Geenstijl

Zo veel festivalervaring, zo'n dom stuk

Ja tóch nog even over Peter van der Ploegs (NRC) essay over Pinkpop, want dat meneer al een jaar of 25 naar festivals gaat en er zelfs professioneel over schrijft, maar er blijk van geeft er zó weinig kaas van te hebben gegeten, is wel schrijnend. In zijn essay sabelt hij Pinkpop neer dat het 'vroeger' magisch was, tegenwoordig niet meer en dat het 'de vinex-wijk onder de festivals' is. Nu was Pinkpop in de jaren 90 heus wel magisch (met Pearl Jam, Soundgarden, enz., allemaal dingen die Peter van der Ploeg toen leuk vond) maar de 'vinex-wijk onder de festivals' is Pinkpop echt al járen. Al járen lopen er op Lowlands mensen rond in shirtjes 'slapen doe je maar op Pinkpop'. De rockacts die Peter van der Ploeg noemt (ook Sepultura, Fear Factory, Smashing Pumpkins) zijn de acts die TOEN populair waren, plus wat zijn SMAAK is. Tevens onze smaak trouwens, maar in de categorie 'jeugd' (of: 'massa', of: 'toekomst') luistert echt helemaal niemand naar die muffe gitaarrock. 

Om te beginnen: de magere headliners. Ja, de headliners zijn ruk. Het grote probleem schrijft Peter van der Ploeg weg in één zinnetje: "De vraag is dus of dat soort artiesten überhaupt nog haalbaar zijn." Nou nee, dat zijn ze dus niet. De markt van de grote internationale artiesten is geëxplodeerd in de laatste tien jaar. Zo'n Taylor Swift kan op elk moment ter wereld op elke plek spelen voor welk bedrag dan ook: omdat ze zich in Saudi-Arabië en Azië helemaal scheel kunnen betalen en Taylor anders wel lekker wekenlang voor 80.000 man in een of andere Mercedes-Benz Arena in Atlanta gaat staan. De headliners die wel komen (of mogelijk komen) bevinden zich in de luxepositie door én een prominente plek op de posters op te eisen én een belangrijk tijdslot op de zaterdagavond op te eisen. Case in point Lowlands 2023, waar technogodin Charlotte De Witte niet in de Bravo, maar plots als afsluiter in de Alpha stond te draaien. Afsluiten in de Alpha, anders komen we niet. Tsja: door die onderhandelingspositie van de grote acts zakken (goede) thuisacts als Acda en de Munnik en Joost Klein een paar plekjes in het schema. Dat is geen gebrek aan DURF of LEF, dan zit je gevangen in het systeem.

Pinkpop is altijd een festival geweest met een paar headliners en een heleboel veldvulling. Als die headliners niet (kunnen) komen en het festival verkoopt niet uit kan Peter van der Ploeg vast wel raden waar het heen gaat: Pinkpop gaat kapot. Dan heb je twee opties. Optie één: je knikkert een paar miljoen op tafel voor Taylor Swift, je verkoopt het festival uit en Peter van der Ploeg is blij, maar je duikt diep in het rood en je gaat kapot. Optie twee: je knikkert NIET die paar miljoen op tafel voor Taylor Swift, je verkoopt niet uit en je probeert op andere manieren te voorkomen dat je niet kapot gaat. Hoe? Nou, bijvoorbeeld door McDonalds voor veel geld op dat festival te laten staan. Daar maakt Peter van der Ploeg een larmoyant zeververhaal met idiote afslagen van ('MCDONALDS IS HET FAVORIETE DINER VAN DONALD TRUMP!') maar ze kúnnen niet anders. En bovendien, 99% van de Pinkpop-bezoekers (doorsnee Nederland-publiek) gaat écht weleens naar de McDonalds, dus het heeft geen enkele zin om daar heel puriteins over te doen alleen maar omdat je NRC-publiek dat als zoete koek slikt.

Peter van der Ploeg noemt het 'pijnlijk' dat andere 'concurrerende' festivals wél headliners binnenharken. Wat Peter dan weer niet vermeldt is dat je je op veel van die andere festivals in een voetbalstadion waant, met zo teringveel reclame en partnerships van miljardenbedrijven dat je er helemaal knettergek van wordt. 'Partners' van Primavera zijn onder meer Amazon, Adidas, Seat, Ray-Ban, de Santander-bank, Maybelline, Pull&Bear, Kinder Bueno, Firestone-autobanden: je kan het echt zo gek niet bedenken en ze smijten je er helemaal dood mee.

Om dan heel nostalgisch terug te zeilen naar 1994 ('fuck you I won’t do what you tell me') is niet alleen ouderwets, maar vooral nogal flauw. Wat was dat dan, die sfeer van Pinkpop 1994? Modder, troep, overstromende plees, geen papier op je Dixie, geen enkele vorm van comfort, caravans in de fik steken, alle bezoekers lange haren en zwarte shirts, overal afval en kutzooi? Een beetje zoals de Nacht van Assen ook niet meer de Nacht van Assen is? Peter van der Ploeg voert 'watergespoelde toiletten' op als punt voor de achteruitgang van Pinkpop, maar dát is nu eenmaal wat de festivalbezoeker anno 2024 wil; denk ook maar aan de extreme populariteit van (dure) Glamping-opties. De festivalervaring en -beleving verandert en mensen zijn bereid extra te betalen voor een beetje extra comfort. Dat Peter van der Ploeg weemoedig terugverlangt naar de tijd dat iedereen een weggooitentje met lek luchtbed in de modder smeet, zegt meer over de stilstand van Peter van der Ploeg dan over de 'achteruitgang' van Pinkpop. Nog een voorbeeld: Peter van der Ploeg kocht vroeger cd's en lp's en nu moet hij 'zoeken naar een standje'. Waarom kan ik geen cd's meer kopen op een festival voor populaire muziek voor jongeren? OMDAT NIEMAND MEER CD'S KOOPT, UI. Het is echt zo simpel: in 1994 kocht IEDEREEN cd's en lp's want Spotify en Deezer bestonden nog niet, en wie nu tóch die fysieke albums wil hebben doet dat met één druk op de knop via Bol of Amazon.

Tot slot, het zinnetje 'Maar what’s next? Een groentebar van Monsanto? EHBO-tentje van Philip Morris? Blackwater bellen voor de beveiliging?' is nogal flauw, suggestief en haast kwaadaardig. ENFIN. Vorig jaar had Pinkpop nog Red Hot Chili Peppers, The War on Drugs, Editors, The Black Keys, Electric Callboy, Queens of the Stone Age. Stuk voor stuk headliners of potentiële headliners, hoewel je in een aantal gevallen kunt beargumenteren dat het alweer vergane glorie is, maar het past vast in het straatje van Peter van der Ploeg. Volgend jaar staan ze er misschien wel weer - mits Pinkpop dan nog bestaat.