Onze Man in Canarischeilandstan!

Nadat Bertje Brussen meer publieke vijanden in de pers heeft gemaakt dan wie dan ook met zijn innemende en hartelijk medemenselijke karakter, nam hij enkele jaren geleden onberispelijk gekleed (pochetje!) de wijk naar een Spaans eiland ver uit de kust van Marokko. Aldaar hervond hij zijn rust als teler van tomatenplantjes en koffieboontjes en sindsdien kanaliseert hij zijn kalme commentaren via de fijne radiostem van Roderick Veelo in de TPO Podcast. Maar soms, heel soms, komt de ongefilterde Bertje nog wel eens boven en dan denken wij: met deze goede oude makker zouden we graag weer eens een keer een vrijmibo doen. Want zijn vlammende onderbuik is onze meest favoriete licht ontvlambare brandstof en op de eerste twintig minuten van TPO Podcast 238 kunnen we weer een hele silent mile vooruit. Bedankt, Bertje!

Beterschap, Wopke Hoekstra

Hij bestaat niet. Maar hij bestaat ook een beetje wel. Een lijst voor een overheid die er is voor haar burgers, in plaats van andersom. Een lijst tegen ongekend onrecht. Een lijst tegen een bestel waarin het normaal is dat iemand na een inventarisatie vanuit meerdere invalshoeken, waaronder berichten in de media "positie Omtzigt, functie elders" in een document schrijft. Een lijst tegen een bestel waarin Mark Rutte durft te bluffen dat niemand daar uitleg over zal geven. Een lijst tegen een kartel dat niet in zijn eerste leugentje is gestikt, maar door zijn zoveelste leugentje nu harder in zijn voegen kraakt dan een zak borrelnootjes provencale op een feestje van mensen die pas echt weten wat genieten is. Een lijst voor Nieuw Leiderschap. Hij bestaat niet, de Lijst Omtzigt. Maar hij bestaat ook een beetje wel. En hij peilt 23 zetels bij De Hond.

Er is voorshands alle reden om ernstig bezorgd te zijn

D66 heeft met een flinke winst op 17 maart het initiatief verworven in de verkenningen voor een nieuwe regering onder premier Rutte, wiens vvd zowaar nog groter werd dan in 2017. De kiezers van beide partijen hebben hun goedkeuring gegeven aan nog vier jaar verdere globalisering met het klimaat als speerpunt, bestuurlijke schaalvergroting in Brussel ten koste van soevereiniteit en klein-communale inspraak, en een zorgwekkend diep gecultiveerde desinteresse in het zorgvuldig bewaken en onderhouden van onze democratie en rechtsstaat.

Dat komt - deels - omdat de achterban van D66 en vvd geen individuele hinder ondervindt van deze bewegingen (of er goed van kunnen leven). Dat is niet per definitie laakbaar - we zouden het allemaal zo goed willen hebben als deze burgers. D66 is namelijk een partij voor mensen die ontiegelijk tevreden zijn met zichzelf. Hun kiezers zijn Citroën-rijdende NRC-lezers die de goedkoopste belbundeltjes bedingen. Boomers, dus, die bulken van het geld, op de bank en in afbetaalde koophuizen. En de vvd is ook zo’n partij geworden. Niet zo oud maar niet minder welvarend, iets minder consultancy en iets meer grootbedrijf, meer BMW en Audi dan Citroën en Tesla en liever gewoon KPN dan beknibbelen met Tele2, maar de gemene deler is dat het mensen zijn waar het goed mee gaat. Die geen recht hebben op toeslagen en dus ook het onrecht in die systemen niet meemaken. 

Het zijn mensen die toeslagontvangers sneller zullen minachten als pauperige ruifgraaiers, dan deze Belastingdienst-gedupeerden zien als burgers met gelijke rechten die door hun eigen overheid gekneveld en geruïneerd werden en worden. Het toeslagenschandaal leek in ieder geval op geen enkele manier van invloed op de verkiezingsuitslag: niemand houdt van het invullen van belastingpapieren of de vergunningen-bureaucratie voor een verbouwing, maar er hebben simpelweg te weinig mensen écht last van disfunctionerende overheidsonderdelen om voor een nieuw sociaal contract te stemmen. Eentje waar de naam van Rutte niet meer naast de voordeurbel van het Torentje prijkt.

