Wie zijn die mensen?

Nadat een D66-bestuurder uit Noord-Brabant mij zaterdag op X een preventieve castratie aanbood (waarop de altijd sympathieke Geert Dales Bassiehof te hulp schoot, volg die man), dwaalden de gedachten naar een andere D66'er actief op het medium. Toen woensdag bekend werd dat een zeeman in de vlammen op het vrachtschip Fremantle Highway voor de kust van Ameland was omgekomen, wijdde de meest onsympathieke D66'er van dit moment een bericht aan het drama. Dat kwam hem op een schrobbering van VVD Kamerlid Peter Valstar - sinds de val van het kabinet zeggen coalitiegenoten elkaar de waarheid, verfrissend - te staan. De liberaal (met het beste kapsel in de kamer volgens Jim 'Mad Dog' Mattis) vond dat De Groot het bij een eenvoudige steunbetuiging aan de zeelieden had kunnen laten.

Omroep ZWART zal ook benieuwd zijn naar haar mondkapjesdeal

Onder het kopje Juridische analyse en vervolgstappen schrijft minister voor Langdurige Zorg en Sport Conny Helder (VVD) afgelopen week over de onderzoeken naar de verschillende mondkapjesdeals tijdens de coronacrisis: “Graag wil ik uw Kamer hierbij informeren dat ik tegelijkertijd met het toezenden van de rapporten aan uw Kamer, de rapporten aan het OM heb overgedragen om te beoordelen of er mogelijk sprake is van strafrechtelijk verwijtbaar handelen in de onderzochte transacties.”

Het is te hopen dat het Openbaar Ministerie kijkt naar de rol van de PvdA en die van coryfeeën Guusje ter Horst, Ella Kalsbeek en Martin van Rijn in het bijzonder. Terecht deed de mondkapjesdeal met Sywert van Lienden en de betrokkenheid van prominente CDA’ers de wenkbrauwen fronzen. Rondom Guusje ter Horst cum suis is het aanmerkelijk stiller. Terwijl het toch opmerkelijk is dat de oud-minister van Binnenlandse Zaken – van wie je toch enige onkreukbaarheid mag verwachten – haar stiefzoon naar voren schoof toen ze een kans rook om hem tijdens de grootste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog te verrijken.

Zo bleek vrijdag

Mark Ruttes introductie op de Bilderbergconferentie vindt in het eerste weekeinde van juni 2012 plaats in het stadje Chantilly, een half uur met de auto ten westen van Washington D.C. Samen met toen nog koning Beatrix, Neelie Kroes, Bilderberg-veteraan (al gast sinds de jaren 70 toen prins Bernhard nog voorzitter was), PvdA’er, meesternetwerker en vertrouwensman van het Koninklijk Huis Victor Halberstadt, Alexander Pechtold, Paul Scheffer en Paul Polman bezoekt de premier voor het eerst het exclusieve evenement om zich te mengen in een gezelschap bestaande uit de groten der aarde uit politiek, bedrijfsleven, wetenschap, cultuur en hier en daar een royal.

De jaren daarvoor was het SP Kamerlid Harry van Bommel die weleens Kamervragen over de bijeenkomst stelt, in 2012 bemoeit Partij voor de Dieren-voorvrouw Marianne Thieme zich met de kwestie. Ze stelde die dinsdag 5 juni schriftelijke vragen aan Rutte die een dag daarvoor is teruggekeerd uit de Verenigde Staten. Wat heeft hij besproken en met wie?

Met tentakels diep in PVV, SP, CDA en D66

De Deep State. Vaak afgedaan als een complottheorie over een schimmig netwerk van invloedrijke figuren binnen overheid, ambtenarenapparaat, inlichtingendiensten, het leger en natuurlijk zakenleven, politiek en media. Een staat binnen een staat, een schaduwregering die – ongeacht de machthebber van het moment, in het geval van Nederland de coalitie van dienst en natuurlijk de moedige vorst - wérkelijk aan de touwtjes trekt.

Een zinnetje in een beslisnota – een document dat stukken van het kabinet naar de Kamers begeleidt met daarin het achterliggende advies van ambtenaren over overwegingen, alternatieven, relevante feiten en risico’s voor de bewindspersoon die bijvoorbeeld Kamervragen beantwoordt – deed afgelopen week alle alarmbellen afgaan.

De minister waar het hier over gaat heeft zich onlangs in de nesten gewerkt met een meer dan onhandige uitspraak. De organisatie in kwestie stuurde de minister vervolgens een brief maar had zo valt te lezen in de beslisnota ook nog ‘behoefte aan een vervolggesprek’.

Deze beslisnota’s worden sinds 2021 openbaar gemaakt maar of dat ook de bedoeling was van de volgende zin is nog maar de vraag:  

“Vanwege de politieke relaties die deze organisatie met enkele landelijke
partijen heeft adviseren we dat u dit gesprek zelf aangaat.”

