Geenstijl

Fair and balanced

Kijk. Dit is dus waarom de NPO Ombudsman vindt dat de NOS zo ontzettend evenwichtig bericht over het conflict dat wij inmiddels allemaal zo goed kennen. Angelique Leijpe mag zonder enige tegenspraak leeglopen over dat ze nu samen met een paar andere figuren (een soort umma, red.) die spugen op democratisch gekozen politici een brief heeft geschreven over Isräel. Nogmaals: als je het niet eens bent met beleid, moet je op andere politici stemmen. Als je als ambtenaar denkt dat je een soort toeslagenaffaire aan het voorkomen bent doordat jij een andere mening over Israël en de Palestijnen hebt dan je bazen, dan ben je niet goed bij je hoofd en moet je worden ontslagen. Maar ja. Dat durft die demissionaire zwakkeling van een Bruins Slot niet. Misschien moet de NOS daar es een stukkie over schrijven.

Ja, even over die activisten vermomd als weigerambtenaar

Deze ministeriële anarchie begon eind december met de bovenstaande sit-in door zo'n 100 fte, en sindsdien zit er elke week op dezelfde locatie eenzelfde groepje ambtenaren op uw kosten te werkweigeren. En uiteraard was het ook datzelfde groepje dat die """anonieme""" brief alweer via dezelfde NRC-redacteur naar de rechtbank kaatste, als bijdrage aan dat kortgeding over de levering van Nederlandse F35-onderdelen aan Israël.

Maar wat blijkt nu (eindelijk) (pas)? Dit hele circus mag dus helemaal niet volgens de interne gedragscode van specifiek Buitenlandse Zaken, aldus twee hoogleraren tegen het AD:

"De gedragscode van Buitenlandse Zaken is strenger dan de ‘rijksbrede richtlijn’ voor ambtenaren, constateert hoogleraar bestuurskunde Zeger van der Wal op vragen van deze site. ,,Demonstreren door BZ-ambtenaren lijkt me problematisch. Zij handelen in strijd met de eigen interne richtlijn.’’ Ook hoogleraar staatsrecht Paul Bovend’Eert denkt dat Bruins Slot met de gedragscode in de hand haar ambtenaren kan vragen te stoppen met de wekelijkse demonstraties. Volgens hem moet Bruins Slot ‘een duidelijke grens stellen en die handhaven’: een ambtenaar kan volgens hem niet én voor Buitenlandse Zaken werken én tegen het beleid van Buitenlandse Zaken demonstreren. Ambtenaren van andere ministeries hebben meer vrijheid om te protesteren."

Helder, zou je denken. Maar niet dus. Want welkom in Nederland waar het Ministerie van Buitenlandse Zaken zelf niet bekend is met de interne gedragscode (document hier) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken:

Hun anonieme brandbrief wordt aangevoerd in die F35-onderdelen-rechtszaak die zojuist van start is gegaan

Twintig 'anonieme' ambtenaren en diplomaten van Buitenlandse Zaken dus, maar zeer mogelijk allemaal te zien op de bovenstaande demonstratie van zo'n 100 ambtenaren van Buitenlandse Zaken eind december jl. tegen het Israëlbeleid van hun ministerie. Die club zit daar overigens elke week, zij het met steeds minder mensen. Volgens het twintigtal:

"gaat de bemoeienis van Rutte zó ver dat politiek onwelgevallige informatie – zoals mogelijke schendingen van het humanitair oorlogsrecht door Israël – onder het tapijt wordt geveegd. (...) Volgens ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn de motieven van Nederland echter niet altijd zuiver en speelt de carrière van premier Rutte op de achtergrond een grote rol. (...) Amerika blijft achter Israël staan – en Ruttes demissionaire kabinet doet dat dus ook, zo zeggen de kritische ambtenaren. (...) Volgens ambtenaren zet men bij Buitenlandse Zaken alles op alles om Rutte de NAVO-baan te bezorgen. (...) Ook binnen het demissionaire kabinet leidt Ruttes lijn tot frictie, zo stellen de ambtenaren in hun brief. Zo zou minister Bruins Slot afgelopen december vóór een tweede, sterk afgezwakte VN-resolutie hebben willen stemmen, die opriep tot „het creëren van de voorwaarden voor een langdurige beëindiging van de vijandelijkheden”. Bruins Slot stuitte op een ‘njet’ van Rutte – minuten voor de stemming in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York."