Toch is die dankzij de vvd voort gloeiende veenbrand van bestuurlijke onverschilligheid een gevaar voor de sociale cohesie van dit hele land. Helaas hielden we onze laatste verkiezingen middenin een pandemie en daardoor behaalde Rutte - met zijn uiterlijke uitstraling als ervaren, stabiele leider - een geflatteerde zege omdat veel Nederlandse kiezers nou eenmaal graag hun eigen verantwoordelijkheid uitbesteden. Maar amper een week sinds die verkiezingen zijn de haarscheuren (of regelrechte breuklijnen) in ons bestuurlijke bassin alweer onmiddellijk zichtbaar. In anekdotes en incidenten die oppervlakkig lijken, maar tot diep in de bestuurslagen zijn doorgesijpeld en daar ongekende erosie aan de fundamenten van ons bestuurlijk en rechtsstatelijke systeem toebrengen. Erosie die niet zal worden afgestopt door nog vier jaar leiderschap van een partij die een maatschappelijke visie heeft afgezworen ten faveure van eigen lijfsbehoud.

Deze Alonso is bepaald niet het snelste renpaard op de baan

Jarenlang zie je Pieter Omtzigt trekken en sleuren aan dossiers die zonder het doortastende en onvermoeibare werk van hem en een klein handje anderen nooit het daglicht hadden gezien. Dossiers waarbij tienduizenden burgers financieel en persoonlijk kapot gemaakt zijn door de overheid. Omtzigt et al hebben zich vóór die mensen ingespannen, hebben er vóór gezorgd dat het opgelost is, hebben vóór beter bestuur en beleid gevochten. Zit er alsnog zo'n in de macht ingelikte inktkoelie van NRC Karaktermoordblad bij GrindpadFM te vragen "wanneer hij ergens vóór gaat zijn, in plaats van altijd maar tegen." Die heeft kennelijk tussen alle fietsfoto's van Mark Rutte, de oestrogene oneliners van Kaag en de stotterslogans van Klaver even gemist dat Omtzigt een boek vol oplossingen heeft geschreven. Vóór een betere controle van de macht, vóór een betere wetshandhaving, vóór een politiek die voor de burger werkt, vóór een nieuw sociaal contract. Hallo? Het staat zelfs in de NRC Boeken Top 10. Op nummer 5.

Ook wil pijproker Alonso dat Omtzigt "eindelijk een keer gaat landen, bij voorkeur in zijn eigen partij" en dat hij dus gewoon zijn eigenzinnige muil houdt. Terwijl Omtzigt al vele malen verklaard heeft dat zijn mandaat bij de kiezer ligt en dat Wopke Hoekstra wel zijn partijleider is maar niet zijn baas - want fractiediscipline is waar tegenmacht en de controlerende taak van de Tweede Kamer op kapot geknepen zijn. Dat vinden ze bij NRC wel fijn. Want NRC'ers gedragen zich graag alsof ze zelf ook in Vak K zitten. De zittende macht past NRC als een prijzige pandjesjas. Maar zodra die jas ook maar een beetje open waait, zie je daaronder hun slappe potloodje zachtjes met de heersende wind meewaaien. Wat een ingewikkelde manier is om Stéphane Alonse EEN SLAPPE LUL te noemen.

Omtzigt, met de O van Oprecht

Pieter Omtzigt verbaasde vandaag vriend en vijand, heet zoiets netjes, met een vlammend betoog voor een beter functionerend bestuur en rechtsstaat. Nou laat dat 'netjes' maar weg, dit was voor de vastgelopen politieke begrippen van dit lamlendige laatmaarwaaienlandje een vuige riedel zweterige rockmuziek van een artiest die de Weltschmerz (ander café - red.) uit zijn tenen trok en zonder enige terughoudendheid bij de gevallen premier van zijn eigen coalitie in de bek smeet. We wisten amper dat we hier zó aan toe waren, een politicus die gewoon een keer vertelt wat ie vindt - en het ook nog echt meent. De eerste 12 minuten stonden al in dit topic, maar de hele rockshow duurde bijna drie kwartier - en eindigde in een enorme behoefte aan een schorsing want iedereen was leeggespeeld. Pieter, take it away, toegift, encore, bis!
MEER? Livestream na de breek!