Maar Sjaak en Wopke weten Vadertje Tijd aan hun zijde

Het is overduidelijk dat niemand, behalve Mark Rutte en Sigrid Kaag, geloof hechtte aan de beloofde ‘versnelling’ van het stikstofdossier die ons eind maart werd voorgespiegeld. Mooi bewijs daarvan zijn de gebeurtenissen op landgoed Ockenburgh afgelopen week. Na een dag en een nacht onderhandelen werd duidelijk dat er voorlopig nog geen Landbouwakkoord ligt. De kwestie wordt ergens volgende maand vervolgd. 

In de tussentijd schreef minister van Landbouw Piet Adema (CU) aan de Tweede Kamer dat er inmiddels cijfers op tafel liggen die bekeken kunnen worden door de universiteit van Wageningen, het Planbureau voor de Leefomgeving en het Louis Bolk (WIE?) Instituut. Geen versnelling maar vertraging dus.

De boeren en onderhandelaar LTO in het bijzonder hebben de wind voorlopig mee. Reden waarom voorman Sjaak van der Tak (CDA) geharnaste tweets als deze kan sturen. De inzet is duidelijk: hij wil het onderste uit de kan. De Rotterdammer weet dat de tijd in zijn voordeel werkt. “Like I told you so many times before/ You're gonna come back, baby”, zong een beatnikbandje een kleine 60 jaar geleden al.

Van Johnson en Nixon tot Sjoerdsma en Brekelmans

In Better than sex, confessions of a political junkie - een koortsachtig en boeiend verslag van de campagne van de Amerikaanse presidentverkiezingen in 1992 – heeft Hunter S. Thompson hele faxberichten afgedrukt.  

In een bericht aan James Carville die op dat moment de strategie uitzet voor Bill Clinton – die later mede dankzij Carville de verkiezingen zal winnen ten koste van zittend president George Bush sr. – waarschuwt Thompson voor Bush en zijn mensen:

“Ze zouden de koningin van Engeland drie dagen en nachten martelen om haar te laten zeggen dat Bill Clinton haar herhaaldelijk had verkracht toen hij student was in Oxford en dat ze veel krankzinnige liefdesbrieven in haar bezit heeft om het te bewijzen.”

But let’s make the bastard deny it!

Om die waarschuwing te onderstrepen heeft Thompson nog een anekdote. In 1948, tijdens zijn eerste race voor de Amerikaanse Senaat, had de latere Democratische president Lyndon B. Johnson een achterstand van ongeveer tien punten, met nog maar negen dagen te gaan. Hij was wanhopig. Daarom had hij het plan om zijn tegenstrever – die varkensboer was – te beschuldigen van ‘routinematige vleselijke kennis van zijn boerenzeugen, ondanks de smeekbeden van zijn vrouw en kinderen’. Een varkensneuker dus. Zijn campagneleider was geschokt, dat zou een leugen betekenen. Waarop Johnson hem toeblafte: “Natuurlijk is het niet waar!" Om te vervolgen met: “But let’s make the bastard deny it!”

Kees Koudstaal wil weten wat het kost

Twee vorsten terug bewoonden koningin Juliana en de Prins der Nederlanden tot en met 2004 paleis Soestdijk. Na hun dood werden paleis en omliggende gronden na een lange aanloop in 2017 door het Rijk verkocht voor ruim 1,7 miljoen euro, wellicht herinnert u zich dat nog.

Het paleis zou gerenoveerd worden, er zouden een woonwijk en een hotel verrijzen, het landgoed omgevormd tot een conferentieoord én natuurgebied toegankelijk voor iedereen. Maar zes jaar later is er nog geen spade de grond ingegaan. Gemeente, provincie, bewoners en projectontwikkelaar lagen en liggen met elkaar overhoop over procedures, natuurbehoud, dassen en vleermuizen en de restauratie van het paleis. De hele geschiedenis is vastgelegd in de documentaire Het nieuwe Soestdijk van de hand van Frans Bromet die het project drie jaar volgde. Voorwaar een bindende kijktip. De Raad van State zal later dit jaar besluiten of en hoe het project nu eindelijk kan beginnen.

Een van de drijvende krachten achter het verzet is een man met de geweldige naam Kees Koudstaal. De Baarnse oud-politicus (wethouder en gemeenteraadslid) is nu voorzitter van stichting Behoud het Borrebos, het gebied op het landgoed waar woningbouw zal moeten komen die de restauratie van het paleis moet financieren. Koudstaal is een geducht tegenstander van de projectontwikkelaar. Zo wist hij eerder twee oud-bewoners van het paleis te mobiliseren; de prinsessen Irene en Margriet.   

Deze Koudstaal ontdekte dat er een taxatierapport bij het Rijksvastgoedbedrijf ligt over de marktwaarde van Soestdijk en vroeg dat op. De overheid weigert dat te openbaren, een WOO-verzoek bood geen soelaas. Dat was voor Partij voor de Dieren Kamerlid Eva van Esch vorige maand reden Kamervragen te stellen aan het kabinet en verantwoordelijk minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge (CDA) in het bijzonder.

