Geenstijl

Postdoc in de postbus. Reaguurder Wetenschopper las scienceblaadje Nature en volgde hun oproep op om de waarden van de wetenschap te helpen bewaken. En dat leidde tot onderstaande mail:

Beste redactie,

Even in mijn lunchpauze een (niet zo gepolijst) berichtje voor jullie. Als wetenschapper grasduin ik met enige regelmaat in het toonaangevend wetenschappelijk tijdschrift Nature, en zojuist heeft Nature (weer eens) een tendentieus artikeltje geplaatst over de boze slechte enge Donald Trump, die de wetenschap de nek om zou draaien. Dit is niet de eerste keer, en als wetenschapper walg ik van de subjectiviteit die op een respectabel wetenschappelijk platform als Nature weer uitgebraakt wordt. De aangedragen argumenten zijn niet alleen hopeloos subjectief, ze hebben vaak geen klap met wetenschapsbeleid te maken. Een korte analyse van de "argumentatie":

- Trump trekt de VS terug uit het klimaatakkoord van Parijs. Dit is een beleidsmatige beslissing, niets meer, niets minder, en geen directe aanval op wetenschapsbudgetten of de onafhankelijkheid van wetenschappelijke instituten.

- In lijn met het loslaten van de verplichtingen van het klimaatakkoord van Parijs, worden ook de politieke lijnen uitgezet door Obama herzien. Ook hier gaat het om (het ongedaan maken van) beleid om CO2-emissies terug te dringen, geen beleid om wetenschap te censureren of financiëel uit te kleden.

- Trump heeft er langer over gedaan dan welke president ook om een scientific advisor aan te stellen. Traag, jazeker. Laks? Misschien. Of gewoon voorzichtig zorgvuldig? Misschien. En  misschien is het door de breedgedragen antipathie in de wetenschappelijke commune tegen Trump ook wel moeilijk om een scientific advisor te strikken? Wie zal het zeggen. Maar deze vertraagde aanstelling van een scientific advisor zorgt er echt niet voor dat Amerikaanse professoren en universiteiten nu vleugellam zijn en het wetenschappelijk werk stil ligt.

- Trump loopt nogal te snijden in funding van diverse (inter)nationale clubs die zich bezig houden met gezondheidsproblematiek, o.m. HIV/AIDS. En het snijden in dit soort budgetten zal ongetwijfeld indirect ook de funding van medisch onderzoek aantasten. Maar hoe, in welke mate, dat wordt in de editorial in Nature niet uitgespeld (de voorgaande speculatieve zin is mijn eigen redenering, niet wat de editorial ons vertelt, of beter nog bewijst of onderbouwt; het blijft bij een zinnetje of twee suggestief roeptoeteren).

- De travel ban onder Trump weert wetenschappelijk talent en bemoeilijkt het functioneren van wetenschappers. Ongetwijfeld, maar om hoeveel getroffen wetenschappers (in spe) het gaat in vergelijking met het totale leger van wetenschappers in de VS wordt niet duidelijk, en dus is ook de werkelijke wetenschappelijk impact van de travel ban op de scientific output van de VS niet te meten (en meten is weten).

- Ook al zouden sommige van de bovenstaande punten (indirect) een negatieve impact (kunnen) hebben op de wetenschap, of zijn ze misschien verwerpelijk vanwege hun geanticipeerde negatieve effecten op bijvoorbeeld volksgezondheidsproblemen, dan nog is er onder Trump wel één vreselijk belangrijke wetenschappelijke overwinning geboekt: klimaatwetenschappers die uit de ruif van de overheid eten, mogen niet meer in commissies deelnemen die over de ruif gaan. Uitermate logisch en transparant toch? Maar hier zet Nature zich totaal voor schut: zij zien deze beslissing als een aanval op de kwaliteit van het onderzoek. Onpartijdigheid en objectiviteit zijn het fundament van goede wetenschap: hoe is het mogelijk dat de scheiding van het verstrekken en het ontvangen van subsidies niet toegejuichd wordt door Nature? Ironisch genoeg sluit de editorial of met de oproep: "Those who cherish the values of science should keep fighting". Ik neem die oproep ter harte, en voelde me dus genoodzaakt jullie op de hoogte te stellen van de onwetenschappelijke subjectiviteit van deze Nature editorial.

Groeten van reaguurder Wetenschopper