En Martin Bosma is een trouwe lezer van GeenStijl

We wezen u al op de hoorzitting van de parlementaire fopcommissie uitvoeringdiensten, waar de heer Omtzigt naartoe gesommeerd was om zijn zegje te doen en daarbij niet onder stoelen of banken stak dat je het land niet bestuurt in fopcommissies en dat hij zijn tijd wel beter kan gebruiken om de gebroken machine van de Rijksoverheid te repareren. Een echte politieke must watch. Om ons woord bij aansluitende daad te voegen: de heer Omtzigt verscheen dinsdag ten plenaire tonele om zijn eigen betoog in de praktijk te brengen. In het debat Pakket Belastingplan 2021, voorgezeten door de immer eloquente heer Martin Bosma (Wanneer kom je in CNB, Martin? Groetjes! - Red.), werd op luchtige wijze een wederom slopend betoog van de heer Omtzigt ingeleid: "Nu lacht iedereen, maar ik heb zelden een Belastingplan gehad dat ik zo moeilijk vond om te doorgronden. Ik zeg dat maar even omdat een van onze belangrijkste taken is om te zorgen voor de uitvoerbaarheid van wetten." En dat die uitvoerbaarheid, zeker bij de Belastingdienst, er uit ziet als een woonwijk in Hawija na een bezoekje van de vvd, dat wordt even haarfijn geduid...
(Geen tijd om te kijken? Hier het plenaire verslag, Ctrl+F op 'Hongerklop')

En dan nu 11 pagina's plus 1 uur de tijd voor wat écht telt

Wanneer las je voor het laatst een document van de Rijksoverheid, van een ambtenaar of een politicus, dat zowel volstrekt begrijpelijk als oprecht boeiend bleek? Misschien wel nooit. Nou wij hebben er eentje voor je: het position paper van Pieter Omtzigt, dat hij inleverde "ten behoeve van de parlementaire onderzoekscommissie uitvoeringdiensten", voor wie hij maandag verscheen in een hoorzitting. En dat leverde (binnen de kaders van maatpakken, steriele zaaltjes en immer licht onuitstaanbare politieke hoffelijkheid) luid knetterend vuurwerk op. 

Want onze overheidsmachine is vastgelopen. Compleet op slot. Niks werkt zoals het hoort, niemand neemt verantwoordelijkheid of krijgt de juiste verantwoordelijkheid toegewezen en het toeslagendrama bewijst dat burgers beginnen te bezwijken onder (wan)bestuur en (wan)beleid. Om van de groteske verspillingen van belastinggeld nog maar te zwijgen. Pieter Omtzigt zelf erkent in zijn paper: "Het duurt gewoon een paar jaar om de regering goed te kunnen controleren. Of misschien moet ik gewoon zeggen: het heeft mij een aantal jaren gekost om te begrijpen hoe ik dat een beetje effectiever kon doen." Inmiddels heeft hij de ogen open, de rug gerecht en het hart op de tong en dat levert voornoemd vuurwerk op. He does not hold back en dat is waarom de vvd (al een decennium lang de grootste emmer zand in de machine) hem zo vreest.

Wij zagen onszelf een spiegeltje voorgehouden bij het tussenkopje 'Veel media zijn in Nederland weinig geïnteresseerd in wetgeving maar wel zeer geïnteresseerd in een leuke podcast of een sappige rel' en ondanks dat Omtzigt daarbij niet zozeer doelt op faux-serieuze satireblogs maar "alle media, ook de media die zichzelf betitelen als kwaliteitsmedia", voelen we ons toch een beetje aangesproken, en daarmee licht verplicht om u dit belangrijke onderwerp voor te leggen. Echt waar, dat position paper (pdf) is zeer lezenswaardig, het uur hierboven beter (en sowieso belangrijker) dan S02 van The Mandalorian. In bredere zin vertellen we u: hou die Omtzigt in de gaten. Want de running mate van Hugo de Jonge is aan zijn eigen revolutionaire run bezig. Niet om meer macht te verwerven, maar om als hoofdmonteur de raar ratelende Rijksoverheidmachine weer aan het rollen te krijgen. In dienst van de échte bestuurder: u, de kiezer.

