Geenstijl

Heldere verzuchtingen over een getroebleerd land, door een bij ons bekende provinciaal

Oh boy. Murphy’s law 2022. Stikstof, boeren, Oekraïne, inflatie, energie(on)zekerheid, klimaat, uitholling van het politieke midden, extreme wappies en wokies aan de uiterste flanken, huizentekort, vergrijzing, vluchtelingen, en dan ook nog corona. 

Je zou bijna denken dat het slecht gaat met ons allen. Persoonlijk gaat het blijkbaar zo goed met ons dat we zoveel vrije tijd hebben dat we ons dusdanig zijn gaan vervelen waardoor we onze moreel verheven neppersoon graag etaleren op de sociale media en lekker eenieder die anders is denkt de maat nemen, en cancelen. 

Nederland was zo’n cool landje. Lekker divers, allemaal andere mensen, goede melting pot, fijn hard aan het werk voor de economie en voor de kwaliteit van leven. Ja het weer is stom. En soms lekker zeuren over links of rechts. We waren niet alleen individueel gelukkig, maar ook als samenleving. We gaven elkaar de ruimte. Misschien soms een koude rug, maar we waren een gidsland, dat zoveel baanbrekende stappen had gezet.

Wat een stom land zijn we eigenlijk geworden, met stomme politici, stomme organisaties, stomme bedrijven en stomme mensen. Bijvoorbeeld: D66-ers die ‘zo inclusief zijn’ maar tegelijk roepen dat de boerensector gehalveerd moet worden. Over tweedeling en hypocrisie gesproken. 

We hebben het individueel misschien te goed in Nederland. Het liefst werken we nog maar 3 dagen. Iedereen is geweldig, en iedereens onbenullige mening telt mee, volgens de curlingouders, ongeacht je (in)capaciteiten.

Iedereen kan tegenwoordig ook ondernemer zijn, terwijl 90% dat niet redt. Met al die ZZP-ers die zich als ondernemer etaleren, krijgen kansrijke bedrijven die geen personeel meer kunnen vinden geen ruimte om te groeien of te concurreren.

Organisaties moeten safe spaces worden met voorrang voor een hypersensitieve inclusieviteitsbingo-generatie die zich met alles bezighoudt behalve met gewoon werken. Er mag geen grap, spiegel of feedback meer worden gegeven, want stel je toch eens voor dat iemand er iets van vindt, in plaats van dat je ervan leert. Zeurende, bekrompen, luie watjes zijn we geworden. 

De decadentie spat ervan af, als je er zo bij nadenkt. Arrogante dikke luie mensen. Alleen maar hoog in die piramide van Maslow zitten blijkt mentaal en fysiek ongezond te zijn, terwijl die basis onderin snel wordt afgebrokkeld. 

Want wat heb je aan veel vrije tijd door een deeltijdinkomen, als wonen, energie en voedsel onbetaalbaar worden? 

Wat heb je aan heel oud worden, terwijl je fysiek en mentaal afbrokkelt en levenslust verliest, maar door moet, omdat het tegenwoordig hoort dat je 100 moet worden, en de volgende generaties je kunstmatige matige leventje moeten betalen en jij hun woning bezet houdt? Klinkt hard, is het ook. 

Natuurlijk willen we graag een gelijkwaardige, sociale en liberale samenleving, waar iedereen kan zijn wie die is, en die samenleving zijn we decennialang ook geweest. 

Maar wat hebben we aan doorslaan met correctheid, polariseren, haten, moddergooien, cancelen, bedreigen en geweld als we de basis van samenleven met volstrekt andere mensen, met volstrekt andere gedachten en normen en waarden, met elkaar aan het verliezen zijn door wappie en woke gedrag?

Natuurlijk zijn er lange termijndoelen, waar we met elkaar uit moeten komen. Hoe moet Nederland er over 20 jaar uitzien? 

Hoe denken we dit land droog te houden, als de zeespiegel wel gaat stijgen door klimaatverandering? Blijven we dijken ophogen en water wegpompen, of zoeken we het hogerop? 

Willen we ongerepte natuur, of beheerde parken? Welk type natuur willen we eigenlijk: de oer-Nederlandse moerassen, meren, venen en bossen terug, of de schrale grond die we 100 jaar geleden overhielden na alles te hebben afgeplagd? Tegen welke kosten?

Maar wat heb je aan discussies over het klimaat over 50 jaar, als je nu je energierekening niet kan betalen, laat staan peperdure zonnepanelen en warmtepompen? 

En is het wel zo slim om vruchtbaar land in te ruilen voor woningen, industrie, zonneparken of (beheerde) natuur? 

Over voedsel gesproken, willen we zelf strategisch ons voedsel op eigen grond verbouwen, of durven we het aan om dat elders te doen, gezien de voedselschaarste die nu dreigt? Gaan we straks echt zover dat we willen bepalen wat iemand mag eten, terwijl eten onbetaalbaar of lastig beschikbaar wordt? 

