Geenstijl

Dit is deel 13 van het feitenfeuilleton UWV: Kroniek van een faalfabriek. Hierin beschrijft database doctor @René Veldwijk van binnenuit zijn ervaringen met het UWV. Lees HIER de introductie, inclusief een lijst met afleveringen en personages.

September – oktober 2007

De verwijdering van Team GAIA heeft een gapend gat in de UWV-organisatie geslagen dat moet worden gevuld. Wij zijn nu de hoop in bange dagen en in normale omstandigheden zou ik nu rapporteren aan de divisiedirectie. Even lijkt dat ook te gebeuren. De deur van adjunct-directeur Jop van Breugel, tot voor kort de manager van Cees B. en eindverantwoordelijk voor het beheer van de polisadministratie, gaat open. Het probleem is dat Van Breugel een beheerder is en ik een softwarebouwer ben. Software-beheerders en -bouwers zijn met hetzelfde bezig – software – maar verschillen verder als dag en nacht. Beheerder Van Breugel moet zonder een systeem om te beheren kansloos zijn geweest tegenover Capgemini en Cees B.

Ik vind het daarom niet erg dat het gat in de ondertussen bekende UWV-stijl wordt opgevuld door een inhuurkracht. De boomlange Eric van Rhenen (onderling noemen we hem al snel de GVR) is extern, maar hoort bij het UWV-meubilair. De GVR kent iedereen, heeft verstand van automatisering en lijkt niet achterbaks – de beste buffer money can buy. De GVR werkte eerder bij het UWV voor een adviesbedrijf. Met hulp van bevriende UWV-managers en een foutje in zijn arbeidscontract kon hij als zzp’er overstappen en zelfs zijn top-uurtarief van 138 euro behouden. Het is onzakelijk en pervers, maar wat ons betreft is de GVR elke cent van de kwart miljoen die hij jaarlijks mee naar huis neemt waard.

De GVR gaat aan de slag met het regelen van ruimte en mensen. Een aantal UWV'ers – nu eens geen inhuur – gaat onder zijn leiding aan de slag met 'dingen' rond de polisadministratie. Wij mogen met dank aan onze SwSl-noodvoorziening voor verleende diensten een nieuw, solide systeem opzetten. Voor de herbouw van de gedumpte GAIA software-koppelingen mag ik drie gespecialiseerde programmeurs aantrekken: de Chinese Xiaolin, de Belgisch-Algerijnse Mehdi en de oer-Hollandse Marcel. Onder de dik duizend automatiseerders in de automatiseringsdivisie van het UWV zijn geen programmeurs, dus het is weer eens inhuren. Ons kamertje verlaten we nu ook. We krijgen een halve L-vormige travee op de 10e etage van UWV Toren A. De GVR zetelt met zijn secretaresse in de hoek van de L. Met de GVR als buffer, mijn drie collega’s, drie nieuwe programmeurs, IBM-inhuur database-genie Maarten, berichtenbak-held Hans van der Meer en de krachtige computerserver uit de GAIA-boedel moeten we de oorlog kunnen winnen.

We beginnen met de klus waar alles om draait: het ontwerp van een nieuwe database door collega Frido, Hans en mijzelf. Dat levert meteen ruzie op met Hans die opeens verder wil met de SwSl-noodvoorziening. Wanneer ik beargumenteer dat dit technisch gezien een doodlopende weg is bevestigt hij dit. Hij bekent dat zijn echte argument is dat de hele constructie tussen de Belastingdienst en het UWV idioot is en we daarom beter iets kunnen neerzetten voor een paar jaar dan iets permanents. Hij voegt de daad bij het woord, stuurt een profetische e-mail en vertrekt.