Vergeet 'Geloof, hoop en liefde'

Al het slechte komt in drieën. Zo was er afgelopen week eerst een relletje in het CDA over buitenlandse beïnvloeding (WAAR JE KAJSA OLLONGREN NIET OVER HOORT, RED.) diplomaten die wat EU-kritiek uit het verkiezingsprogramma gumden, daarna dook er bij RTL Nieuws een oude brief van twee registeraccountants over de """eerlijke""" en """transparante""" lijsttrekkersverkiezing op, en nu toept de T. over met een smiespelstuk uit de onderbuik van de in verval geraakte christen-democratie. Het blijkt namelijk dat Hugoshenko zich als een echte Hugosheko gedraagt: terwijl zijn gezag door al het gedoe afbrokkelt, probeert hij vast te houden door de kieslijst te vullen met ja-knikkende schoenenpoetsers: "Volgens de bronnen vinden veel zittende Kamerleden dat ze hoger hadden gemoeten op de CDA-lijst. „Wie is er loyaal aan Hugo geweest, is het criterium”, duidt een betrokkene de situatie." En dan is er ook nog kritiek op de inhoud het uiterlijk van De Jonge: "Een CDA-Kamerlid herkent dat. „Er is twijfel of Hugo het partijleiderschap wel aankan. Hij ziet er slecht uit. Bij Asscher vraag je je nooit af of hij het wel aankan, of bij Rutte. Bij Hugo wel.”" Kortom: gezeik, venijn en deining. Heerlijk.

Katholiek Kamerlid houdt liberaal pleidooi bij sociaaldemocratische christenclub, wat leidt tot een heel vroom artikel op het weblog GeenStijl.nl

We zouden hier een RONKENDE TEKST kunnen plaatsen over hoe Pieter Omtzigt het zwaard trekt tegen zijn eigen kolonels van de kabinetscoalitie, tegen de voorlichtingsdivisies van "gewetenloze spindokters" en tegen de parlementaire pers die "haar maatschappelijke rol verwaarloost." Dat hij zonder genade inhakt op het meerkoppige monster van oncontroleerbare bureaucratie, politieke spin en de Haagse doofpotcultuur, een onheilige drie-eenheid die de onvrede voedt waar revoluties uit geboren worden.

Maar de waarheid is dat de katholieke krijger het keurige christendemocratische Kamerlid Omtzigt in een veertig minuten durend betoog aan de hand van de toeslagenaffaire een diepgravende, onderbouwde politieke analyse geeft van de deplorabele staat van het sociaal contract tussen overheid en burger. Dat contract is zo bevlekt en besmeurd geraakt dat de Belastingdienst ondanks alle checks & balances in onze bestuurlijke structuren jarenlang de grondrechten van burgers kon schenden en zijn misdadige praktijken bovendien met politieke hulp kon verdoezelen.

De waarheid is dat je in losse woorden (Partijkartel. Mainstream media. Gecontroleerde oppositie.) de wijzende schuldvingers wel op zere plekken kunt leggen maar dat het ambacht, betrokkenheid, controle en dossierkennis vergt om de publieke onvrede inhoudelijk uiteen te zetten en oplossingen aan te dragen. Omtzigt haalt stevig uit, met scherpe verwijten in genuanceerde context, om in een liberaal betoog op te roepen tot wellevendheid en verantwoordelijkheid van niet alleen de Rijksoverheid, de regering en haar instituten, maar ook van de controlerende media en het kritische publiek.