Hun OM kaapte de Hofstad, gijzelde kiezers en gekozenen

Wie vrijdagmiddag Omroep West luisterde, hoorde buiten de Rotterdamse rechtbank verschillende mannen huilend hun verhaal doen in de microfoon van de regionale omroep. Het waren medebeklaagden van Richard de Mos en Rachid Guernaoui en ze waren net zoals de twee oud-wethouders zojuist vrijgesproken. Zakelijk en privé waren ze slachtoffers van een proces dat jaren heeft geduurd en overduidelijk zijn tol heeft geëist.

Niets van de wit gebeften bleef plakken

Het is voor deze ondernemers te hopen dat zij hun schade ergens kunnen verhalen en daar bovenop ook nog een forse genoegdoening krijgen. Datzelfde geldt voor De Mos en Guernaoui voor wie de schade nog groter is omdat de geloofwaardigheid van de twee, hun politiek kapitaal, onterecht in twijfel is getrokken. Het ligt in de rede dat de uitspraak van de rechter personele consequenties gaat hebben bij politie en Openbaar Ministerie (OM).

Want het zijn met name de wit gebeften die het zover hebben laten komen. Er is niets mis met gedegen onderzoek en als dat ruim drie jaar moet duren; het zij zo. Maar werkelijk niets van de forse aantijgingen is blijven plakken.

Zouden de edelachtbare dames en heren van het OM daar werkelijk pas vrijdag achter zijn gekomen? Of wisten ze al langer dat ze een heilloze weg bewandelden, een rechtszaak voerden die werd geschraagd door lemen ‘bewijzen’? Had veel van het aangedane leed deze politici en ondernemers bespaard kunnen blijven?

Daarom wordt dat debat in de Haagse gemeenteraad op donderdag 11 mei zo belangrijk. De inbreng van lijdend voorwerp Groep De Mos/Hart voor Den Haag en De Mos en Guernaoui in het bijzonder is dan het minst interessant.

En hield ze de Tweede Kamer aan het lijntje over de NPO

Interessant briefje van de Algemene Rekenkamer aan de Tweede Kamer vorige week. Daarin schrijft waarnemend president Ewout Irrgang (SP) dat hij een verzoek van staatssecretaris Cultuur en Media Gunay Uslu (D66) om een vervolgonderzoek uit te voeren naar hoe de NPO met belastinggeld omgaat, heeft afgewezen.

Uslu schoffeerde de Rekenkamer…

Het venijn zit ‘m in de staart. Irrgang schrijft aan Tweede Kamervoorzitter Vera Bergkamp (D66) na zijn beweegredenen de wens van de staatssecretaris niet te honoreren te hebben uiteengezet:

“Tot slot, hebben we de staatssecretaris van OCW in herinnering gebracht dat de Algemene Rekenkamer een onafhankelijk Hoog College van Staat is dat zelf haar onderzoeksagenda bepaalt. Bewindspersonen of het parlement kunnen de Algemene Rekenkamer verzoeken een onderzoek te starten. Het gebruik is om vooraf eerst contact te zoeken.”

Burn!

En een sneer van Dilan Yeşilgöz naar het magere mannetje

Sneer van minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz (VVD) naar D66 Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma eind maart. De D66’er had haar in februari bevraagd over twee uitzendingen van Ongehoord Nederland (ON) waarin de omvolkingstheorie werd besproken. Daarom had hij de minister verzocht de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) de zaak te laten onderzoeken.

Maar daar kan de NCTV weinig mee. Yeşilgöz schrijft: “Momenteel is er voor deze taken van de NCTV geen grondslag en is deze taak opgeschort waar het gaat om het bezien van online open bronnen zoals Twitter of Facebook. (-) Dit betekent dat er nu vanuit de NCTV geen direct zicht is op hoe er bijvoorbeeld door groepen rechts-extremisten online wordt gereageerd op uitingen in relatie tot de omvolkingstheorie naar aanleiding van de genoemde uitzendingen, en de NCTV niet in staat is voldoende te bezien wat dergelijke ontwikkelingen betekenen voor Nederland. Dit illustreert de gevolgen van het niet eigenstandig kunnen analyseren van online debatten en wat het betekent als deze mogelijkheid definitief zou wegvallen.”

Geheim agentje spelen mag niet meer

In tegenstelling tot wat soms gedacht wordt is de NCTV geen geheime dienst maar een afdeling van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Probleem is dat de NCTV desondanks wel graag geheim agentje speelt. Zo bleek in april 2021 dat de club politici, activisten, religieuze leiders, journalisten en burgers in het algemeen in de gaten hield. Dat is kwalijk omdat niemand de NCTV controleert. Echte inlichtingendiensten zoals de AIVD en de MIVD voelen tijdens hun werkzaamheden de hete adem van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) in hun nek. Voor de NCTV gaat dat niet op en dat is niet netjes voor een club die met privacygevoelige informatie omgaat.