Hans heeft feitelijk geen baas bij het UWV, dus ik kan niets doen. Maar ik wil ook niets doen. De man is niet gelukkig in grote teams en wil bovenal erkenning die ik hem niet kan geven. Ik meld de directie dat Hans van der Meer aftaait en dat ik graag zou zien dat hij van zijn echte werkgever UWV de credits krijgt voor het mogelijk maken van ons succes. Hans krijgt een gesprek met de directie en een ronkend getuigschrift. Als ik naderhand vraag naar het gesprek zegt Hans dat het een soort beoordelingsgesprek was. Ik slaak innerlijk een diepe zucht. Alles minder dan een terugkeer als medewerker naar het UWV heeft voor Hans geen waarde.

Capgemini maakt van Hans' vertrek gebruik door te regelen dat hij wordt vervangen door twee verse Capgemini-mensen. Resistance is futile, maakt de GVR mij duidelijk. Capgemini is nooit ver weg. Ik mag wel zelf door de Capgemini-cv’s zoeken. Ik kom uit op de bedachtzame ontwerper Henk Sweere en de meer junior programmeur Walter Verkuil. Walter is een vrolijke flap-uit met een voorliefde voor simpele oplossingen voor programmeerproblemen. Niet het type spion en wel mijn type programmeur. Henk kan ik niet inschatten en is dus een risico. Ik zet hem in een bureau tegenover mij en betrek hem zoveel mogelijk bij de ontwerp-uitdagingen waarvoor wij staan. Ik ken mijn managementklassieken.

Ondertussen ligt er ook een uitgebreid rapport getiteld 'Integrale probleemanalyse Loonaangifteketen' bij de Tweede Kamer. In veel woorden en met weinig diepgang wordt beschreven waar het met de loonaangifte is misgegaan en hoe het verder moet. Aan ons SwSl-systeem, waarop de loonaangifte nu draait, wordt vrijwel geen woord gewijd. Erger, de UWV top heeft ontdekt dat SwSl staat voor 'Samen Werken, Samen Leveren' en een knipoog is naar het Kabinetsmotto. Een oekaze is uitgegaan om het rapport te ont-'SwSl'len (een <CTRL-F> laat zien dat zelfs dit niet is gelukt).

Het rapport is duidelijk over wat er moet gebeuren. Wetend dat de Belastingdienst en het UWV elkaar naar het leven staan, adviseren de auteurs om een heuse dictator aan te stellen, een ketenmanager met een eigen ketenbureau. Deze ambtenaar rapporteert tegelijk aan SZW (Donner) en Financiën (De Jager) en heeft “doorzettingsmacht” richting Belastingdienst en UWV. Dit wordt een supermachtige ambtenaar!

Al snel wordt bekend wie die loonaangiftedictator gaat worden. Het is Cor Franke, topman van UWV-zusterorganisatie CWI. Omdat het CWI gaat fuseren worden opgeslokt door het UWV is het een logische benoeming. Maar Franke heeft zeker goede kwalificaties. Hij is automatiseerder en heeft carrière gemaakt bij de voorgangers van het UWV. Franke staat verder bekend om zijn enorme dossierkennis, is een overtuigend spreker en binnenskamers daadkrachtig en besluitvaardig. We begrijpen dat Franke voor het Kabinet de juiste man op de juiste plaats is. Maar voor ons is het een ramp. Wij staan hoog op de lijst van personen en partijen aan wie Cor Franke een bloedhekel heeft. Wij kennen Cor Franke als de vleesgeworden vendetta. Iemand verwoordt wat iedereen denkt: "Aan Cees B. zullen we nog met weemoed terugdenken. Cor Franke gaat ons ten koste van alles en iedereen de deur uitwerken".

*Naschrift: De praktijk om systemen in beheer te nemen die helemaal niet klaar zijn – 'bestuurlijk opleveren' heet dat – is niet beperkt tot het UWV en is een garantie voor ellende. Hans van der Meer mag naderhand terugkeren van Capgemini naar het UWV en krijgt daarmee het eerherstel waarnaar hij zoekt. Ook de GVR treedt in 2011 in dienst bij het UWV, in zijn geval gedwongen door de economische crisis. *