Gaan we de agrarische bedrijfstak de nek omdraaien, of gaan we deze helpen de beste agrarische industrie van de wereld hun kennis en technologie te exporteren, zodat de hele wereld kan profiteren van voldoende en goed voedsel, tegen de laagst mogelijke footprint?

Dat geldt ook voor energie: willen we niet ten alle tijden strategisch in staat zijn om onze eigen energie op te wekken? Misschien deels ten koste van klimaatdoelstellingen? Of andersom: willen we maximaal voor het klimaat gaan, ten koste van de energiezekerheid, en zijn we bereid extreme energiekosten te dragen?  

Moeten we wel duurzame (lees bouwen voor 100 jaar) huizen bouwen als de bevolking over 20 jaar hard krimpt? En waar dan? Moeten we daar weilanden of natuur voor opofferen, of gaan we in de steden de hoogte in? 

Hoe om te gaan met vluchtelingen, kunnen we ze goed gebruiken om werk te doen waar wij door vergrijzing geen mensen voor (of geen zin meer in?!) hebben? Hoe scheid je dan welwillenden die Nederland verder willen bouwen van raddraaiers die hier denken te kunnen profiteren?

Hoe voorkomen we dat het leven door toenemende voedselprijzen en energieprijzen zo onbetaalbaar wordt dat nog meer jongeren de ondermijnende zware criminaliteit in worden gelokt? 

Hoe gaan we om met de miljardenslurpende instituten in onderwijs en zorg, en de miljarden die in sociale zekerheid worden gepompt, waardoor de belastingdruk in Nederland zo hoog is dat de koopkracht van velen wordt ondermijnd? 

Moeten ‘de rijken’ die rekening betalen? Moet ‘het grootkapitaal’ dit ophoesten? Of gaat Nederland ook eens de tering naar de nering zetten, en het mes zetten in al die toeslagen, bureaucratie en overhead?

Hoe zien we de EU voor ons? Ooit een initiatief om veiligheid, voedselveiligheid en economische voorspoed te verkrijgen, nu een niet altijd even democratische club, die gezien de geopolitieke spanningen met Rusland en opkomende machtscentra zoals India, Brazilië en China, toch misschien ook een belangrijke macht moet zijn, maar dan wat democratischer, met minder corrupte landen?

Dit zijn discussies die breed maatschappelijk besproken moeten worden. Nederland is nu een lobbycratie waar elke groep voor het eigen belangetje vecht. Politieke partijen zijn uitgeholde marketingmachientjes geworden, die alles maar roepen om de achterban te plezieren.

We hebben een premier die een visie een vies woord vindt, want stel je voor dat je afgerekend wordt als je een stip op de horizon niet haalt. En dan verbaasd zijn dat het politieke midden leegloopt (inmiddels zijn VVD ook), en extreme gedachten op de uiteinden van de politieke spectra opkomen. Die wel de vinger op de zere plek leggen, maar er vooral harder in prikken, in plaats van een oplossing te zijn.

Het lidmaatschap van de Tweede Kamer was ooit een van de meest eerbare ambten. Nu zitten er cynische ja-knikkende backbenchers, kansloze boze permanent gekwetsten, labiele lobbyistes en paranoïde engnekken, die beter af zijn op de sofa van hun psychiater dan achter de democratische spreekstoel, waar ze hun achterban allang hebben verloochend voor een plekje macht in de partij. Hun gedrag beïnvloedt de maatschappij negatief en leidt tot verdere polarisatie. 

Weg met die kortzichtige lobby’s, belangetjes, en sneue culturele oorlogjes. Die werken het land alleen maar de put in. Misschien tijd om te stoppen met milieuorganisaties en natuurbeheerorganisaties zeggenschap te geven over natuur, milieu en klimaat. We kunnen misschien stoppen met vastgoedpartijen zeggenschap te geven over woningen en bouwen. Ook kunnen we stoppen met boeren zeggenschap te geven over voedselproductie. We zouden kunnen stoppen dat de energiesector bepaalt waar en hoe we energie produceren. We willen misschien ook stoppen dat de sociale sector over sociale zaken gaat. Dit zijn brede maatschappelijke kwesties, waar we met zijn allen over gaan. 

Dat vereist stabiele, gematigde politieke partijen, waar leden intern open en bevlogen het debat kunnen voeren, zonder dat het partijkartel de lijn dicteert, zonder dat prominente partijleden zich laten inhuren voor lobbywerk. 

De debatcultuur moet terug. Partijen die vanuit hun eigen overtuiging (liberaal, sociaal en democratisch) onderling het debat op de inhoud kunnen voeren. 

En misschien is het tijd voor een premier die wel die stip op de horizon durft te zetten, en niet met holle frasen als ‘nieuwe bestuurscultuur’ komt die hij en zij allang verloochend hebben.