Geenstijl

GeldBlog

In een speech voor de Bank of International Settlements (BIS), licht Knot een tipje van de sluier op wat de FSB (Financial Stability Board) doet en zal gaan doen om de financiële stabiliteit te waarborgen. Niet zo vreemd dat hij dit doet, want Klaas is naast centrale bank president ook de voorzitter van de FSB. Het mooie van deze speeches is dat ze gemaakt zijn voor de intimi en experts en dus niet zozeer voor de massa. Hierdoor kan de toehoorder een kijkje in de keuken krijgen en zodoende een idee vormen van wat er in 2023 allemaal op stapel staat.

Terecht begint Knot met de vaststelling dat het voorspellen van een crisis nagenoeg onmogelijk is en dat dit dan ook niet het doel van de FSB is; in plaats daarvan richt de FSB zich op het analyseren van zwakheden in het financiële systeem en hoe deze te fiksen dan wel te voorkomen. Ze doen dit gezamenlijk met centrale bankiers, beleidsmakers, en nationale en internationale regelgevers (SEC, AFM, BaFin, etc.).

Het is overigens wel interessant dat hij zijn verhaal begint met een scene met Johann Wolfgang von Goethe, de gebroeders von Humboldt, en Friedrich von Schiller. Dit Duitse viertal was overtuigd dat het gebruik van ratio de juiste was: “The four of them were the intellectual fab four of late 18th century Germany. They strongly believed in the powers of reason – as opposed to royal decrees or religious dogmas. They strongly believed that individuals were to be enlightened – through science, art, and literature. They strongly believed in "sapere aude" – in daring to know”. Het interessante is dus dat hij beroemde Duitsers aanhaalt en gebruik van ratio onderstreept. Was dit een wake-up call naar de Duitsers om weer terug te gaan naar de Duitse (monetaire & fiscale) leest? Of is het waarschuwing aan de Latijnse landen om zich bezig te houden met gedegen (monetair & fiscaal) beleid? Wie het weet, mag het zeggen.

Knot vervolgt met het schetsen van de huidige context, en die is niet zo fraai. Er zijn erg veel schulden en de inflatie is hoog. Dit betekent dat als er een shock komt, overheden weinig ruimte hebben om de pijn te verzachten (staatsschulden zijn dan al te hoog) en centrale banken kunnen ook weinig doen omdat de centrale bank balans al erg groot is en de hoge inflatie geen ruimte biedt om de rente te verlagen.

Een echte oplossing voor bovenstaande vaststellingen geeft Knot niet expliciet. Knot stelt wel dat veel van deze problemen zijn verbloemd door de corona-hulpprogramma’s van de overheden. Nu deze allemaal worden afgebouwd, is de impliciete verwachting dat het één en ander uit de kast zal gaan rollen..

Daarnaast stipt hij drie onderwerpen aan waar de FSB zich in 2023 extra mee bezig zal houden: 1) het aandeel van niet-banken in het financiële verkeer, 2) digitalisatie in de financiële sector, en 3) klimaatverandering.

Door steeds strengere regulering (oh the irony!), zijn steeds meer financiële activiteiten van banken verplaatst naar de niet-banken (shadow banks). Waar in 2008 nog 42% van alle financiële waardes werd bemiddeld via shadow banking, is dat eind 2021 gegroeid naar 49%, ofwel $239 biljoen. Ofwel, stelt u zich eens voor dat 0,5% voor problemen zal zorgen, dan betreft dat dus een kleine 1200 miljard…  Traditioneel hebben regelgevers minder overzicht en dus grip op dit gedeelte van de financiële sector. Het is daarom niet zo vreemd om te veronderstellen dat als er een shock komt, dat het hoogstwaarschijnlijk uit deze hoek zal komen. Knot pleit dan ook voor meer overzicht en regulering van dit gedeelte van de markt.

Het tweede punt is erg breed, digitalisatie, maar Knot maakte bij dit punt van de gelegenheid gebruik om crypto onder vuur te nemen. Hij stelt vast dat ondanks de geavanceerde technologie, crypto dezelfde gangbare risico’s kent als plain vanilla banking: liquidity mismatches, verborgen schulden, en tegenpartijrisico. Om die reden, pleit Knot voor snelle en strenge invoering van regulering voor crypto. In zijn ogen geldt hier “same activity, same risk, same regulation”. Dus de in oktober gepresenteerde ideeën omtrent cryptoregulering, die u hier kunt vinden, zal in 2023 worden uitgerold.

En dan klimaatverandering. Valt wederom op dat Global Warming nu is ingeruild door Climate Change, wat in ieder geval de lading wat beter dekt (beter nog is verschil te maken tussen wat door mensen wordt veroorzaakt en wat niet). De kwetsbaarheden zoals Knot ze ziet is het effect van het veranderlijke klimaat, van prijsstijgingen van energie en van de transitie naar net-zero op de financiële stabiliteit.

In mijn boekje zijn punt 2 en 3 met elkaar verbonden, want het transitiebeleid zelf, is een grote bron van stijgende energieprijzen; de (te snelle) groene transitie is daarmee zelf een veroorzaker van kwetsbaarheden in de financiële sector (en de algehele economie). Iets waar Knot aan voorbijgaat. Als hij deze kwetsbaarheden dus wil mitigeren, dan zal hij bij beleidsmakers moeten pleiten voor een tragere groene transitie. Ik geloof echter niet dat dit nu als politiek opportuun wordt gezien door Knot en de zijnen…

Knot stelt dat de nadruk nu op data moet liggen, want zonder goede info over klimaatrisico’s kan er geen goed beleid gemaakt worden. Hiermee maakt hij ook impliciet de link met ESG regulering (SFDR, NFRD, CSRD) en EU Taxonomie die voor het einde van 2029, 49.000 bedrijven zullen verplichten dit soort niet-financiële informatie (denk aan Co2-uitstoot, waterverbruik, anticorruptiepraktijken, salarisschalen, diversiteit en zo verder) te rapporteren aan de wereld.

Kortom, crypto en shadow banking krijgen te maken een crack-down. Verder moeten steeds meer bedrijven en financiële instellingen alle klimaatrisico’s in beeld brengen. Deze data zal later regelgevers helpen om voornoemde bedrijven en financiële instellingen te forceren de “juiste” keuzes te maken door middel van het introduceren van vergaande regulering.

Oh ja, en impliciet stelt Knot vast dat de ECB, en veel regeringen impotent zullen zijn om de volgende klap op te vangen, doordat de schuldniveaus te hoog zijn. Dus als die klap komt, dan wordt het een flinke…