Geenstijl

Heeft net zo weinig zin maar misschien pakken we dan over vijf jaar ook 10 miljoen

Ja toch even drie dingen over die uitspraak van vanochtend, en daarna een plan waar we eigenlijk helemaal geen zin in hebben maar wie weet.

Wat natuurlijk volkomen terecht is, is dat de rechter de Staat op zijn flikker geeft voor het labbekakkerige stikstofbeleid van de afgelopen tien jaar. Politiek is keuzes maken en de kabinetten-Rutte en -Schoof hebben gekozen voor pappen, nathouden, wegwuiven, en wegkijken waardoor de overheid zelf al jarenlang de wet overtreedt. Dat is in een rechtsstaat problematisch en daar moet de politiek iets aan doen. Of door de wet aan te passen, of door de wet te gehoorzamen.

Dit is (bepaald) niet het enige terrein waar de Staat faalt. En zal blijven falen. Zie ook: ons plan hierna. Maar de Staat faalt ook bij het herstellen van de toeslagenaffaire, bij het tegengaan van de explosieve stijging van het aantal explosies, bij het fatsoenlijk uitrusten van onze krijgsmacht en keer op keer bij het weren van Sanne Wallis de Vries van de nationale televisie. Dat we nu in Natura 2000 gebieden te veel stikstof deponeren lijkt ons nou niet het meest prangende probleem waar Nederland mee worstelt maar wij zijn dan ook geen Greenpeace.

De volledige uitspraak van de rechtbank is best genuanceerd over wat de Staat nu wel of niet moet doen. Zie ook het kopje 'De taakverdeling tussen rechter en wetgever' waarin de rechter heel duidelijk stelt dat het niet aan de rechter is om te bepalen welke maatregelen de Staat nu moet nemen. Dat is aan de politiek.

Omdat er allemaal rechtsstatelijke partijen in onze volksvertegenwoordiging zitten (sterker nog, daar is een verklaring over), zullen Kamer en kabinet echt wel iets gaan proberen om die stikstof omlaag te krijgen. Maar: die andere problemen die we noemden, die zijn niet opeens opgelost natuurlijk. Het zou gek (en gevaarlijk) zijn als de overheid nu opeens alleen nog maar beleid gaat voeren om de stikstof te reduceren en alle andere beleidsdoelen opgeeft. En het afwegen van welke doelen belangrijk zijn is nou juist aan de politiek. Bovendien: die stok achter de deur van 10 miljoen euro is natuurlijk een wassen neus. Als het de Staat niet lukt om de stikstofreductie in 2030 te behalen, dan betaalt de overheid gewoon 10 miljoen euro van uw geld aan Greenpeace zonder een centje (we gaan al) pijn.

Maar hee. Als Greenpeace zo 10 miljoen kan vangen. Dan kunnen wij dat ook toch?

In Nederland is een enorm woningtekort. Iedereen kent verhalen van jongeren die veel te lang bij hun ouders wonen, op straat belanden of anderszins geen dak boven hun hoofd hebben, wat gewoon een grondrecht is en waar de Staat een grondwettelijke zorgplicht heeft. Jaar na jaar na jaar slaagt de Staat er niet in aan die plicht te voldoen. Als Greenpeace de overheid aan kan klagen, dan kunnen wij dat ook toch?

Laat Henk Krol of Pieter Lakeman of een andere joker lekker een of andere club oprichten, het liefst met steun van de Postcode Loterij, doen wij ook mee, gaan we lekker de Staat aanklagen dat er al jaren geen huis meer gebouwd wordt omdat er al jaren onnavolgbaar kutbeleid op dit dossier wordt gevoerd. Dan kan de rechter ook zeggen: doe dit beter, schiet een beetje op. Met een beetje mazzel hebben we de komende tijd net zulke kutkabinetten als nu en strijken we die 10 miljoen op, kunnen we daar een keertje lekker van uit eten. Wie doet er mee?