Inderdaad, Nederland onthield zich destijds van stemming.

Het ministerie van Buitelandse Zaken reageert bepaald fel op deze anonieme brief van hun werknemers:

"Deze brief is uiterst kwalijk. Het ministerie werpt de beschuldigingen die erin staan ver van zich. De briefschrijvers doen aantijgingen en geven citaten waar het ministerie zich totaal niet in herkent. (...) De anonieme brief is niet alleen ongefundeerd, maar hij is ook volkomen ongepast. Binnen het ministerie is alle ruimte om op professionele wijze je mening kenbaar te maken. Het overgrote deel van de medewerkers doet dat op die manier. Ook voor hen is deze brief daarom heel schadelijk, en doet geen recht aan hun werk."

Hey maar eerlijk hè, in de wandelgangen weet iedereen wie er ongeveer achter zo'n brief zit toch? Bedoelen we verder niks mee!

En wat doet die baby daar?

Bijschrift uit de ANP-beeldbank: "Ambtenaren protesteren tegen kabinetsstandpunt Gaza  (12:02) - DEN HAAG (ANP) - Rijksambtenaren die ontevreden zijn over de Nederlandse positie in de oorlog tussen Israël en Hamas houden donderdagmiddag weer een stil protest. Net als vorige week zijn ze van plan om een sit-in (zitstaking) te houden voor het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. Ze vinden dat Nederland moet oproepen tot een permanent staakt-het-vuren. De ambtenaren hebben aangekondigd elke week te protesteren."

Huiswerkopdracht - Beantwoord de volgende vragen over deze foto:
- Is die mevrouw uiterst rechts een demonstrerende ambtenaar of staat ze op iemand te wachten?
- Hoeveel (niet spieken) ambtenaren demonstreerden vorige week op deze plek?
- Wat doet die baby (derde van links) daar?
- Reken uit: bij het Rijk werken 138.376 ambtenaren. Hoeveel procent daarvan zie je op de foto?

Democratisch verval

Kijk nou. Dit zijn ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken die niet geschikt zijn als ambtenaar van het ministerie van Buitenlandse Zaken. In een democratie bepalen gekozen politici beleid, en voeren ambtenaren die daarvoor betaald worden dat uit. Als de regering ambtenaren vraagt om de wet te overtreden of iets anders absurds, kunnen ze dat uiteraard weigeren (en hadden hun collega's bij de Belastingdienst dat maar wat vaker gedaan). Maar als het ministerie van Buitenlandse Zaken buitenlands beleid voert dat je niet zint, dan hoepel je gewoon op als je het er niet mee eens bent. Ga lekker bij Oxfam Novib zinloze rechtszaken voeren ofzo. En trouwens. Waarom demonstreerden deze ambtenaren niet toen ze Hamas-fondsenwerver Abou Eenarm meenamen op handelsmissie naar Qatar?

Potsierlijke actie, belachelijke opkomst. GA EENS WERKEN

Deden de stoplichten het plots niet meer? Geen boete gekregen toen u te hard reed? Vergunningsaanvraag gedaan maar ze lieten u wachten? Afspraak met de Welstandscommissie ging niet door? Minder mensen in geruite overhemden op straat? Geen blauwe brieven op de mat? Geen boa in de buurt om u een proces-verbaal aan te smeren toen het blikje in die water viel? Minder meneertjes die u vanuit hun raam aan zaten te staren? Outkiering niet gekregen? Postbode kwam niet langs (klopt het is maandag)? Trouwen lukte niet? Perkje groen voor de deur niet geharkt? Stadsreiniging kwam niet langs? Paspoort aanvragen lukte niet? Loket rioolheffing gesloten? Account sociale media van de gemeente Amsterdam plots stil? Milieustraat dicht? Gemeente reageerde niet op uw sollicitatie als beleidsmedewerker Diversiteit? 