De waarheid is ook dat het voorkomen van revoluties begint bij de overheid:

BeDENKelijke actie van Fakenews voor Democratie

We knippen wel eens een stukje Tweede Kamer voor ons YouTube-kanaal. Kwinkslagen, scherpe interrupties, een goede bijdrage of een lekker debatmomentje: vinden we leuk. En u ook: die twee uur Wilders bij de Algemene Beschouwingen gaat richting een half miljoen. Dus toen we gisteren Thierry Baudet bij de interruptie-microfoon aan Pieter Omtzigt hoorden vragen of hij voor of tegen de euro is, en hem na diens antwoord verweet "controlled opposition" te zijn (raar verwijt tegen een coalitiekamerlid die zijn eigen regering controleert, maar OK), vonden we dat leuke video content voor de liefhebbers (maar iets te veel vierkantecentimeter-politiek voor een topic op GS). Op GSTV YouTube is het bijschrijft een keurig enerzijds, anderzijds: "Thierry Baudet valt Pieter Omtzigt aan tijdens een debat over de EU. Maar Omtzigt laat het er niet bij zitten, en voorzitter Arib heeft ook geen zin om Baudet een gratis knipfilmpje cadeau te doen. WIE HEEFT ER GELIJK?" U mag van ons dus lekker zelf kiezen tussen Thierry, Pieter & Khadija. 

Die eigen keuze, daar denkt de video-editor van Forum voor Democratie iets anders over. Hierboven zie je de beelden zoals het zich werkelijk chronologisch afspeelde tijdens het debat over de EU-top (controleer het zelf, vanaf 14u26), en waarin de voorzitter Baudet vanaf 5 minuut 50 afkapt omdat ze bang is dat hij de interruptie zal verknippen tot een persoonlijke aanval in een filmpje. In onderstaande video zie je tot minuut vijf hetzelfde als hierboven, en daarna gebeurt er precies wat Arib al vreesde: het laatste (en tamelijk dodelijke) antwoord van Omtzigt is weggelaten en vervangen door een antwoord van Omtzigt op een ándere vraag, van een ánder Kamerlid. Zouden Forumleden- en kiezers het leuk vinden om zo misleid te worden door hun eigen leider?

De door FvD weggelaten laatste woorden van Omtzigt tegen de luie zelfvoldaanheid waarmee Baudet retorische speldenprikken verwart met democratisch ambachtelijk handwerk, waren dan ook heel pijnlijk vol op de Forumneus: "Toen u niet in de Kamer zat, heeft u meer initiatiefnota's op de agenda weten te zetten, dan toen u wél in de Kamer zat", waarmee Omtzigt verwijst naar het burgerinitiatief waarmee Baudet vóórdat hij Kamerlid werd aan zijn toekomstige collega's vroeg om een parlementaire enquête naar de invoering van de euro. Die kwam er toen niet. Jammer, want een onderzoek naar die Europese Ponzipoen waar we zijn ingerommeld door Gerrit Zalm & kartelkornuiten, zouden we nog steeds héél graag meemaken. Was er maar een partij in de Kamer die daar politiek voor ijverde.

Maar helaas. Bij Forum zijn ze veel te druk met zichzelf met het vingerwijzen naar anderen met het eren van de grote leider met wachten op het magische moment dat Baudet ineens de alleenheersende baas van alles wordt met het monteren van fake news video's over collega-Kamerleden. Daar win je misschien een heleboel zwevende zieltjes mee in maart, maar het leidt politiek tot helemaal niets en dan kan Baudet wel roepen dat coalitiekamerlid Omtzigt "controlled opposition" is, hij is zelf degene die als populistische bliksemafleider alle door het partijkartel ommuurde onderwerpen op tafel probeert te gooien (de corrupte EU, de falende euro, de kansloze migratie, de absurdistische klimaatpaniek), maar geen enkel onderwerp krijgt politiek handen en voeten. Alleen retorisch tromgeroffel, Baudets eigen borstklopperij en verknipte video's van debatmomenten die niet echt gebeurd zijn. Mogen de Forumfanboys nu weer boos worden op de boodschapper, maar we zeggen het simpelweg zoals het is: De enige die wint met deze strategie, is Thierry Baudet. En Thierry Baudet is alles waar het Thierry Baudet om te doen lijkt.