Je bent pas oud als je niet meer leert

Weet je wat dus altijd zo'n kinderlijke omissie is bij dit soort havo 3-analyses? De situatie optekenen alsof het Westen de enige entiteit is die ooit gekoloniseerd heeft, en daarmee uniek kwaadaardig is. De waarheid is natuurlijk dat elke andere capabele cultuur het ook deed. Dat was the way of the world, en het Westen is slechts de meest recente en qua grondoppervlakte meest succesvolle variant.

Wat er overigens wel uniek was aan Westers kolonialisme? Dat het de eerste cultuur was die slavernij uiteindelijk institutioneel verbood, en na vele omzwervingen zelfs het eeuwige 'recht van de sterkste' voor het allereerst in de menselijke geschiedenis verruilde voor het zelfbeschikkingsrecht van volkeren. 

Denk maar niet dat Gandhi's geweldloze verzet een verschil had gemaakt onder, zeg, de hoeven van een Mongools Kanaat hoor. En wat bedoelt hij nou met casus Irak? Alsof die grote groepen daar niet woonden voordat er een Frans-Britse liniaal omheen ging.

Ditmaal weer eens een uitstapje naar een niet financieel onderwerp. Alhoewel hetgeen wat hieronder beschreven wordt wel degelijk een mogelijke context weergeeft waarin ook het financiële spel zich voltrekt.

De Westerse wereld verandert en de beschikbare meningen en keuzes zijn steeds meer zwart-wit (of moet ik dat tegenwoordig pigmentverwend-blank noemen?). Waar er eerst ruimte was voor nuance, lijkt er nu meer sprake van een “vriend, of anders vijand” mentaliteit.

Deze polarisering is ook goed beschreven door Ray Dalio, de oprichter en voormalig manager van ’s werelds grootste hedgefund Bridgewater. In zijn boeken en artikelen op LinkedIn heeft hij hierover vaak geschreven en ook op dit blog zijn Rays denkbeelden aan bod gekomen. Zijn stellingname is dat wereldmachten komen en gaan en dat de VS nu haar positie aan het kwijtraken is. Dit proces kan overigens heel lang duren en er valt het nodige af te dingen op Rays optimistische China scenario (zoals eerder al beschreven op dit blog). Maar velen zijn het er wel over eens dat de Westerse wereld, onder aanleiding van de VS, een rijk in verval is. In dat neergaande proces zijn er niet alleen meer conflicten (zowel intern als extern), maar deze worden steeds minder vaak minnelijk opgelost; er wordt niet meer naar de verschillende meningen gekeken om uiteindelijk bij een compromis te komen. In plaats daarvan, duwt de bovenliggende partij haar agenda ongewijzigd door.

In dit polariserende proces is er steeds minder ruimte voor het “redelijke’ midden en worden mensen geforceerd om één kant te kiezen. De ene kant stimuleert het samenklonteren aan de andere kant. Kijk maar naar de Nederlandse verkiezingen; Timmermans zorgde voor de stemmen op Wilders, en Wilders voor de stemmen op Timmermans.

Gupta nu echt stapelmesjokke

Ergens dit weekend komt er een D66-er danwel een GroenLinkser met een vijfvoortwaalfobsessie (na een toegestuurd linkje van The Daily Mail) op het idee om mistend, wazig en hoestend India te hulp te schieten met 100 miljoen noodhulp, tochtstrips en een algeheel stookverbod voor alles ten westen van de lijn Polen, Slowakije, Hongarije en Servië. Pfoei! Dat scheelt weer een hoop fijnstof, smog, vieze stinkmist, stikstofdioxide en zwaveldioxide voor die arme Indiemensen! Wellicht kan Bruls wat boerderijen in Friesland, Overijssel en Groningen vorderen zodat er gesaldeerd kan worden met de emissie in Punjab? Gedacht? Gedaan! Nu weer verder de Volkskrant lezen, en een fijne reis boeken naar Peru of Gambia.

Mandatory Credit: Photo by Sonu Mehta/Hindustan Times/Shutterstock - Thick layer of smog seen due to bad air quality during afternoon hours, on November 8, 2022 in New Delhi, India. Delhi's air quality was in the 'very poor' category on Monday as shallow smog engulfed the entire city in the early morning hours. (ANP)

Er is in de afgelopen halve eeuw nog nooit zo weinig gas gewonnen als nu. Toch een top10 aardbeving. Er is 454 miljard uit de bodem gehaald, die komt voorlopig niet meer tot rust. Het prijsplafond is een blanco cheque en gaat de vraag verder opdrijven. Dat verschuift de problematiek, dat lost niks op. Het is goedkoper en winstgevender het Groningerveld leeg te produceren.

De discussie gaat over minimaal 18 miljard schade. Er zijn miljarden verspild in praatclubjes, gedraai en jaarlijks nieuwe commissies, maar gewoon echt ruimhartig betalen lukt nog steeds niet. De politiek gekozen oplossing hoort niet bij het politiek veroorzaakte probleem. Groningen had allang aardbevingbestendig herbouwd kunnen EN moeten zijn. Angst & stress stopt pas in een veilig huis.

Wie schrikt van vier procent schade op een paar honderd miljard aardgasbaten, is een dwalende idioot op zoek naar de perfecte oplossing. Deze Nirvana-fallacy gaf ook het grootste succes van de olielobby: de hetze tegen de veiligste, schoonste en goedkoopste energie: kernenergie. Op basis van waanbeelden blijven we kerncentrales sluiten om daarna failliet te gaan aan energielasten.

De wederzijdse afschrikking die de koude oorlog koud hield, bestaat niet meer.

Poetin nam in 2008 Georgië in, nauwelijks reactie. Poetin nam in 2014 de Donbass en Krim in, nauwelijks reactie. Poetin leende een bukraket uit waarmee MH17 werd neergeschoten, hij werd zelfs vergeten in de tenlastelegging. Onze Mark Rutte beloofde de onderste steen na honderden doden, maar kwam niet verder dan een symbolisch proces tegen vier voortvluchtige officieren.

Nu neemt Poetin Oekraïne in, en komen er “economische sancties”. Een oude diesel die je 's ochtends probeert te starten, pruttelt harder. De gaskraan blijft open, Rusland voorziet in 39% van de Europese vraag. Poetin weet dat er geen militaire reactie komt, Poetin weet dat het rode knopje niet wordt ingedrukt. De wederzijdse afschrikking die de koude oorlog koud hield, bestaat niet meer.

Poetin blijkt dit al een jaar voorbereid te hebben, afgelopen zomer is de Europese gasvoorraad niet aangevuld. Klokkenluider Pritt Stift heeft daar al tijden voor gewaarschuwd. We moeten per direct van het Russisch gas af. Dan zijn we niet meer chantabel, en het komt bij verdere escalatie toch niet meer. Dit betekent herstarten van alle Europese gasputten, (bruin)kool- en kerncentrales.