NOU DAT KAN KLOPPEN HE

Alle Amsterdamse ambtenaren stonden bij de dokwerker, te protesteren tegen de PVV

DRIE SECONDEN INDRUKKEN

Uitstekende scoop van de T., die roert waar het stinkt. De plees in het gebouw op de Rijnstraat 8 van het ministerie van Buitelnandse Zaken, dat eerder al in het nieuws was vanwege de aanschaf van zestig belhokjes voor 7,6 miljoen euro, zijn namelijk "regelmatig verstopt, waardoor ambtenaren zich roeren over vieze wc-potten en stankoverlast." De door het Rijksvastgoedbedrijf met veel trots (zie hierboven) gepresenteerde eco-toiletten zijn namelijk niet zo goed in het wegspoelen van uitwerpselen, toch een beetje de kerntaak van het hele wc-wezen. *"De afgelopen maand konden tientallen eco-wc’s in het ministeriepand aan de Haagse Rijnstraat niet worden gebruikt. ’Vanwege hardnekkige verstoppingen in het systeem’, zo stond vorige week vrijdag te lezen in een bericht op intranet van het ministerie. Het probleem speelde vanaf eind augustus." *

Maar, gelukkig voor iedereen die de constructieve journalistiek een warm hart toedraagt: er is een oplossing. "Daarom is deze week een spoelinstructie uitgevaardigd: ambtenaren moeten minimaal drie seconden drukken." Dus als u in de buurt van de Rijnstraat in Den Haag binnenkort heel hard EENENTWINTIG TWEEENTWINTIG DRIEENTWINTIG hoort schreeuwen, dan weet u: dat is geen verwarde ambtenaar die het aantal opgestapte bewindslieden onder Mark Rutte probeert bij te houden, maar gewoon een brave bureaucraat die net een nummertje twee heeft gedaan en zich keurig aan de van hogerhand opgestelde instructies houdt. Ambtenaren die in de stront zitten omdat hun bazen goede sier willen maken met ecologisch verantwoorde oplossingen die niet werken. Iemand nog een metafoor?

Maar dit is goede ondermijning dus dan mag het!

Onze democratie werkt een beetje zo: de mensen kiezen voor een partij die het best bij hun overtuigingen past, die partijen kiezen dan een regering die het best bij hun overtuigingen past, en die regering maakt dan beleid dat het beste bij hun overtuigingen past, en ambtenaren voeren dat uit. Als je wilt dat er ander beleid komt, kun je op een partij stemmen die voorstander is van ander beleid, of anders richt je zelf een nieuwe partij op. Als je bijvoorbeeld wilt dat er méér klimaatbeleid komt, is de keuze in ons land reuze. GroenLinks wil méér klimaatbeleid, PvdD wil méér klimaatbeleid, PvdA wil méér klimaatbeleid, VOLT wil méér klimaatbeleid, BIJ1 wil méér klimaatbeleid en D66 wil ook méér klimaatbeleid. Je zou zeggen: als heel veel mensen méér klimaatbeleid willen, dan worden die partijen vanzelf de grootste (cf. Amsterdam, knip, dieseldingen). 

Maar zo werkt het dus niet volgens allerlei 'bezorgde' ambtenaren, die een 'brandbrief' aan kabinet & Kamer sturen voor méér klimaatbeleid. Sterker nog, ze halen het zelfs in hun bezorgde hoofden om de klimaatcrisis te vergelijken met het Toeslagenschandaal. U weet wel, toen ambtenaren, die daartoe echt door niemand verplicht waren, zelf een 'afpakjesdag' organiseerden en hun uiterste best deden om de politiek zo min mogelijk te vertellen over wat voor misdaden ze aan het plegen waren, en waarvoor nog altijd NUL ambtenaren zijn vervolgd.

Mensen die betaald worden om democratisch tot stand gekomen beleid uit te voeren, die ervoor kiezen om in het openbaar in het geweer te komen tegen democratisch tot stand gekomen beleid. Als wij rapporten voor de AIVD schreven zouden we wel weten hoe we dit soort niet-gewelddadig extremisme zouden noemen. Dat zijn niet zomaar bezorgde burgers ambtenaren, dat is ondermijning.

