Geenstijl

Dankzij een rustige zomer (het oog van de storm) zijn we helaas in slaap gesukkeld en is het kabinet vergeten te schakelen.

419.000 woningen tekort in 2025, ongekend onrecht, vastgelopen hoger onderwijs, Europese capitulatie en falend crisismanagement. Ik snap Mark Rutte wel dat hij alleen naar de toekomst wil kijken, hij draait zijn rug naar zijn eigen oeuvre. Fantaseren over wijken van het gas afhalen, onuitvoerbare en onbetaalbare projecten waarvoor geen technisch personeel is.

Het woningtekort is zo extreem dat het vreemdelingenhaat opwekt. Het rijk hanteert een systeem dat gemeenten op basis van hun huidige aantal inwoners naar rato verplicht zijn statushouders te plaatsen. De meest overbevolkte plekken zijn op die manier het meeste aan de beurt, terwijl krimpgemeenten beleid moeten formuleren voor leegstaande huizen en verpauperde wijken.

Amsterdam heeft dit jaar 1100 statushouders, 1700 dak- & thuislozen en 1000 mensen met een sociale of medische urgentie die gaan reageren op 1800 vrijkomende woningen, dat geeft een jaarlijks tekort van 2000 woningen. De meeste mensen gunnen iedereen een woning, maar als je na een werkdag vanaf de zolder van je ouders woningzoekende blijft, word je een beetje moedeloos.

Zeker als je netjes aan het sparen bent voor een de kosten koper van je hypotheek, en de huizenprijzen sneller ziet stijgen dan je salaris of je spaargeld. Die eerste woning wordt alleen maar minder bereikbaar. De gemiddelde Nederlandse woning kost 365.000 en steeg met 11,6%. Kort samengevat moest er in een jaartje tienduizenden euro's extra op tafel. Bij elkaar 58% in 8 jaar.

Besef even wat er met huizenprijzen gaat gebeuren als de rest van de economie weer wordt opgestart, horeca & winkels opengaan, meer ondernemers en werknemers geld verdienen. Als de vraag nog ietsje groter wordt. Dankzij de stikstofidioterie zijn er nauwelijks vergunningen om voldoende te bouwen, personeel is er niet, de vrije markt kan en mag dit niet oplossen.

De overheid doorbreekt hier met haar scholieren, studenten en arbeiders het sociale contract. Dat als je netjes je best doet, je eindigt met een huis. We betalen veel belasting, zo veel zelfs dat de meeste werkende ouders een toeslag nodig hadden. Daarvan zijn er tienduizenden jarenlang zonder fiscaal, civiel of strafrechtelijk proces gecriminaliseerd en onder de armoedegrens gebracht.

Het is niet de enige vrije markt die dankzij overheidsingrijpen niet functioneert: Waarom hebben we een numerus fixus op artsen? Waarom is er een gebrek aan plekken om stage te lopen (co-schappen)? Waarom is er een gebrek aan plaatsen om door te studeren tot huisarts of specialist? Het huidige tekort aan artsen, veroorzaakt ook verminderde kwaliteit van deze praktijkopleidingen.

Nederland importeert ervaren artsen, doet daarmee al haar ontwikkelingswerk teniet. (Niet dat er iets mis met buitenlandse artsen, behalve het gapende gat dat ze in hun moederland achterlaten.) Het is als rijk land totaal onethisch om aan die braindrain mee te doen. Goed opgeleide artsen en medische zorg hoort een rendabel exportproduct te zijn.

Gezien de kans dat dit coronavirus of een volgende endemisch wordt, lijkt me het handig het aantal IC plekken te verdubbelen. Helaas duurt de opleiding vanaf havo tot gespecialiseerd en ervaren gespecialiseerd IC-verpleegkundige rustig een jaar of acht. Dankzij een rustige zomer (het oog van de storm) zijn we helaas in slaap gesukkeld en is het kabinet vergeten te schakelen.

Dit tekort aan artsen zorgt voor snelle oplossingen. Zoals drie of vier keer terugkomen en wachten, omdat de volle agenda van de arts leidend is. Zoals tunnelvisie op de coronapatiënten in het ziekenhuis. Dat een derde van de buitenpatiënten maanden later nog steeds klachten heeft, komt nu pas naar buiten. Mumbai had 75% antilichamen, hier is groepsimmuniteit nog ver weg.

Een werkweek van ruim zestig uur zorgt voor vermoeidheid en onnodige fouten. Waarom mag een piloot maar 900 uur vliegen per jaar, en werken specialisten in een maatschap het driedubbele? Waarom rijtijdenregels voor vrachtwagenchauffeurs en werken verpleegkundigen tot ze neervallen? Talentvolle studenten & medici vallen af, omdat ze dit niet kunnen of een normaler leven willen.

Er was een kenniseconomie beloofd, maar voor artificiële intelligentie, biomedische wetenschappen, (technische) informatica, klinische technologie, lucht & ruimtevaarttechniek, nanobiologie zijn er al te weinig plekken voor een bacheloropleiding. Opleidingen in winstgevende sectoren waar Nederland deels de boot zal missen. Elke geweigerde student is hier een gemiste kans.

Het gebrek aan medische techneuten vertaalt zich naar modellen en harde cijfers. Het percentage positieve testen zit al vijf maanden boven de 9%. Dat is ver boven het maximum van 5% van de WHO en Johns Hopkins. We varen half in de mist, het bron- en contactonderzoek blijft incompleet, nu krijgt iedereen semipermanent huisarrest, in plaats van louter besmette mensen in tijdelijke isolatie.

De kers op de taart kwam afgelopen dinsdag: De afgelopen drie dagen vijfduizend positieve testen, records voor februari. Op de verpleegafdeling stagneert het aantal Covid-patiënten op ruim ruim 1300, op de IC op ruim 500. De beoogde daling heeft niet doorgezet, het laatst berekende reproductiegetal is 0,99. Ruimte om coronamaatregelen te verlichten bestaat niet.

Toch gaan we dat een paar weekjes doen. Want we gaan stemmen.