Geenstijl

Het was alles behalve komkommertijd de afgelopen week. Met de groene politieke wending (pun intended) van een lijstverband tussen PvdA en GroenLinks dat geleid zou moeten worden door niemand minder dan de personificatie van de EU Green New Deal: Frans Timmermans. Als Omtzigt niet meedoet met de aanstaande verkiezingen, dan kan het zomaar zijn dat Timmermans mag gaan formeren, afgaande op de peilingen! Dat zou de kansen van een centrum rechtse coalitie, zoals vorige week besproken, flink doen verminderen. Nu een links/groene coalitie een serieuze mogelijkheid is (vergeet niet dat de VVD volledig om is op het groene vlak; het was immers de VVD die bij de EU aandrong op een verbod op brandstofmotoren vanaf 2030 ipv 2035!), is het wellicht nuttig om de realiteit van de Groene Plannen tot dusverre te beschrijven. De realiteit verbleekt of wel de groene effecten, of de gezichten van de mensen…

Begin dit jaar werd er op dit blog al opgeroepen tot wat Groen Realisme. Nou is roepen in een woestijn een zeer moeilijke manier om de groene medemens te bereiken, maar ik sta bekend om mijn optimisme, dus ik waag nog maar eens een poging.

Zo blijkt uit een RTL Nieuws bericht dat nog maar 1 op de 100 bedrijfsvoertuigen emissieloos is. Terwijl voor 2030 al is afgesproken dat er een emissiereductie van 50% moet plaatsvinden. Vertaald naar wat er geëlektrificeerd moet worden, is dat een flinke opgave in 7 jaar tijd. Met nog steeds grote tekorten aan essentiële grondstoffen en halffabricaten, is het maar de vraag of de auto-industrie dit volume kan leveren namelijk. Verder, zoals eerder beschreven, zijn elektrische bedrijfswagens 2 keer zo duur, kunnen de helft minder werk aan en wegen wellicht teveel voor oude binnensteden, wat dus betekent dat het totale bedrijfswagenpark flink moet groeien ten opzichte van het huidige (hoe groen is dat eigenlijk?...). Dus die 1 procent is misleidend, want een dieselvrachtwagen moet dus vervangen worden door minimaal 2…

Het realisme heeft in ieder geval al één slachtoffer gemaakt: het Amsterdam van Femke Halsema! De gemeente moest namelijk nieuwe vuilniswagens bestellen, maar besloot toch voor de versie te gaan die op diesel rijdt in plaats van elektriciteit. De reden hiervoor is dat er niet genoeg oplaadpunten geregeld kunnen worden in Amsterdam door een overvol netwerk! Het bedrijfsleven moet echter al (versneld) in 2025 brandstofvrij zijn! En ook de Amsterdamse burgerij moet in 2030 om, en dat terwijl zij gaarkoken in hun eigen ecowoningen…

Met een dergelijke reality check zou men verwachten dat de gemeente zou terugkomen op haar 2025-2030 plannen, maar het lijkt eerder de andere kant op te gaan. De burgers moeten dan maar helemaal geen auto meer bezitten, zo lijkt het. De experimenten met de knip zouden wel eens de opmaat kunnen zijn naar een andere groen concept: de 15 minuten stad. Iedere inwoner, zou alles binnen de stad in 15 minuten moeten kunnen bereizen via openbaar vervoer, fiets of te voet.

Of de realiteit ook dit plan zal keren is nog maar de vraag, maar zelfs ultra linkse professoren (hallo tante Sas!) waarschuwen dat we de steden niet groter maar juist kleiner moeten maken, omdat juist de lagere sociale klasse steeds verder van de stad wordt geduwd door hoge kosten voor huisvesting en levensonderhoud. Zo bekeken, lijkt Amsterdam, en vele andere grote gemeenten, eerder op weg naar een “elitisering” dan een vergroening van Nederlandse stadscentra.

Ook Tata lijkt een reality check te ondergaan, want ze twijfelen nu of de aangekondigde vergroening van hun staalproductie in IJmuiden wel kan plaatsvinden. Zo becijferden ze dat staal maken met groene waterstof te duur is en dat andere technieken flink tekortschieten en of het bedrijf zullen forceren om lagere kwaliteit staal te maken (dus voor een heel ander klantsegment dan nu vanuit IJmuiden wordt bediend). De vakbonden zien de bui al hangen en vrezen een uiteindelijke sluiting en dus baanverlies. Defacto leiden vele groene plannen tot een de-industrialisatie van Nederland (en de EU). Het is dus maar de vraag of vakbonden, die van oudsher PvdA gezind zijn, achter de Groen-Linkse combo van Timmermans zullen aanlopen.

Verder, blijft het groene effect van deze de-industrialisatie buiten beschouwing. In Nederland zal dit effect wel degelijk positief zijn, maar de industrie verplaatst zich naar landen zoals India, China, Vietnam om daar gewoon door te gaan met de productie en dus vervuiling. Sterker nog, wellicht zal er meer vervuiling plaats gaan vinden door deze industriële verhuizing, omdat de milieustandaarden daar lager zijn en/of niet worden afgedwongen. Nu wil de EU dit oplossen door producten die niet voldoen aan de milieueisen te weren bij de grens, maar wie en hoe zal de industrie buiten de EU controleren, meten en betrouwbaar accrediteren?

Als laatste zou men ook moeten beseffen dat vele beleidsmakers en politici de Groene Agenda aangrijpen als kans om een andere agenda door te duwen. Zo kwam Draghi, het voormalige hoofd van de ECB en voormalig Premier van Italië, met een speech waar hij de klimaatverandering ziet als een enorme kans voor de EU om zich om te vormen tot een federale staat, waar lidstaten dus ook fiscaal niks meer te zeggen zullen hebben en feitelijke alle soevereine macht zullen overhevelen naar Brussel.

Nu sluit dit niet uit dat vele voornoemde politici en beleidsmakers geen hart voor groen hebben, maar allemaal? Er zullen er genoeg zijn die het puur uit opportunisme doen, iets wat zowel goed als slecht kan zijn in deze context. Goed, omdat deze mensen niet religieus Groen zijn, en dus eerder eieren voor hun geld kiezen als de realiteit zich komt wreken. Maar het kan ook slecht uitpakken, want veel kiezers lijken steeds vaker een verborgen agenda te ontwaren door deze opportunisten, wat weer een kind badwater moment kan veroorzaken.

Het zou daarom beter zijn als beleidsmakers, en politici zich wat meer laten leiden door de (economische, technische, sociale en ecologische) realiteit en hun Groene plannen wijzigen. De tijdslijnen moeten worden verlengd, doelen moeten worden verlaagd dan wel gewijzigd, en wellicht moet meer nadruk komen op aanpassen in plaats van voorkomen van klimaatverandering. Dit klinkt erg optimistisch, maar deze week besloot de EU kernenergie toch als groen te bestempelen, dus er is hoop! Oh ja, en we hebben meer bos!