Ja onaantastbare schaduwmacht-makkers kom nou

Gewoon even een paar citaten uit het verslag over een onderzoek door  I&O Research onder 2.275 ambtenaren bij het Rijk, gemeenten, provincies, waterschappen en uitvoeringsorganisaties als de Belastingdienst. 

Wat blijkt? 47% van de ambtenaren [ongekozen] lijkt niet te begrijpen dat ze gewoon behoren tot de uitvoerende infrastructuur van politici [gekozen, behalve burgemeesters maar die erkennen we niet]. 

"Volgens het onderzoek zegt 18 procent van alle ambtenaren dat beleid niet (altijd) volgens zijn of haar opvattingen wordt gemaakt. Bijna een derde van de ambtenaren ervaart ‘politieke druk’ in het werk, en ruim een kwart heeft situaties meegemaakt waarbij de publieke zaak niet gediend was." 

Ja maar: als ambtenaar doen je opvattingen er geenszins toe. 'Politieke druk' in de ambtenarij bestaat niet want alle druk is daar politiek, daarom is het de ambtenarij. En het is niet aan ambtenaren om vast te stellen of de 'publieke zaak' ergens mee gediend is of niet, want ambtenaren bepalen niet wat de publieke zaak is.

"„Topambtenaren worden steeds meer gekweld door de wensen van de politieke leiding. Dat wisten we al. Maar uit dit onderzoek blijkt dat lagere ambtenaren die ontwikkeling ook merken.”"

Ja maar: het enkel uitvoeren van "wensen van de politieke leiding" is letterlijk je enige mandaat.

"In november vorig jaar beklaagden vijftig topambtenaren zich in een brief aan onder meer premier Mark Rutte (VVD) en minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken, CDA) over die spanning tussen politiek en ambtenarij. Ze schreven: „Ambtenaren moeten hun werk kunnen doen zonder het risico te lopen in het politieke debat te worden getrokken.”"

Ja maar: ambtenaren worden pas "in het politieke debat getrokken" als ze zelf abusievelijk denken dat hun politieke opvatting ook maar in de verste verte een factor van belang is en daar vervolgens zelf naar beginnen te handelen.

Maar goed, dit krijg je natuurlijk als vacatures in de ambtenarij geen specifieke vakkennis meer vragen, maar enkel "politieke sensitiviteit" en "politieke antenne".

Lekker even klimaatdenken

Ah Amsterdam, de broedplaats voor belachelijk beleid. Met als meest recente lumineuze idee: de mogelijkheid voor alle ambtenaren om tien procent van hun werktijd te besteden aan één specifiek onderwerp om de stad te verbeteren. Nee, dat is niet het verstevigen van kades, niet de bestrijding van de drugsdealers die de Wallen terroriseren, niet de aanpak van de georganiseerde misdaad die de stad bezaaien met explosieven, niet het betaalbaar maken van de woningen, niet het terugdringen van het aantal Nutella-shops en witwassende souvenirwinkels, niet het bouwen van een brug met Noord en niet het plannen van erotische centra. Nee, dat zou te productief zijn. De Amsterdamse overheidsdienaren mogen tien procent van hun tijd besteden aan, hoe kan het ook anders, het klimaat. Elke twee weken een volle klimaatdag over ijsbeertjes en zeespiegels vergaderen. Tien procent van hun tijd gebruiken om te bedenken hoe ze na auto's, buitenboordmotoren en blowen nog meer kunnen verbieden voor hun inwoners terwijl elders in de stad het buitenlandse afval wordt geïmporteerd, omdat de verbrandingscentrale nu eenmaal moet branden. Verwacht de komende periode dus nog veel meer klimaatplannen uit onze nationale hoofdstad, want al die klimaatdenkers moeten wel bewijzen dat ze iets doen in hun klimaatuurtjes. Wat een wereld. Mogen we al met klimaatpensioen?