen de sleepwet was, door alle blanco stemmen te stelen. Het leek wel een wedstrijdje zo hard mogelijk wegrennen van de sirene van de kiezer.

De democraten zagen een zwerm van rode stippen op onverwachte plekken en dachten dat de waterpokken waren uitgebroken. Ze raakten pas echt in paniek van de thuisblijvers.

De niet-stemmers bestaan volgens de NOS uit 70% tegenstanders van de sleepwet. Voor een democratie is een lage opkomst ongezond, vooral als die stille groep bijna tot een meerderheid groeit en een afwijkende mening heeft. Samen met de uitslag in het stemhokje is er een ruime meerderheid tegen het sleepnet. Vooral jongeren en hoogopgeleiden zijn in groten getale tegen. 

Jongeren willen dezelfde privacy en onschuldpresumptie op hun telefoon en hun dataverkeer, zoals ouderen die eisen in hun huis en bij hun dichtgeplakte post. Oude principes in een nieuw jasje. Hoogopgeleiden beseffen beter waarvoor het beroepsgeheim dient, en welke informatie een eventuele dictatuur nodig heeft om aan de macht te blijven. 

Voorstanders waren vooral te vinden bij aanhangers van de VVD & CDA. Natuurlijk hebben die vertrouwen dat hun eigen partij goed omgaat met hun data, nu deze twee aan de macht zijn. Maar beseffen deze kiezers ook dat hun data gedeeld wordt, en de coalitie in de toekomst ook uit andere partijen kan bestaan?

De huidige waarborgen in de WIV en ook de komende uit het onvermijdbare inlegvelletje zijn een dode letter. Neem bijvoorbeeld de bewaartermijn van drie jaar. Klinkt leuk, alleen mogen de gegraaide gegevens ongezien en ongefilterd gedeeld worden met bondgenoten. Eigenlijk ontstaat daardoor een kopie buiten het toezicht en regelgeving van de Nederlandse overheid. 

Nederland kan simpelweg na de bewaartermijn zijn eigen gegevens niet terugvragen bij de grote broer met gouden lokken, of het zwarte schaap in Ankara. Op dezelfde wijze falen alle andere beperkingen. Of die nu in de wet, het regeerakkoord of een (geheim) internationaal verdrag staan. Het is niet noodzakelijk en onmogelijk de rest van de tekst te kennen, of daar inhoudelijk op in te gaan. 

Een toezichtsorgaan dat in het geheim vergadert, waar slachtoffers geen contact mee hebben en waartegen ze zich niet kunnen verweren, geeft vooral showprocessen. De VS heeft zelf een groter sleepnet, ging daarmee ernstig over de schreef, en het toezicht bleek een tandeloze tijger die slaafs stempelde. Dit pand is een beetje groot voor de 1742 zaken waarvoor in 2016 toestemming is gevraagd.

Het kabinet heeft nu drie referenda op rij verloren, het lijkt wel het Nederlands elftal. Weten de politici zeker dat ze dit instrument willen afschaffen voordat ze een keertje winnen? Alle drie de referenda hebben de burger actief geïnformeerd en betrokken in het politieke proces. Die heeft daarmee geprobeerd de kloof te dichten, alleen wordt er niet geluisterd.

De verliezen op lokaal niveau worden steeds groter. D66 wisselt stuivers met GroenLinks. Beide zijn linkse deugpartijen die het ene roepen en het ander doen. Het oude linkse blok valt uiteen in migrantenpartijen die zelfs een aanval openen op de scheiding tussen kerk en staat. Politieke stromingen onderscheiden zich niet meer op basis van ideologie, maar op basis van afkomst.

Nu de gevestigde landelijke partijen minder vertegenwoordigd zijn in gemeenteraden en coalities, zal hun contact met de burger nog verder verslechteren. Voor partijleden is er nog minder ruimte om als raadslid of wethouder dagelijks het gesprek met de burger aan te gaan en zo ervaring op te doen doen in het vak en het electoraat echt leren kennen.

Amsterdam is nog een grote stad waar de top vijf bestaat uit gevestigde landelijke partijen. Mocht GroenLinks daar net zoals landelijk verantwoordelijkheid afwijzen, dan zijn er minimaal vijf partijen nodig om een coalitie te vormen. De versnippering heeft landelijk en gemeentelijk negatieve effecten op bestuurbaarheid en saamhorigheid.

Rotterdam heeft als grootste partij een erfenis van Pim Fortuyn en heeft minimaal vier partijen nodig in een coalitie. Denk & Nida zijn daar migrantenpartijen die samen zes zetels hebben, als ze zouden fuseren vormden ze de tweede partij in Rotterdam. Een tweedeling in de samenleving, mede ingezet vanuit migranten. De multiculturele samenleving wordt actief ontmanteld.

Den Haag heeft minimaal vier partijen nodig om een coalitie te vormen. De grootste partij is een afsplitsing van de PVV, en werd daarmee weggezet als (extreem-)rechts. Terwijl de ideologie van de PVV deels nogal links is én Richard de Mos zich niet in die partij kon vinden. Het is jammer dat het debat meer ging over onhandige details, dan de hoofdlijnen van partijen.

Wat bedoelen partijen precies als de ene partij de ander partij uitsluit? Is dat geen ondemocratische gedachtepolitie richting kiezers? Moet die andere partij maar in rook opgaan? Willen ze niet meer samenwonen met het electoraat van hun tegenstander? Moeten die kiezers met "foute" ideeën maar in rook opgaan? Een partij uitsluiten is hun kiezers uitsluiten, maar die blijven hier.

Zoals Kuzu het zo mooi zei, zijn kiezers voelden zich in het verleden onvoldoende gehoord. Net zoals de kiezers van de PVV zich niet gehoord voelden. Dit zijn geen protestpartijen, geen populisten, maar politici die leven van vergeten en achtergelaten kiezers. Deze heren hebben geen verkiezingen gewonnen, anderen hebben verzaakt en verloren.

Hoe laag was de opkomst zonder deze partijen?