Geenstijl

Weet je wie je niet wil zijn? Kees Verhoeven. We zochten beelden van zijn draai over de Sleepwet, van felste opponent in 2017 naar meest enthousiaste voorstander in 2018. Terwijl de wet niet is gewijzigd, alleen zijn positie: van oppositie naar de macht.

Hierboven een vanouds knullig knip- en plakwerkje in iMovie, samengesteld uit debatten&dergelijke, waarin Kees zijn lange draai maakt van tegenstander van de Sleepwet naar woedende campaigner voor de Wiv. Hieronder wat strakker gesneden toelichting per tekst.

Toenmalig oppositiekamerlid Kees Verhoeven van toenmalig D66 had 75 minuten spreektijd aangevraagd voor het Wiv-debat van 8 februari 2017, waarin hij keer op keer sprak over het 'sleepnet' dat de overheid over de data van alle burgers werpt met de nieuwe Wiv. Hij maakte zich zó veel zorgen over de Sleepwet, dat hij een twintigtal amendementen indiende om de privacy van burgers te waarborgen, bulkdata-verzameling tegen te gaan en andere aanpassingen aan de wet te doen. Bijna al die moties werden verworpen, evenals moties van andere kritische partijen. D66 stemde vervolgens tegen de Sleepwet, want ze voelden zich niet serieus genomen.

**KeesVee is 180 graden gedraaid
**Een jaar later is Kees Verhoeven coalitiekamerlid namens '66, en is zijn mening over de Sleepwet 180 graden gedraaid: "Ik ga campagne voeren voor de Inlichtingenwet", zegt hij in januari 2018.  Als toegewijd criticus van de Sleepwet in 2017, wordt hij anno 2018 boos op iedereen die 'Sleepwet' zegt in plaats van 'Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten' of 'inlichtingenwet'. Volgens de man van de vele verworpen moties is één zinnetje in het regeerakkoord van Rutte III namelijk voldoende om de gehele Sleepwet, pardon, inlichtingenwet te repareren en privacy-proof te maken - en om er dus campagne vóór te gaan voeren. 

Dat zinnetje luidt: "Van het willekeurig en massaal verzamelen van gegevens van burgers in Nederland of het buitenland (‘sleepnet’) kan, mag en zal geen sprake zijn." Daar zijn twee dingen mis mee. Ten eerste: een zin in een regeerakkoord wijzigt in geen enkel opzicht iets aan een aangenomen wet, het zegt alleen iets over onderlinge afspraken tussen de vier regeringspartijen. Als dit kabinet ophoudt te bestaan, houdt het zinnetje ook op te bestaan. In juridische zin beschermt het geen enkele burger tegen een Sleepnet.

'Willekeurig' staat er niet willekeurig
Ten tweede en nog erger: het woordje 'willekeurig' in het zinnetje van het regeerakkoord maakt de hele zin betekenisloos. Zodra de diensten een argument bedenken om niet-willekeurig, dus met een reden, te gaan slepen, dan houdt een zin in het regeerakkoord hen niet tegen - en de letter van de Wiv-wet ook niet. Kees weet dat heel goed, want in een betoog op Facebook op 1 november 2017 (kort na het sluiten van het regeerakkoord) laat Kees dat cruciale deel van het zinnetje weg, maar liegt hij zijn lezers wel voor dat hij letterlijk citeert uit het regeerakkoord.

Dat zinnetje in het regeerakkoord is bovendien totaal niet anders dan wat sleepwetvoorstanders Plasterk en Hennis jarenlang al zeiden (en waar D66, terecht, niet mee akkoord ging). D66, dat zichzelf niet serieus genomen voelde in hun kritiek op de Sleepwet, neemt nu de kiezer en de burger niet serieus, en hun recht op privacy al helemaal niet.

Een ander zinnetje in het regeerakkoord, dat er na twee jaar een evaluatie van de Wiv moet komen, claimt Verhoeven ook als formatie-overwinning, maar dat is een eis die niet D66, maar de Eerste Kamer stelde om in juli 2017 in te kunnen stemmen met de Wiv. Een evaluatietermijn van niet vijf, maar twee jaar was de enige verandering die de Senaat bedong, en die dankbaar door Rutte III (en dus met name door D66) als hun eigen bedenksel in het regeerakkoord is opgenomen. Fake news.

#WeesgeenKees
Kees Vee draait dus nogal, snauwt collega's die hem daarmee confronteren van zich af en noemt zijn eigen wispelturigheid liever 'voortschrijdend inzicht'. Ja, dank je de koekoek, Kees. Niet je ideologie maar je positie bepaalt wie je bent en wat je vindt. Oppositie? Toen had je vrij spel om de sleepwet aan te vallen op wat het is: een sleepwet met kwestieuze gevolgen voor de privacy, die ongeacht de tekst van het regeerakkoord per 1 mei van kracht wordt. Coalitie? Zwijgen, bukken en meestemmen met de baas (en dus met last), ongeacht wat ooit de standpunten en overtuigingen van jou of je partij aan de overzijde van de Kamer waren.

Kees Verhoeven van '66 is dit kabinetsseizoen het meest sprekende voorbeeld van deze machtsgeile fractiediscipline, waarin '66 het eigen partijbelang boven het algemeen belang van (de privacy van) de burger plaatst. Dat hij ook nog durft te zeggen dat hij enorm uit ziet naar het referendum van 21 maart over de Sleepwet, terwijl zijn eigen partij het referendum net de nek heeft omgedraaid en terwijl we weten dat de uitslag in het geval van een 'nee' bij het grofvuil gaat, en bij een 'ja' (waar Kees op hoopt) als een 'zie je wel' onthaald zal worden, dat maakt Kees helemáál tot een doorzichtige opportunist. Echt. Als we één advies hebben voor iedereen die dit leest: Wat je ook doet. Wees geen Kees.

Bronnen:
Wiv-debat 8 februari 2017, video
'College van B&W', 15 oktober 2017, YouTube
Begrotingsdebat 15 november 2017, video

P.S. op GeenPeil.nl staan de voors van de Wiv & tegens van de Sleepwet keurig tegenover elkaar, voor wie zich eerlijk wil informeren voor een democratische keuze op 21 maart.