Geenstijl

Zucht. Omdat niemand anders de moeite neemt

Er is weer eens iets verschrikkelijks aan de hand op de televisie. Hoofdrolspelers in reclames zijn namelijk te wit. Dat zegt de Volkskrant, dat zegt de Teletekst, dat zegt de Adformatie en die hebben het allemaal uit een onderzoek van de VEA. Dat is de branchevereniging voor communicatieadviesbureaus die op 12 juni al riep dat het allemaal verschrikkelijk is met de racistische reclames in Nederland en dus een onderzoekje nodig had om te bewijzen dat het allemaal verschrikkelijk is met de racistische reclames in Nederland. MAAR! Wat zeggen de cijfers echt? Omdat wij van GeenStijl niet zo houden van persberichtjes overtikken, hebben we het oorspronkelijke onderzoek erbij gepakt en gekeken of de cijfers de hoofdconclusie ook echt onderschrijven. En u raadt het al. Het is tijd voor een DEBUNK. Na de breek.

(klikken voor groot)

We beginnen even met een nogal raar cijfer, dat blijkbaar de opstellers van het rapport noch de enthousiaste overtikkers in de media (kwaliteitskrant/vakblad) is opgevallen: volgens het onderzoek komt in 56% van de reclames op de NPO ten minste één personen met* kleur voor. Maar in 67% van de reclames zit een figurant met kleur. Er zijn dus tenminste 11% reclames waar niemand met kleur in zit, maar waar toch een figurant met kleur in zit. Wij hebben het nog even nagerekend, maar DAT KAN DUS NIET.

*wij hadden het even gemist, maar 'van' kleur zeggen, mag kennelijk ook al niet meer

(klikken voor groot)

Het is ook verdomd ingewikkeld allemaal, die procenten. Sowieso is het nogal lastig als je de rollen deelt door het aantal reclames, omdat reclames vaak meerdere hoofdrollen en meerdere bijrollen en figuranten hebben. Het is daarom eerlijker om te kijken naar de verhouding ten opzichte van het totaal aantal rollen. Gelukkig hebben de onderzoekers die ook gemaakt.

(klikken voor groot)

Kijk. Dat zijn percentages waar we wat mee kunnen. 13% van de hoofdrollen wordt dus vervuld door een Nederlander met kleur. Grappig trouwens, dat dat nog 'erger' is dan het overal gepubliceerde percentage van 16%. Maar laten we het eens afzetten tegen het percentage niet-Westerse allochtonen in Nederland. Staat dat ook in het onderzoek? Ja hoor!

(klikken voor groot)

Hee. Dat is 13,8%. Bijna hetzelfde als 13%. Je zou dus kunnen concluderen dat Nederlanders met kleur onder de hoofdrolspelers in reclames ongeveer even vaak voorkomen als in het echt, terwijl ze zwaar (+100%) zijn oververtegenwoordigd binnen de bijrollen en figurantenrollen. 'Nederlanders met kleur zwaar oververtegenwordigd in bijrollen in reclames' zou dus een stuk betere kop zijn dan 'Nederlanders met kleur hebben zelden de hoofdrol in reclames'. Maar ja. Dat bekt niet zo lekker.

Je zou haast denken dat reclamemakers al die mensen met kleur in bijrollen en figurantenrollen stoppen omdat ze bang zijn dat er anders een of ander onderzoek komt waaruit blijkt dat er te weinig mensen met kleur in reclames zitten. Wij zijn benieuwd of ze daar nu mee gaan ophouden en allerlei roomblanke figuranten en spierwitte bijrolspelers gaan inschakelen.

De grootste vier groepen niet-Westerse allochtonen in Nederland zijn van Marokkaanse, Turkse, Surinaamse en Antilliaanse herkomst. Wij hebben ze niet geturfd, maar onze onderbuik durft wel te stellen dat er verdomd weinig hoofdrolspelers van Marokkaanse en Turkse herkomst in de reclames op de NPO zitten. Dat is ook niet zo gek, want volgens onze onderbuik kijken Nederlanders van Marokkaanse en Turkse herkomst ook heel erg weinig naar reclames op de NPO. Maar dit betekent dat de andere Nederlanders met kleur juist zijn OVERvertegenwoordigd. Dat gaat dus niet ten koste van witte Nederlanders, maar ten koste van, zeg maar, Nederlanders met een kleur die niet donkerbruin is. Nou DENK. Kom maar op met die Kamervragen. 

Of is het hele idee dat personages in reclame een exacte afspiegeling van de bevolking zouden moeten zijn sowieso een beetje mal?

UPDATE: FvD haakt in met idiote en ranzige grafiek die ervan uitgaat dat zwarte en niet-zwarte mensen niet samen in een reclame zouden kunnen zitten.

UPDATE 24 juni: VEA past foute slide aan na terechte kritiek GeenStijl. FvD past foute tweet niet aan na terechte kritiek GeenStijl.